بهترین ورزش برای دیسک کمر

Image result for ‫ورزش دیسک کمر‬‎

فتق دیسک کمر عارضه‌ای است که به علت ضربه یا بلندکردن جسم سنگین یا گاهی خود به خود در ستون فقرات اتفاق می‌افتد و طی آن آزاد شدن بخش مرکزی دیسک یا هسته دیسک (نوکلئوس پالپوزوس) از قسمت محیطی آن یعنی آنولوس فیبروزوس  باعث فشار بر روی ریشه‌های عصبی و ایجاد علائم بالینی می‌گردد.

ورزش های دیسک کمر

پیاده روی و دویدن آرام در درمان دیسک کمر

پیاده روی باعث کاهش وزن می شود و می توان گفت بهترین ورزش جهت کم کردن وزن ، پیاده روی یا دویدن آرام می باشد پیاده روی علاوه بر کاهش وزن باعث پیشگیری از گسترش پوکی استخوان می شود.پیاده روی در فضای باز و محیطی آرام و نشاط بخش باعث درمان افسردگی و ناراحتی روانی و کمردرد و دیسک کمر می شودروش انجام: پیاده روی را از مقدار کم ( پنج دقیقه در روز) شروع کرده و اندک اندک آن را زیاد کنید و به نیم ساعت در روز برسانید.مقدار پیاده روی برای کاهش وزن باید از ۲۰ دقیقه بیشتر باشد.

پیاده روی باید با سرعتی متوسط انجام گیرد برای بدست آوردن سرعت پیاده روی باید از ضربان قلب استفاده کنید، برای این کار نبض خود را رد حین پیاده روی بشمارید سپس با استفاده از فرمول زیر سرعت پیاده روی را بدست آورید.(تعداد نبض در یک دقیقه در حالت پیاده روی = سن _۱۸۰) اگر نبض شما کمتر می زند ، سرعت خود را بالا ببرید و اگر نبض شما سریعتر می زند ،باید سرعت پیاده روی را کمتر کنید.

شنا و انجام حرکات در آب 

شنا یکی از ورزش های مفید برای بسیاری از کمردرد و دیسک کمر می باشد فشار آب روی عضلات بدن باعث قوی و مستحکم شدن آن ها می شود آب باعث کاهش وزن بدن می گردد و فشار وارد بر ستون فقرات کم می شود از طرفی آب در برابر حرکات بدن مقاومت می کند و انجام حرکات نیاز به قدرت بیشتری دارند.

روش انجام: ابتدا به طور آرام وارد قسمت کم عمق استخر شوید و از شیرجه زدن و جهش در آب خودداری کنید سپس به طور آرام در آب قدم بزنید بعد به طرف پشت و از سمت چپ و راست در آب قدم بزنید و بعد از آن سعی کنید از جلو و سپس از پشت روی آب دراز بکشید.

انجام حرکات روی صندلی

حرکت اول:روی صندلی بنشینید و بدن را به سمت جلو خم کنید هنگام خم شدن به سمت جلو عضلات خود را راحت قرار دهید و شانه ها را به سمت جلو آزاد کنید و اجازه دهید دستان شما به طرف پایین کشیده شوند ۵ ثانیه در این حالت قرار بگیرید ، سپس به حالت اول بر گردید و ۵ ثانیه صبر کنید ، این حرکت را سه بار تکرار کنید

حرکت دوم:روی صندلی نشسته و یک زانوی خود را به بغل بگیرید و ۱۰ ثانیه صبر کنید ، سپس زانوی دیگر را در بغل گرفته و ۱۰ ثانیه صبر کنید این حرکت را پنج بار تکرار کنید.

انجام حرکات به حالت دراز کش 

حرکت اول: به پشت روی زمین دراز بکشید و سپس زانوهای خود را توی شکم خود جمع نمائید و با دست های خود دور زانوها را قلاب کرده و زانوها را به طور کامل به شکم بچسبانید ۱۰ ثانیه در این حالت باقی بمانید و سپس به آرامی پاها را رها کرده و روی زمین بگذارید واین حرکت را ۳ مرتبه انجام دهید ( انجام این حرکت در هنگام کمردرد اشکالی ندارد)

حرکت دوم: به پشت روی زمین دراز بکشید اکنون دست های خود را به حالت کشیده در بالای سر خود قرار دهید و سعی کنید بدن خود را بکشید ( مثل اینکه می خواهید خود را چند سانتی متر بلندتر کنید) در این حالت عضلات شما کشیده می شود و قوس کمر شما بیشتر می شود به طوری که احساس می کنید تنها پاشنه های پا و بالای کمر شما روی زمین است ۱۰ ثانیه در این حالت باقی بمانید سپس ۱۰ ثانیه به حالت دراز کش استراحت کنید این حرکت را ۳ مرتبه تکرار کنید( این حرکت برای افرادی که قوس کمرشان کم شده است و یا دیسک کمریا مهره های آن ها فشرده است مفید است)

حرکت سوم: به پشت روی زمین دراز بکشید و پاهای خود را صاف و کشیده روی زمین قرار دهید اکنون پای راست خود را از زمین بلند کنید و ۱۰ ثانیه آن را بالاتر از زمین قرار دهید سپس پای راست را روی زمین قرار داده و پس از ۳ ثانیه استراحت پای چپ را بلند کنید و ۱۰ ثانیه آن را بالا نگهدارید سپس ۳ ثانیه استراحت کرده و حرکت را از اول شروع کنید این حرکت را ۳ بار تکرار کنید( انجام این حرکت باعث تقویت عضلات شکم و پاها می شود و انجام آن در زمان کمر درد و دیسک کمر ، بدون اشکال است)

ورزش دیسک کمر

0604_kneeling_locust-167u9kq

در بین ستون مهره‌ها، بالشتک‌هایی وجود دارد که پوسته محکمی دارند و در میان آنها مغزی وجود دارد که حالت مایع دارد. در اثر فشار به این بالشتک‌ها، مایع میانی خارج شده و فتق ‌دیسک کمر ایجاد می‌شود.

در صورتی که کمر درد به زیر زانو کشیده شود و درد زیر زانو بیشتر از ناحیه کمر باشد، احتمال دارد فرد به دیسک کمر دچار شده باشد.

درد مربوط به دیسک کمر با خم شدن به جلو و با عطسه و سرفه تشدید می‌شود. این درد در مسیر عصب سیاتیک است.

حرکات ورزشی دیسک کمر

برای درمان دیسک کمر با ورزش لازم نیست تمرینات هوازی شدید انجام دهید یا وزنه‌های سنگین بلند کنید- برای این منظور انجام تمرینات هوازی ملایم و حرکات نرمش برای دیسک کمر کفایت می‌کند و می‌تواند در کنترل درد ناشی از بیرون‌زدگی دیسک کمر بسیار موثر باشد.

هنگام ورزش برای دیسک کمر ، سعی کنید تا حد امکان عضلات مربوطه را بکشید. تا ده ثانیه در همان حالت نگه دارید، و سپس به آرامی به حالت معمولی برگردید. هر حرکت باید به آرامی انجام پذیرد و از حرکات پرتابی یا شدید جداَ خودداری کنید چون نه تنها نقش مفیدی ندارند بلکه برعکس موجب آسیب عضلات و مفاصل شما خواهند شد.

برای کاهش درد و درمان دیسک کمر انجام حرکات اصلاحی و ورزش کمر درد موثر خواهد بود. دست های تان را روی یک میز بگذارید و بازوهای تان را بکشید، در این حالت کمرتان باید در راستای بازوانتان باشد؛ در همین حالت پاهایتان را تا حدی که می‌توانید جمع کنید.

سپس یک پا را در راستای بدن بکشید (بازوها، کمر و پای تان که بالا آمده، شبیه به تخته ای موازی سطح زمین هستند).

خودتان را به مدت 10 ثانیه بکشید، در این مدت باید به آهستگی از بینی نفس بکشید و بازدم تان را هم از بینی خارج کنید. همین تمرین و ورزش دیسک کمر را برای پای دیگر هم انجام دهید، هر بار سه مرتبه تمرین را تکرار کنید.

برای کاهش درد دیسک کمر در ورزشهای دیسک کمر بایستید، پاهای تان را اندکی خم و کمرتان را گرد کنید. سر تان به سمت جلو آزاد باشد، بازوهای تان خم اند و دست های تان روی زانوها قرار دارند. به آرامی تنفس کنید و حالت خمیدگی کمر را نهایتاً تا 10 ثانیه حفظ کنید. تا جایی که می‌توانید این تمرین را تکرار کنید.

برای کاهش درد دیسک کمر با ورزش تقویت عضلات کمر  روی کمر تان دراز بکشید، پاهای تان را جمع کنید و زانواها را به سمت سینه تان بکشید. دور زانوهای تان را با دست بگیرید و به آهستگی فشار بیاورید، در این حالت باید به آرامی هوا را از طریق دهان بگیرید و از همان طریق بازدم را بیرون بدهید.

برای کاهش درد دیسک کمر و انجام ورزش درمانی دیسک کمر روی زانوهای تان بنشینید، باسن باید روی پاشنۀ پاها قرار بگیرد، کف دست ها روی زمین و بازوها تا بیشترین حد ممکن باید کشیده و از بدن تان دور شوند، به آرامی کمر تان را بکشید و 10 ثانیه در این وضعیت بمانید. در این نرمش برای دیسک کمر باید از بینی نفس بگیرید و از دهان خارج کنید.

ورزش‌های کششی و قدرتی دیسک کمر

post_image

 

 ورزش‌های کششی دیسک کمر

این نوع ورزش دیسک کمر از وارد شدن نیروی زیاد و غیر طبیعی بر مفاصل و مهره های کمر جلوگیری کرده، احتمال آسیب را به حداقل می‌رسانند.

از دیگر فواید ورزش مخصوص دیسک کمر می‌توان به افزایش قابلیت عضلات برای انجام فعالیت‌هایشان اشاره کرد. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود قبل و پس از انجام هر کار عضلانی مهم و سنگین این حرکات و ورزش‌ها انجام پذیرند تا ریسک آسیب عضلانی که علت کمر درد هستند نیز کاهش یابد.

هنگام ورزش برای دیسک کمر ، سعی کنید تا حد امکان عضلات مربوطه را بکشید. تا ده ثانیه در همان حالت نگه دارید، و سپس به آرامی به حالت معمولی برگردید. هر حرکت باید به آرامی انجام پذیرد و از حرکات پرتابی یا شدید جداَ خودداری کنید چون نه تنها نقش مفیدی ندارند بلکه برعکس موجب آسیب عضلات و مفاصل شما خواهند شد.

برای درمان دیسک کمر با ورزش لازم نیست تمرینات هوازی شدید انجام دهید یا وزنه‌های سنگین بلند کنید- برای این منظور انجام تمرینات هوازی ملایم و حرکات کششی ساده کفایت می‌کند و می‌تواند در کنترل درد ناشی از بیرون‌زدگی دیسک کمر بسیار موثر باشد.

ورزش های قدرتی دیسک کمر

ورزش‌های قدرتی با افزایش تونیسیته ی عضلانی، توان عضلات را بالا می‌برند و بدین ترتیب انرژی و احساس توانائی فرد را در انجام کارهای روزمره افزایش می‌دهند.

تقویت کافی عضلات شکم و کمر، به تثبیت ستون فقرات کمک می‌کند و به آن اجازه می‌دهد تا حرکات راحت‌تر و با وضعیت مناسب‌تری انجام شوند. برای مثال هر چه عضلات ران و پا قویتر باشند باعث می‌شوند تا تکنیک‌های مناسب‌تر و بیومکانیک بهتری، در فعالیت‌های بدنی مثل بلند کردن اشیاء بروز کنند.

حركات ورزشی فتق دیسك

 

حركاتی برای كاهش بیرون زدگی دیسك +تصویر

 
فتق دیسك به بیرون‌زدگی دیسك‌های بین‌مهره‌ای گفته می‌شود. اگر این بیرون‌زدگی در ناحیه كمر باشد باعث كمردرد، بی‌حسی و درد پاها و اختلال دفع می‌شود.

 

هنگام ورزش برای دیسک کمر ، سعی کنید تا حد امکان عضلات مربوطه را بکشید. تا ده ثانیه در همان حالت نگه دارید، و سپس به آرامی به حالت معمولی برگردید. هر حرکت باید به آرامی انجام پذیرد و از حرکات پرتابی یا شدید جداَ خودداری کنید چون نه تنها نقش مفیدی ندارند بلکه برعکس موجب آسیب عضلات و مفاصل شما خواهند شد.
 سقوط، تصادفات، قرار گرفتن كمر تحت كشش مداوم، بلند كردن اجسام سنگین و چرخش‌های ناگهانی كمر همگی می‌توانند این حالت را ایجاد كنند. در این میان بازتوانی فتق دیسك به كمك حركات ورزشی توصیه می‌شود.
 
حركت اول:
ابتدا برای مدت 5 دقیقه روی شكم بخوابید. اگر برایتان دشوار است می‌توانید یك بالش زیر شكم خود قرار دهید. این كار باعث می‌شود درد كمر یا پای شما برطرف شود. وقتی توانستید بدون بالش 5 دقیقه به شكم بخوابید می‌توانید مراحل بعدی را دنبال كنید.پس از آن كه 5 دقیقه به شكم دراز كشیدید، برای 5 دقیقه دیگر در حالت درازكش به روی ساعدهای خود تكیه كنید.
سپس مجددا برای یك دقیقه به حالت درازكش قرار بگیرید. بعد كف دست‌ها را به زمین فشار داده و آرنج را باز و سعی كنید تنه خود را از زمین بلند كنید. دقت كنید كه استخوان لگن نباید از زمین بلند شود.فقط برای یك ثانیه در این حالت بمانید و دوباره تنه خود را روی زمین قرار دهید. در طول این حركت نباید در پاهای خود دردی را احساس كنید ولی احساس درد در كمر طبیعی است. این حركت را 10 بار تكرار كنید.

حركت دوم:
به حالت چهار دست و پا قرار بگیرید. عضلات شكم خود را منقبض كنید و در همین حالت یكی از دست‌ها و پای مخالف را به طور همزمان از زمین بلند كنید. این موقعیت را برای 5 ثانیه حفظ و حركت را با دست و پای مخالف هم تكرار كنید. این حركت را 10 بار تكرار كنید.

 

مطالب مرتبط:

 
 
 
 

فیزیوتراپی و درمان بدون جراحی دیسک کمر

درمان خانگی دردهای اسکلتی عضلانی اساس درمان دیسک کمر بدون جراحی

بیماری دیسک کمر یا سیاتیک، بیماری شایعی در سطح جامعه می باشد که آمار ابتلا به آن روز به روز افزایش می یابد. اساس درمان بدون جراحی دیسک کمر استراحت است و بعد از آن فیزیوتراپی و ورزش دیسک کمر می باشد. درمان بدون جراحی دیسک کمر شامل اقدامات زیر است.

تاثیر استراحت در بستر بر درمان دیسک کمر

خوابیدن در بستر، کمربندهای مخصوص (بریس) و یا حتی برخی ورزش را هم (با مکانیسم برگرداندن قدرت عضلانی و کاهش فشار بر مفاصل مجاور آن ها) نوعی درمان استراحتی می دانند.

گاه درد به حدی شدید است که بیمارنمی تواند فعالیت‌های روزمره را حتماً با استفاده از ضد دردها، آرام بخش‌ها و بستن کمربندهای مخصوص تحمل کند. در چنین شرایطی باید او را به بستر فرستاد. بخاطر داشته باشید که مفاصل آسیب‌دیده ستون فقرات ،‌وزن بدن را تحمل می‌کنند ، و تنها راهی که می‌تواند فشار را بردارد،استراحت در بستر است.

طبق بررسی های بعمل آمده مشخص شد که بیشترین کاهش فشار بر دیسک بین مهره ای در حالت خوابیدن روبه بالاست.چرخیدن بدن یا نشستن ، این اثر را کاهش می دهند.

مطالعات اخیر نشان داده اند که حداکثر مدت زمان لازم برای استراحت در بستر دو تا سه روز است مدت بیشتر از این می تواند از طرفی باعث تصوّرات غلط بیمار در مورد بیماریش شود. از طرف دیگر کاهش توده عضلانی و استخوانی، همچنین عوارض قلبی ریوی در استراحت های طولانی تر شایعترند.اگر به مسائل فوق، ضربه های اقتصادی ناشی از نرفتن بیمار به محل کار را نیز اضافه کنیم اهمیت این مسئله بیشتر می شود.

تعدیل فعالیت ها برای درمان دیسک کمر بدون جراحی

تعدیل فعالیت ها می‌تواند نقش مهمی در درمان کمر درد ها ایفا کند. خم شدن، یا بلند کردن اشیاء سنگین می توانند کمر درد را تشدید کنند و ممکن است محدود کردن اینگونه کارها بسادگی باعث بهبود درد بیمار شود.

فیزیوتراپی و درمان بدون جراحی دیسک کمر

متخصص فیزیوتراپ با اقداماتی نظیر گرم کردن، تحریک الکتریکی، استفاده از میدان های الکتریکی، کشش و دیگر اقدامات، با درمان بدون جراحی دیسک کمر می تواند درد بیمار را کاهش دهد.

بعد از کاهش علائم دیسک کمر زیر نظر فیزیوتراپ شما نرمش های کششی و تقویتی را یاد خواهید گرفت و انجام خواهید دارد که تاثیر بسیار مهمی در درمان قطعی شما دارند. بدون انجام این نرمش ها درمان شما ناقص بوده و عارضه ممکن است بزودی عود کند. این نرمش ها باید هرچه زودتر بعد از فروکش کردن درد حاد شروع شوند.

 

مطالب مرتبط:

 

 

 

مراحل درمان پارگی دیسک کمر

تشخیص ناهنجاری های اسکلتی عضلانی مراحل درمان پارگی دیسک کمر

  • در مرحله اول اگر بیمار به موقع مراجعه کند و هنوز بیماری خیلی پیشرفت نکرده باشد، در اکثر این بیماران با دادن داروهای شل‌کننده و ضدالتهاب، مراحل حاد برطرف می‌شود.
  • مرحله بعدی درمان، انجام فیزیوتراپی می‌باشد. متعاقب آن با تقویت عضلات اطراف ستون فقرات به وسیله ورزش یا تحریکات الکتریکی، بار و فشار وارده به ستون فقرات را کم می‌کنیم تا مشکل بیماری کاهش یابد.
  • ولی اگر بیماری دیسک کمر در مراحل پیشرفته باشد و فرد دچار پارگی و بیرون زدگی و فشار روی ریشه عصبی شده باشد، در این مرحله نمی‌‌توان از روش‌های ذکر شده استفاده کرد. به عبارتی هر کدام از روش‌های درمانی، زمان و مورد خاصی باید داشته باشند تا نتیجه مطلوب گرفته شود؛ به‌طور مثال زمانی که دیسک به ریشه عصبی فشار می‌آورد، ممکن است فیزیوتراپی و ورزش کردن باعث تشدید درد و حتی علایم عصبی و فلج‌های مختلفی شود، بنابراین در این مرحله حتما باید از عمل جراحی استفاده کرد.

در تمام روش‌های درمانی دیسک کمر، امکان عود مجدد وجود دارد، ولی معمولاً عودها در سطوح بالا‌تر و پایین‌تر دیسک درمان شده ی قبلی اتفاق می‌افتد. البته گاهی ممکن است در همان سطح قبلی هم اتفاق بیفتد.

اگر بیمار مراحل درمان را به خوبی انجام دهد و ورزش‌هایی را که برایش تجویز شده ادامه دهد و وزن خود را نیز کاهش دهد، ممکن است تا آخر عمر هیچ مشکل برایش پیش نیاید، ولی اگر مراحل درمانی را کامل انجام ندهد، امکان عود مجدد وجود دارد. در روش‌های جراحی هم به همین ترتیب می‌باشد. وقتی بیمار عمل می‌شود، به او توصیه می‌شود که به تقویت عضلات بپردازد و در کنار تقویت عضلات فیزیوتراپی را هم ادامه بدهد.

مطالب مرتبط:


 

 

درمان لغزندگی مهره های کمر

ستون فقرات درمان لغزندگی مهره های کمر


ستون فقرات درمان لغزندگی مهره های کمر لغزندگی مهره وضعیت بی ثباتی است که یک مهره روی مهره زیرین می لغزد که بعلت عیب استخوانی یا شکستگی در ناحیه پارس اینترارتیکو لاریس مهره ایجاد می شود.

 این نقص استخوانی تقریباٌ در ۴% افراد ایجاد می شود و به دلیل نارسائی ژنتیکی در شکل گیری استخوان است. این نوع لغزندگی بیشتر مهره های چهارم و پنجم کمری L5 وL4 و اولین مهره خاجی S1 را متأثر می سازد.

 درمان لغزندگی مهره ها این بیماری به دو صورت زیر قابل درمان است: 

درمان غیر جراحی اسپوندیلولیستزی گرچه این درمان ها سر خوردگی را درست نمی کنند ولی بسیاری از بیماران با این درمان ها احساس راحتی بیشتری کرده و مشکلات آنها از بین می رود.

 کمربندهای میله دار فیزیوتراپی: شامل انجام نرمش هایی برای افزایش قدرت انعطاف ستون مهره و افزایش قدرت عضلات شکم و عضلات اطراف ستون مهره

داروهای ضد التهابی : مثل پروفن یا سلکسیب با کاهش التهاب در اطراف عصب می توانند شدت علائم را کاهش دهند.

 تزریق کورتیکوستروئید : با تزریق این داروها در اطراف نخاع به توسط پزشک معالج ممکن است التهاب کاهش پیدا کرده و درد و علائم حسی کمتر شوند.

درمان جراحی اسپوندیلولیستزی

 

مطالب مرتبط:

درمان دیسک کمر با ورزش

دیسک کمر+ورزش های بعد از عمل حرکات ورزشی برای دیسک کمر

فتق دیسک به بیرون‌زدگی دیسک‌های بین‌مهره‌ای گفته می‌شود. اگر این بیرون‌زدگی در ناحیه کمر باشد باعث کمردرد، بی‌حسی و درد پاها و اختلال دفع می‌شود. سقوط، تصادفات، قرار گرفتن کمر تحت کشش مداوم، بلند کردن اجسام سنگین و چرخش‌های ناگهانی کمر همگی می‌توانند این حالت را ایجاد کنند. در این میان بازتوانی فتق دیسک به کمک حرکات ورزشی توصیه می‌شود.

هنگام ورزش برای دیسک کمر ، سعی کنید تا حد امکان عضلات مربوطه را بکشید. تا ده ثانیه در همان حالت نگه دارید، و سپس به آرامی به حالت معمولی برگردید. هر حرکت باید به آرامی انجام پذیرد و از حرکات پرتابی یا شدید جداَ خودداری کنید چون نه تنها نقش مفیدی ندارند بلکه برعکس موجب آسیب عضلات و مفاصل شما خواهند شد.

چند حرکت ورزشی برای کاهش دردهای دیسک کمر

  • ابتدا برای مدت ۵ دقیقه روی شکم بخوابید. اگر برایتان دشوار است می‌توانید یک بالش زیر شکم خود قرار دهید. این کار باعث می‌شود درد کمر یا پای شما برطرف شود. وقتی توانستید بدون بالش ۵ دقیقه به شکم بخوابید می‌توانید مراحل بعدی را دنبال کنید. پس از آن که ۵ دقیقه به شکم دراز کشیدید، برای ۵ دقیقه دیگر در حالت درازکش به روی ساعدهای خود تکیه کنید.
  • سپس مجددا برای یک دقیقه به حالت درازکش قرار بگیرید. بعد کف دست‌ها را به زمین فشار داده و آرنج را باز و سعی کنید تنه خود را از زمین بلند کنید. دقت کنید که استخوان لگن نباید از زمین بلند شود. فقط برای یک ثانیه در این حالت بمانید و دوباره تنه خود را روی زمین قرار دهید. در طول این حرکت نباید در پاهای خود دردی را احساس کنید ولی احساس درد در کمر طبیعی است. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
  • به حالت چهار دست و پا قرار بگیرید. عضلات شکم خود را منقبض کنید و در همین حالت یکی از دست‌ها و پای مخالف را به طور همزمان از زمین بلند کنید. این موقعیت را برای ۵ ثانیه حفظ و حرکت را با دست و پای مخالف هم تکرار کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
مطالب مرتبط:

 

درد سیاتیک

 

درد سیاتیک کجای بدن است؟

 


اگر ناگهان دچار کمردردی گشتید که درد آن به انتهای کمر، پشت ران و ساق‌ پایتان انتشار پیدا کرد، به احتمال زیاد دچار بیماری‌ای به نام سیاتیک شده‌اید. به بیان دیگر ضایعات عصب سیاتیک در اثر آسیب به عصبی به وجود می‌آید که از مهره‌های کمر خارج می‌شود و عضلات و اعصاب نگهدارنده ستون فقرات و بخصوص ناحیه کمر را تحت کنترل دارد.


درد عصب سیاتیک

دکتر بهروز توانا، متخصص طب فیزیکی درباره سیاتیک می‌گوید:

درد سیاتیک معمولا بعد از فعالیت‌ها و حرکت‌های ناگهانی مانند بلند‌کردن یا هل‌دادن جسم سنگین یا خم شدن و چرخیدن ناگهانی به وجود می‌آید.

 

سیاتیک بیماری نگران‌کننده‌ای نیست، چراکه نه‌تنها با استراحت، گرم‌کردن عضو و استفاده از داروهای ضدالتهاب طی سه تا چهار روز بهبود پیدا می‌کند، بلکه می‌توان از بروز آن با تقویت عضلات شکم و کمر، بلند‌ نکردن اجسام سنگین، توجه به شیوه صحیح نشستن و خودداری از نشستن طولانی‌مدت جلوگیری کرد.

 

متخصصان طب فیزیکی معتقدند که درصد بسیار زیادی از ضایعات سیاتیک مربوط به عناصر نگهدارنده ستون فقرات (عضلات و اعصاب منشعب شده از ستون فقرات) است و نه دیسک بین‌مهره‌ای.

 

به بیان دیگر به دنبال وارد شدن فشار بیش از حد به ستون مهره‌ها، به ریشه‌های عصبی که در حال بیرون آمدن از نخاع و مهره است، فشار زیادی وارد می‌شود.

همچنین تماس موادشیمیایی تشکیل دهنده قسمت ژلاتینی دیسک با ریشه‌های عصبی، موجب تحریک و التهاب آنها می‌شود و این فشار و التهاب عصب موجب بروز علائم سیاتیک می‌شود.

 

درد سیاتیک در ناحیه کمر و پاها

به گفته دکتر توانا، سیاتیک به درد قسمت‌ تحتانی کمر با انتشار به ران و قسمت پایینی پا اطلاق می‌‌شود که این درد بیشتر با کرختی یا ضعف پاها همراه است.

 

این متخصص طب فیزیکی اضافه می‌کند: درد سیاتیک باعث محدودیت حرکت بیمار می‌شود و با تغییر وضع از خوابیده به ایستاده، درد ناشی از آن تشدید می‌شود و البته تشخیص قطعی آن و این‌که مربوط به عنصر نگهدارنده یا دیسک بین مهره‌ای است، با متخصص و انجام آزمایشات تشخیصی است.

قرار گرفتن بدن در موقعیت‌های بد، یعنی نشستن غلط و نیز نشستن‌های طولانی می‌تواند از مهم‌ترین دلایل بروز سیاتیک باشد

 

درد سیاتیک ممکن است ناگهانی ایجاد شده و از چند روز تا چند هفته ادامه پیدا کند، اما در بیشتر موارد طی چند روز بهبود می‌یابد.

 

از فشارهای ناگهانی تا شرایط نامناسب بدن

اصلی‌ترین عامل به وجود آورنده سیاتیک، ساییدگی یا آسیب استخوان‌‌های مهره‌ای، یعنی وارد آمدن فشار ناگهانی به کمر یا حرکت ناگهانی کمر است.

این موضوع می‌‌تواند سبب تنگی کانال نخاع شده که ممکن است اعصابی را که در کانال نخاعی است تحت فشار قرار دهد.

 

علائم شایع تنگی کانال نخاعی

 

شایع ترین علائم تنگی کانال نخاعی که معمولا در هنگام ایستادن یا راه رفتن بیمار بروز می‌کنند، عبارتند از:

درد
بی حسی
گزگز و مورمور شدن پاها
درد و بی‌حسی در پاها می‌تواند تا حدی باشد که مانع راه رفتن بیمار شود. همچنین ممکن است قوس موجود در کمر صاف شود و قسمت پایینی کمر صاف به نظر بیاید. به این خاطر که ما هنگام بالا رفتن از یک شیب، خودبه‌خود کمرمان را کمی ‌خم می‌کنیم، ممکن است علائم ناشی از تنگی کانال نخاعی هنگام بالا رفتن ار یک شیب کمتر و هنگام پایین آمدن از سراشیبی بیشتر باشند.

معمولا وقتی بیمار می‌نشیند یا کمر خود را خم می‌کند، درد او تسکین پیدا می‌کند. زمانی که تنگی کانال نخاعی بسیار شدید شود، علائم آن نیز مداوم و ثابت خواهند شد و تنگی کانال نخاعی می‌تواند به آسیب عصبی منجر شود.

دکتر توانا ضمن اشاره به این‌که مشکلات عروقی به دنبال ناهنجاری‌‌های عروق خونی در داخل و اطراف کانال نخاعی و در برخی موارد معدود، وجود تومور در داخل کانال نخاعی، سبب فشار به طناب نخاعی و اعصابی می‌شود، می‌افزاید: قرار گرفتن بدن در موقعیت‌های بد، یعنی نشستن غلط و نیز نشستن‌های طولانی می‌تواند از مهم‌ترین دلایل بروز سیاتیک باشد.

 

افرادی که اضافه وزن دارند نیز به دلیل آن‌که عضلات ناحیه شکم و کمرشان دچار شلی است و از استحکام خوبی برخوردار نیست، در معرض سیاتیک قرار دارند.

 

نکته بسیار مهمی که متخصصان طب فیزیکی در ارتباط با عوامل موثر بر ایجاد سیاتیک بر آن تاکید دارند این است که استرس و تنش‌های عصبی به خودی خود نمی‌تواند عامل ایجاد سیاتیک باشد، اما می‌تواند باعث تشدید آن شود.

سایر دلایل مثل عفونت و التهاب هم می‌‌تواند بافت‌‌های عصبی را تحت تاثیر قرار دهد.

 

سیاتیک

 

از تشخیص تا درمان، راه درازی نیست

به گفته متخصصان طب فیزیکی اگر دردهای ناگهانی در ناحیه کمر پس از چند روز با بهره‌گیری از راهکارهای ساده چون استراحت، گرم‌کردن عضو و استفاده از داروهای ضدالتهابی از بین نرفت، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است.

 

گرچه در بیشتر موارد سیاتیک، به سرعت و بدون نیاز به اقدامات درمانی خاص بهبود می‌یابد، اما اولین قدم برای تشخیص دردهای مداوم و حاد ناحیه کمر، گرفتن شرح حال کامل بیمار به همراه معاینه جسمی برای تعیین موقعیت و منشأ اعصاب ملتهب شده است.

 

البته عکسبرداری با اشعه ایکس نیز به ندرت لازم است، چرا که عکسبرداری نمی‌‌تواند سیاتیک را در بسیاری موارد، مشخص کند، اما تصویربرداری به روش ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن برای تشخیص مفید خواهد بود.

 

دکتر توانا با تاکید بر موثر بودن درمان‌های ساده برای دردهای ناشی از سیاتیک می‌گوید: تسکین درد سیاتیک معمولا با استراحت و استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مثل بروفن) ممکن است.

البته در برخی موارد، فیزیوتراپی نیز برای تسکین درد و اصلاح مشکلات شرایطی که سبب تشدید درد می‌‌شود نیز موثر است، اما جراحی زمانی انجام می‌‌شود که درمان‌های دارویی و فیزیوتراپی سبب بهبود یا تسکین علائم نشود که بندرت اتفاق می‌افتد.

 

پیشگیری از درد سیاتیک

افزایش سن مهم‌ترین عامل بروز سیاتیک است. یعنی تغییرات وابسته به سن در ستون مهره‌ها شایع‌ترین علت بیماری سیاتیک است، البته تحلیل رفتن دیسک‌‌های‌ بین‌مهره‌ای کمر از 30 سالگی شروع می‌شود، ولی تنگی‌های ستون مهره‌ای که علت دیگر بیماری سیاتیک است، بیشتر افراد را در سنین بالاتر از 50 سال درگیر می‌کند.

البته دانشمندان دریافته‌اند ژنتیک باعث بروز بیماری سیاتیک در برخی افراد می‌شود.

افرادی که شغلشان نیاز به چرخش مکرر کمر دارد، آنهایی که بارهای سنگین حمل می‌کنند و کسانی که به‌مدت طولانی رانندگی می‌کنند، بیش از سایر افراد دچار بیماری سیاتیک می‌شوند

 

همچنین افراد مبتلا به بیماری دیابت نیز به‌دلیل آسیب و تخریب عصبی که در اثر دیابت در آنها ایجاد می‌شود، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری سیاتیک هستند.

 

اما دکتر توانا به نوع شغل به عنوان عامل تاثیر‌گذار در بروز سیاتیک اشاره کرده و می‌افزاید: افرادی که شغلشان نیاز به چرخش مکرر کمر دارد، آنهایی که بارهای سنگین حمل می‌کنند و کسانی که به‌مدت طولانی رانندگی می‌کنند، بیش از سایر افراد دچار بیماری سیاتیک می‌شوند.‌

 

افرادی هم که برای مد‌ت‌های طولانی می‌نشینند یا یک زندگی راکد و کم‌فعالیت را دنبال می‌کنند نسبت به افراد فعال‌تر، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری سیاتیک هستند.

 

پس می‌توان نتیجه گرفت که مهم‌ترین عامل برای پیشگیری از این بیماری، تقویت عضلات شکم و کمر از طریق ورزش، اصلاح الگوی نشستن و قرار گرفتن بدن در موقعیت‌های مختلف و خودداری از بلند‌کردن اجسام سنگین و واردآوردن فشار زیاد به کمر است.

بخش سلامت تبیان