آشنایی با سینوس های ناحیه صورت، بیماری و درمان آن
سينوس ها حفراتي هستند كه درون استخوان هاي صورت جاي گرفته اند و هر يك از آنها توسط مجرايي به بيني راه پيدا مي كند. سطح پوشاننده اين حفرات بطور طبيعي در شبانه روز حدود یک لیتر ترشحات شفافي را تراوش میکند. اين ترشحات وارد از طریق مجرای سینوس ها وارد بيني مي شود. سپس ترشحات توسط مژك هايي كه جهت نوسان آنها به طرف حلق است به عقب رانده مي شوند. هرفرد طبيعي با هر بار بلع مقداري از بزاق خود و مقداري از اين ترشحات بيني و سينوس ها را بلع مي كند . ترشحات نرمال بینی و سینوس ها در لطيف نگهداشتن مخاط پوشاننده سينوس ها و بيني موثر است و در تميز كردن هوايي كه از بيني به ريه مي رسد نیز نقش اساسي دارد. سه گروه ممكن است از اين ترشحات و ورود آنها به حلق شكايت نمايند :
1 – وقتي كه ميزان ترشحات بيشتر از حد نرمال شود مثل حالتي كه در افراد مبتلا به حساسیت سینوسها و بيني مشاهده مي كنيم .
2 – وقتي كه قوام ، رنگ و يا بوي اين ترشحات عوض شود. مثل حالتي كه درمبتلايان به سينوزيت مي بينيم .
3 – در بعضي افراد هم ميزان اين ترشحات و هم قوام ، رنگ و بوي آن طبيعي است ولي باز هم بيمار از ترشحات پشت حلق خود شكايت دارد . اين دسته افرادي هستند كه خيلي حساس هستند و ترشحات طبيعي بيني را ترشحات چركي مي انگارند و از بلعيدن آن اكراه دارند .
سينوس ها علاوه برترشحات فوق الذكر مزاياي ديگري هم دارند كه عبارتند از :
1 – وجود اين حفرات توخالي در درون استخوانهاي صورت باعث كاستن از وزن سر مي شود .
2 - اين حفرات در دلنشين بودن صداي فرد موثر هستند. چنانچه اين حفرات و يا بيني پر شوند صداي فرد تودماغي می شود.
3 – اين حفرات بصورت ضربه گير جمجمه و مغز عمل مي كنند . بدين معني كه اگر ضربه شديدي به صورت وارد شود بواسطه وجود سينوس ها ، استخوانهاي صورت مي شكند ولذا ضربه مستهلك شده و به جمجمه و در نتيجه به مغز وارد نميشود .
سينوزيت به معني التهاب و تورم مخاط سينوس هاست كه ممكن است منشاء عفوني يا آلرژيك داشته باشد. سینوزیت به دو دستۀ کلی حاد و مزمن تقسیم می شود.
سينوزيت حاد :
در مبتلايان به آلرژي ، مخاط بيني و سينوس ها متورم میگردد. این تورم باعث انسداد مجاري مرتبط كننده سينوسها به بيني ميشود . از طرف ديگر آلرژي باعث افزايش ميزان ترشحات بيني و سينوس ها نیز مي شود. به دلیل دو عامل فوق، آلرژي میتواند باعث سینوزیت شود که به آن سینوزیت آلرژیک گفته میشود. در زمينه سينوزيت عفوني قضيه از اين هم ساده تر است . يعني همانطور كه حلق بدليل عفونت دچار تورم و ترشح ميشود، ميكروب ميتواند مخاط بيني و سينوس ها را نيز متورم نمايد . درمان سينوزيت حاد ،درماني دارويي متشكل از آنتي بيوتيك و دكونژستانهاي موضعي مثل قطرهَ فنيل افرين و ضد التهاب ها است.
سينوزيت مزمن :
اما چه سينوزيتي مزمن تلقي ميشود و بايد به طريقه جراحي مداوا شود ؟ اگر انسدادي در مسير تخليه ترشحات سينوس ايجاد شود و اين انسداد باعث تغييرات مزمن مخاط مفروش كنندهَ جدار سينوس ها شود، اصطلاحاً سينوزيت مزمن نامیده ميشود. علامت اصلی سینوزیت مزمن ترشحات عفونی مداوم پشت حلق است . سینوزیت مزمن به درمان دارویی جواب نمیدهد و درمان آن "جراحي"است . جراحي سینوس به دو روش معمولي و روش آندوسكوپيك انجام ميشود . در روش معمولي محتويات درون سينوس ها تخلیه میشود و در روش آندوسكوپيك مجاري سينوس به بيني را باز مي كنيم.
منبع: ایردن