چرا پاشنه پایم درد میکند؟
خار پاشنه پا، یک زایده استخوانی در پاشنه پا است که باعث بروز درد و مشکلاتی در راه رفتن می شود و بهتر است فرد علائم و علت آن را بشناسد.

خار پاشنه پا در اثر التهاب فاسیای کف پا (یک نوع رباط) ایجاد میشود که این امر سبب درد پاشنه پا میشود.
فاسیای کف پا، یک باند پهن است که در کف پا از پاشنه تا انگشتان پا کشیده میشود. التهاب طولانی مدت فاسیا میتواند باعث رسوب کلسیم در محل اتصال فاسیا به پاشنه پا شود. تجمع کلسیم به تنهایی دردناک نیست و درد، ناشی از کشیدگی فاسیا است.
درد خار پاشنه
درد خار پاشنه، به صورت دردی مبهم است، اما گاهی به صورت درد تیز حس میشود. محل احساس درد در مرکز پاشنه یا لبه داخلی آن است.
در برخی موارد، خار در عکس ساده رادیولوژی تشخیص داده میشود، اما فرد هیچگونه علائم خار پاشنه پا ندارد.
شدت درد خار پاشنه در ابتدای صبح، بعد از بیدار شدن و نیز بعد از استراحت، بیشتر است و با راه رفتن کم می شود.
این درد، در اولین قدم بعد از استراحت طولانی مدت، بسیار دردناک است و علاوه بر این راه رفتن روی سطوح سخت و ناهموار و حمل اشیای سنگین، منجر به افزایش درد میشود.
بیماران مبتلا به خار پاشنه اغلب در ناحیه کف پای خود، مخصوصا در ناحیه پاشنه احساس درد می کنند. دیگر علائم خار پاشنه پا از قرار زیر است:
- التهاب در زیر پاشنه، مخصوصا در هنگام صبح یا پس از بی تحرکی برای مدت طولانی. عموما پس کمی راه رفتن و گرم کردن بدن، درد کمی تسکین پیدا می کند. مشکل این است که عصب ها و عروق خونی نیز استراحت می کنند و تغییر ناگهانی به پیاده روی باعث واکنش فشاری دردناک می شود. این فشار پس از گرم کردن بدن برطرف می شود. این مشکل مخصوصا برای کسانی که به تازگی دچار بیماری خار پاشنه شده اند پیش می آید. در موارد شدیدتر، بیمار احساس درد می کند و با راه رفتن شدت پیدا می کند.
- درد در هنگام ایستادن
- خشکی یا گرفتگی در رباط کف پا، افرادی که شغل آنها مستلزم بی حرکت ایستادن به کرات و برای مدت های طولانی است اغلب دچار پاشنه و درد شدید می شود. به همین دلیل است که به بیماری خار پاشنه پا گاهی اوقات پاشنه پلیس گفته می شود.
- پلانتار فاسیا شدیدا سفت و منقبض می شود که یک واکنش فشاری است. دردی که در حین رانندگی احساس می کنید ناشی از طرز قرار گرفتن غیرطبیعی پا است.
- اغلب تعیین محل دقیق درد پاشنه دشوار است، چرا که یا کل قسمت کف پا دردناک است یا درد بصورت تیر کشیدن تا پاشنه می باشد. همچنین، شدت درد در هر روز تغییر می کند.
علل خار پاشنه
اضافه وزن، افزایش ناگهانی وزن در دوران بارداری، صاف بودن کف پا، مشکلات بیومکانیک ناهنجاریهایی که منجر به راه رفتن غیر عادی میشود نیز از علل مهم التهاب فاسیای کف پا و علت خار پاشنه است.
التهاب مفاصل، پوشیدن کفش نامناسب با پاشنه خیلی بلند و تنگ یا کفش بدون پاشنه و صاف از مهمترین عوامل و علت خار پاشنه است.
درمان خار پاشنه
- اولین قدم در درمان خار پاشنه پا، استراحت است. در بسیاری از موارد دیده شده که استراحت به تنهایی حتی دردهای شدید را از بین برده است. عدم توجه به خار پاشنه و درمان آن به خاطر لنگیدن مدام موجب مشکلاتی در بخش تحتانی کمر یا زانو می گردد.
- از ایستادن به مدت طولانی خودداری کنید.
- کاهش وزن در درمان خار پاشنه موثر است.
- استفاده از پد پاشنه: پد مخصوص خار پاشنه را از داروخانه تهیه کرده و به طور دائم در کفش خود استفاده کنید. پد، باعث کاهش فشار بر روی پاشنه و موجب بهبود درد پا خواهد شد.
- کشش فاسیای کف پا : یک باند پهن در کف پا زیر انگشتان پا قرار دهید و دو سر آن را در در دست گرفته، بکشید، به طوری که انگشتان پا به صورت نزدیک شوند. این وضعیت را به مدت سی ثانیه نگه دارید. هفت یا هشت مرتبه در روز، این کار را تکرار کنید.
- کشش تاندون آشیل: باید یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار دهید، پای جلویی را از زانو خم کنید. دقت کنید که تماس کف هیچ یک از پاها نباید با زمین قطع شود. در این حالت باید در پشت ساق، احساس کشش کنید. این حالت را به مدت سی ثانیه نگه دارید و هفت یا هشت بار در روز انجام دهید.
- گرفتن خودکار با پا: یک خودکار را روی زمین قرار دهید و با پاها آن را از زمین بردارید، بهطوری که کل انگشتان پا اطراف خودکار را بگیرد. برای پنج ثانیه خودکار را به همین حالت نگه دارید. انجام این کار، سه یا چهار بار در روز کافی است.
- نوشتن حروف الفبا: با انگشت بزرگ پا، حروف الفبا را در هوا بنویسید. این کار را سه بار در روز برای هر پا، انجام دهید.
- استفاده از آب گرم: استفاده از آب گرم بهترین و مؤثرترین روش است، بهطوری که اگر هر روز عصر یا صبح یا قبل از بیرون آمدن از رختخواب، به مدت پانزده دقیقه پاهایتان را در آب گرم قرار دهید، سپس پای خود را خشک کرده و به مدت پنج تا ده دقیقه با گوشتکوب به ملایمت روی پاشنه پا بکوبید (مراقب باشید ضربه هایتان محکم نباشد)، میتوانید تاثیر آن را مشاهده کنید.
- استفاده از یخ: در یک لیوان بستنی، آب بریزید و در فریزر قرار دهید . پس از نیم ساعت یک چوب بستنی در لیوان قرار دهید و بگذارید کاملا یخ ببندد، سپس چوب بستنی را در دست گرفته و به صورت دایرههای هم پوشان روی پاشنه پا بکشید، به طوری که هر دایره، نصف دایره قبل را بپوشاند.
- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل بروفن، مفنامیک و ایندومتاسین تحت نظر پزشک، علایم را از بین برده و درد را به طور موقت کاهش می دهند، اما علت اصلی را از بین نمیبرند.
- تزریق کورتیزون در صورت عدم بهبودی با روشهای گفته شده قبلی استفاده میشود. کورتیزون داروی ضد التهاب است و از طریق کاهش التهاب پاشنه، موجب کاهش درد میشود، اما تأثیر آن موقتی است.
پس از بهبودی، از پد پاشنه و ورزشهای کششی استفاده کنید.
مصرف چربیها را کمتر کنید و ویتامین C بیشتری مصرف کنید.
دكتر عباس دقاق زاده
پزشك-متخصص طب فيزيكي و توانبخشي -بيماري هاي عضلات،استخوان،مفاصل، ديسك وستون فقرات،كمردرد وگردن درد،
ورزش درماني ،طب سوزني،دردهاي اسكلتي وعضلاني،درمان غير جراحي ديسك وستون فقرات
نوار عصب وعضله،ليزر درماني وفيزيوتراپي
بخش سلامت تبیان
منبع : برنا