آشنایی با بالش های طبی

آشنایی با بالش های طبی

بالش مخصوص سر

بالش طبی به چه دردی می‌ خورد؟

وقتی اسم بالش می ‌آید خیلی ‌ها به یاد خوابیدن و بالش زیر سرشان می ‌افتند؛ در صورتی که بالش فقط آن چیزی نیست که زیر سرمان می ‌گذاریم....

این روزها انواع جدیدی از بالش به بازار آمده که مخصوص قرار دادن دور گردن، زیر سر، بین زانوها و حتی بالش‌ های مختص دوران بارداری است. شما می ‌توانید این نوع بالش‌ ها را که عنوان طبی را هم یدک می ‌کشند تقریبا در تمام داروخانه‌ ها یا مراکز خرید بزرگ بیابید. با این حال، این که بالش‌ های طبی چه تفاوتی با انواع عادی‌ دارند و چگونه باید آن ها را نگهداری‌ کرد، به بررسی آن می پردازیم.

طرفداران زندگی سالم معمولا غذاهای سالم می ‌خورند و سبزی ‌ها و میوه‌ ها در سبد غذایی‌ شان جای ویژه‌ای دارد؛ اغلب از شوینده‌ های سالم‌ و بی ‌خطر استفاده می ‌کنند؛ تهویه هوای منزل برای ‌شان مهم است و اهل ورزش و فعالیت هستند و زندگی ‌شان را طوری برنامه‌ ریزی می‌ کنند که همیشه در سالم‌ ترین شرایط به سر ببرند. ولی بسیاری از آن ها از سلامت خواب ‌شان غافل می باشند. شما تا به حال به این موضوع فکر کرده ‌اید که هنگام خواب باید از چه محصولاتی استفاده کنید تا یک سوم از عمرتان را بی ‌دردسر به پایان برسانید؟

تهیه و تولید انواع مختلف بالش‌ های طبی و روانه کردن آن ها به بازار گامی بوده است برای تامین سلامت خواب شما؛ برای این که صبح‌ ها با گردن ‌درد از خواب بیدار نشوید و ساییدن زانوهای ‌تان به یکدیگر، زانودردتان را دوچندان نکند و آلرژی نسبت به مواد درون بالش، آزارتان ندهد.

بالش مخصوص گردن

بالش‌‌ های طبی؛ انواع و اقسام

بالش‌ های طبی به 2 دسته ی اصلی فوم‌ دار و بادی تقسیم ‌بندی می ‌شوند. توصیه بیشتر متخصصان، استفاده از انواع فوم ‌دار است اما نوع بادی این بالش ‌ها هم به علت حمل و نقل آسان برای مسافرت یا استفاده داخل ماشین بسیار مناسب است. بالش ‌های فوم ‌دار که به نام " بالش ‌های هوشمند " هم معروف هستند، بر حسب تغییرات هوای محیط، تغییر حالت می ‌دهند. بگذارید کمی ساده ‌تر برای تان بگویم اگر از یک بالش هوشمند دور گردن یا زیر سر خود استفاده کنید، آن قسمتی از بالش که گودی گردن ‌تان را پُر می ‌کند، برجسته می ‌ماند و سایر قسمت‌ ها (مخصوصا بخشی که وزن اصلی سرتان روی آن است) کمی فرو می ‌رود و بعد از این که شما بالش را از زیر سر یا دور گردن ‌تان برداشتید، کاملا به شکل اولیه‌ اش باز می ‌گردد.

کدام بالش طبی به درد شما می ‌خورد؟

بالش‌ های طبی بنا به کارایی ‌شان به انواع زیر دسته ‌بندی می ‌شوند:

بالش‌ های دورگردنی:

این بالش‌ های U شکل در دو نوع بادی و فوم ‌دار در بازار موجود هستند و گزینه ‌ای‌ مناسب برای افرادی است که گردن ‌درد دارند و می‌ خواهند (یا مجبور هستنند) با کامپیوتر کار کنند یا به مدت طولانی در ماشین باشند. هنگام استفاده از این بالش‌ ها، سنگینی سر روی بالش می ‌افتد و گردن مجبور به تحمل کردن فشار اضافی نمی‌ شود.

بالش های مخصوص خواب:

اگر بخواهید بالش طبی مخصوص خواب بخرید باید گزینه مورد نظرتان را از بین انواع هوشمند یا همان فوم ‌دار آن ها انتخاب کنید. بالش‌ های بادی مخصوص خواب چندان طبی نیستند و کارکرد خارق ‌العاده‌ای هم ندارند.

تفاوت بارز بین بالش ‌های هوشمند مخصوص خواب و بالش‌ های معمولی که شاید خیلی از ما هنگام خواب از آن ها استفاده می ‌کنیم، این است که این بالش ‌ها صاف و یک تکه نیستند. بخش پایینی این بالش ‌ها کمی برآمده ‌تر از سایر بخش‌ هایش است تا بتواند به راحتی گودی گردن را پوشش دهد.

بالش مخصوص زانو

بالش‌ مخصوص زانودرد:

این نوع بالش طبی گزینه مناسبی برای افراد مبتلا به زانودرد است. دکتر تقی‌ بغدادی، ارتوپد، در باره این بالش ‌ها می‌ گوید: " وقتی فردی زانودرد دارد و هنگام خوابیدن هم به پهلو می ‌خوابد، سایش زانوها روی یکدیگر سبب تشدید دردش می‌ شود و بنابراین استفاده از این بالشتک‌ های مخصوص زانودرد می ‌تواند برای جلوگیری از افزایش درد زانوها یش بسیار موثر باشد."

بالش مخصوص بارداری

بالش‌ مخصوص بارداری:

شاید از بین بالش ‌های طبی، این نوع ‌اش از همه ناشناخته‌ تر و عجیب ‌تر باشد اما اگر تجربه مادر شدن را داشته باشید خیلی خوب می ‌دانید که سنگینی شکم مخصوصا در ماه‌ های آخر بارداری باعث می ‌شود که مادر باردار در طول خواب کمی اذیت شود، بنابراین طراحی و تولید بالش ‌های بارداری به دلیل این بوده که این بالش زیر شکم خانم‌ های باردار در طول مدت خواب البته وقتی که به پهلو خوابیده ‌اند قرار گیرد و وظیفه تحمل سنگینی شکم را به عهده گیرد تا مادر بتواند با خیالی آسوده لذت یک خواب راحت را تجربه کند.

بالش مخصوص نشستن

بالش‌های گرد مخصوص نشستن:

خیلی از افراد به علت کمردرد یا بنا به هر دلیلی نمی ‌توانند روی سطوح سفت بنشینند. بالش‌ های گود تو خالی که در دو نوع فوم و بادی در بازار موجود هستند، می‌ توانند تا حد زیادی مشکل این گونه افراد را حل کنند.

طرز استفاده از بالش ‌های طبی

بالش‌ های طبی، به ‌ویژه آن هایی که مخصوص زیر سر گذاشتن هنگام خواب هستند، معمولا باروکش ‌های روشن و کرم ‌رنگ در بازار موجود هستند و تمام انواع ‌شان هم قابل شستشو هستند اما برای این که بالش ‌تان عمر مفید بیشتری داشته باشد و دیرتر رنگ و رویش برود و کهنه شود، بهتر است خودتان با یک روبالشی دور آن را بپوشانید. این ‌طوری‌ می ‌توانید هر دو هفته یک بار خیلی راحت، روکش آن را باز کنید و بشویید؛ بدون این که آسیبی به بالش‌ تان برسد. بالش‌ های بادی را به هیچ عنوان با دهان باد نکنید. این کار باعث انتقال بسیاری از ویروس‌ ها و بیماری‌ ها بین اعضای خانواده می ‌شود. می ‌توانید برای باد کردن این نوع بالش ‌ها از یک تلمبه دستی کوچک خانگی استفاده کنید. برای جلوگیری از سوراخ شدن هم باید آن ها را روکش کنید و کمتر بادشان کنید.

ندا احمدلو - هفته نامه سلامت
منبع:تبيان

دكتر عباس دقاق زاده

پزشك-متخصص طب فيزيكي و توانبخشي -بيماري هاي عضلات،استخوان،مفاصل، ديسك وستون فقرات،كمردرد وگردن درد،
ورزش درماني ،طب سوزني،دردهاي اسكلتي وعضلاني،درمان غير جراحي ديسك وستون فقرات
نوار عصب وعضله،ليزر درماني وفيزيوتراپي

حرکاتی برای درمان التهاب تاندون

حرکاتی برای درمان التهاب تاندون

التهاب تاندون

در بعضی افراد غلاف تاندون انگشت شست در محلی که از روی مچ عبور می‌ کند دچار درد و التهاب می ‌شود.

التهاب تاندون شانه معمولا به دنبال استفاده ی مکرر از شست یا مُچ رخ می ‌دهد به خصوص در فعالیت‌ هایی که شست مستقیما از مچ دور می ‌شود مانند اسکی یا چکش زدن.

 

علائم این حالت عبارتند از:

* درد در هنگام حرکت شست یا مچ

* درد در هنگام مُشت کردن دست

* تورم و درد مچ در سمت انگشت شست

* احساس یا شنیدن قژقژ با حرکت تاندون

 

درمان

درمان معمولا شامل آتل گرفتن یا کمپرس سرد و مصرف داروهای ضدالتهابی می ‌‌شود.

پس از این ‌که درد اولیه ی شما بهبود یافت می ‌توانید حرکات زیر را انجام دهید:

حرکت اول مچ

 

 

 

حرکت اول:

یک توپ اسفنجی را در دست بگیرید و آن را برای مدت 5 ثانیه فشار دهید.

این حرکت را 3 بار در روز و هر بار 10 مرتبه تکرار کنید.

 

 

 

 

حرکت دوم دست

 

 

 

حرکت دوم:

دست خود را روی میز بگذارید طوری که کف دست شما رو به بالا باشد.

نوک شست خود را به نوک انگشت کوچک بچسبانید.

این حالت را تا 6 ثانیه حفظ کنید و این حرکت را 10 مرتبه تکرار کنید.

 

 

 

حرکت سوم مچ

حرکت سوم:

یک قوطی را در دست بگیرید طوری که کف دست شما رو به بالا باشد.

مچ خود را به سمت بالا خم کنید سپس به آرامی مچ خود را به حالت اولیه برگردانید.

این حرکت را 3 نوبت و هر بار 10 مرتبه تکرار کنید.

کم‌ کم می ‌توانید وزن وسیله ‌ای که در دست می ‌گیرید را افزایش دهید.

 

دكتر عباس دقاق زاده

پزشك-متخصص طب فيزيكي و توانبخشي -بيماري هاي عضلات،استخوان،مفاصل، ديسك وستون فقرات،كمردرد وگردن درد،
ورزش درماني ،طب سوزني،دردهاي اسكلتي وعضلاني،درمان غير جراحي ديسك وستون فقرات
نوار عصب وعضله،ليزر درماني وفيزيوتراپي

 

 

چطور بچه‌ها کج و کوله می‌شوند؟

چطور بچه‌ها کج و کوله می‌شوند؟

 

 


کارشناسان معتقدند هر دانش‌آموز ایرانی به طور متوسط با یک یا دو معضل مربوط به سیستم اسکلتی ـ عضلانی مواجه است؛ اختلالاتی همچون گودی بیش از حد کمر، پاهای پرانتزی و انحنای غیرطبیعی ستون فقرات. به همین دلیل باید به این اختلالات بیشتر توجه داشت و تا حد امکان از بروز آن‌ها پیشگیری نمود.

 


مشکلات استخوانی در کودکان

دکتر سید منصور رایگانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی با اشاره به دو نوع اختلال اسکلتی ـ عضلانی میان کودکان و نوجوانان می‌گوید:

یک نوع اختلال ساختاری وجود دارد که در آن، مشکل به صورت ماهیتی در ساختار استخوان، عضله یا تاندون وجود دارد و تغییر آن نیازمند مداخلات جدی پزشکی یا جراحی است. نوع دیگر اختلالات معمولاً به دلیل وضعیت‌های نامناسب ایجاد می‌شود و کودکان و نوجوانان در طول زمان و در مراحل مختلف رشد به آن دچار می‌شوند. این گروه از اختلالات با تغییرات وضعیتی خاص، تمرین‌های مناسب ورزشی یا تجویز وسایل طبی برطرف خواهد شد.

اختلالات وضعیتی، شایع‌ترین مشکلات سیستم اسکلتی ـ عضلانی کودکان و نوجوانان است، البته این اختلالات قابل درمان بوده و حتی می‌توان از بروز آن‌ها پیشگیری کرد.

دکتر رایگانی به اهمیت تغذیه، ورزش و وضعیت‌های مناسب اشاره کرده و تاکید می‌کند در صورت رعایت موارد زیر، اختلالات وضعیتی کمتر بروز می‌کند.

 

صافی کف پا

یکی از دغدغه‌های والدین، صافی کف پای کودک است. صافی کف پا تا سن 3 تا 5 سالگی مشخص نمی‌شود. اما پس از این سن که پا ساختار طبیعی خود را پیدا می‌کند، اگر مشخص شود که قوس طبیعی کف پا شکل نگرفته است، می‌توان آن را اختلال صافی کف پا نامید.

گاهی علل استخوانی می‌تواند سبب بروز چنین اختلالی شود. اما در اغلب موارد، وضعیت نامناسب، شل بودن و عدم استحکام لیگمان‌ها یا عضلات داخلی کف پا علت بروز این اختلال است.

گاهی صافی کف پا به علت مشکلات اسکلتی ـ عضلانی و عصبی است که به صورت یک مجموعه نمایان می‌شود. بنابراین باید توجه داشت که صافی کف پا همراه با علائم دیگری نباشد.

اما اگر صافی کف پا به تنهایی وجود دارد و مشکل خاصی ایجاد نکرده است، اصلاح کفش و استفاده از کفی‌های خاص و همچنین ورزش‌هایی که پزشک توصیه می‌کند وضعیت را بهبود می‌بخشد. ولی اگر درد ساق پا و کمر درد نیز همراه با صافی کف پا وجود دارد، باید اقدامات جدی‌تری انجام شود.

نور خورشید، به عنوان یک منبع مهم، در تأمین ویتامین D مورد نیاز بدن نقش کلیدی دارد. شیشه پنجره‌ها مانع ورود کامل اشعه ماورای بنفش نور خورشید به داخل و جذب آن توسط پوست می‌شود؛ لذا برخلاف آنچه مردم تصور می‌کنند، استفاده از نور خورشید از پشت شیشه، نیاز کودکان را برآورده نمی‌کند

 

زانوهای پرانتزی

یکی از شایع‌ترین اختلالاتی که در سنین بعد از تولد تا حدود 3 سالگی موجب نگرانی والدین می‌شود، بحث زانوهای پرانتزی یا ژنوواروم است. البته معمولاً وجود زانوی پرانتزی تا حدود 2 تا 3 سالگی طبیعی است. اما اگر پس از 3 سالگی باز هم مشکل ادامه داشت، باید حتماً به پزشک مراجعه کرد.

اختلالات ساختاری و کمبود ویتامین D یا کلسیم می‌تواند علت بروز این اختلال باشد و به همین دلیل باید بررسی‌های لازم توسط پزشک صورت گیرد. در سنین بالاتر و پس از 4 سالگی، معمولاً زانو به طرف داخل متمایل می‌شود. این حالت ساختاری که معمولاً تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند، حالت طبیعی بدن است. ولی همین حالت هم اگر بیش از حد باشد، نیاز به بررسی خواهد داشت.

 

گودی بیش از اندازه کمر

گودی کمر یکی از شایع‌ترین اختلالات ستون فقرات است. البته اغلب بزرگسالان با این مشکل روبه‌رو بوده و کودکان و نوجوانان چندان درگیر آن نمی‌شوند. بسیاری از مواقع، کودکان و نوجوانانی که دچار چاقی بیش از حد و چاقی شکمی هستند، به دلیل ضعف عضلات شکم دچار این مشکل می‌شوند.

در مواردی که این اختلال با کیفوز یا قوز پشت همراه است، باید بررسی‌های جدی‌تری انجام شود.

در بیشتر مواقع، افزایش بیش از حد قوس کمر به دلیل اختلالات وضعیتی است که در چاقی‌های شکمی ایجاد می‌شود. البته باید برای بررسی اختلالات لگن و ضایعات مادرزادی ستون فقرات معاینات لازم صورت گیرد.

 

کوله پشتی دانش آموز

قوز پشت

قوز پشت یا کیفوز که با گردی شانه و افتادگی کتف و شانه‌ها همراه است، مشکلی شایع میان نوجوان و به خصوص دختران به شمار می‌رود.

وضعیت نامناسب نشستن و انجام فعالیت‌های دستی یا وضعیت نامناسبی که نوجوانان در زمان بلوغ می‌گیرند، یکی از علت قوز کمر می باشد.

اگر حالت قوز کمر بیش از حد معمول و همراه با درد و اختلالات عصبی باشد، به آن بیماری شورمن می‌گویند که نوع ساختاری این اختلال است. این بیماری به درمان‌های جدی و حتی در موارد نادری جراحی نیاز پیدا می‌کند. ولی در اکثر مواقع اختلال با اصلاح وضعیت، توجه به وضعیت بدن هنگام کار کردن و انجام ورزش‌های کششی شانه، کتف و نواحی فوقانی ستون فقرات برطرف می‌شود.

در شرایطی که قوز پشت علل وضعیتی دارد، استفاده از وسایل طبی تحت عنوان قوزبندها چندان توصیه نمی‌شود. استفاده از این لوازم باعث می‌شود فرد نتواند ساختار طبیعی بدن را حف0کند و عضلات در وضعیتی نامناسب قرار می‌گیرد. به همین دلیل توصیه می‌شود تنها با انجام ورزش‌های مناسب و تقویت عضلات، این حالت را برطرف کنیم.

 

اسکولیوز

اسکولیوز یا انحنای غیر طبیعی ستون فقرات به یک طرف نیز مشکلی است که میان خانم‌ها بیشتر مشاهده می‌شود. در این شرایط ستون فقرات به یک طرف منحرف شده و باعث ایجاد برآمدگی از پشت در یک طرف دنده‌ها می‌شود. این اختلال باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود و درمان‌های لازم صورت گیرد.

 

آپارتمان‌نشینی، تهدیدی برای سلامت اسکلتی کودکان است

دکتر حسین بابایی، متخصص اطفال گفت:

دریافت نور مستقیم خورشید از نیازهای حیاتی کودکان به خصوص در دوران شیرخوارگی است. نور خورشید، به عنوان یک منبع مهم، در تأمین ویتامین D مورد نیاز بدن نقش کلیدی دارد.

شیشه پنجره‌ها مانع ورود کامل اشعه ماورای بنفش نور خورشید به داخل و جذب آن توسط پوست می‌شود؛ لذا برخلاف آنچه مردم تصور می‌کنند، استفاده از نور خورشید از پشت شیشه، نیاز کودکان را برآورده نمی‌کند.

با آپارتمان‌نشینی نمی‌توان انتظار داشت همه مراحل زندگی روال سابق خود را طی کند، چرا که محدودیت‌های این شیوه زندگی مانند کاهش تحرک بدنی و عدم دریافت نور خورشید، استفاده از مکمل‌ها را ضروری می‌سازد.

ویتامین D در رشد و تکامل استخوان‌های بدن کودک نقش حیاتی را دارد و کمبود آن زمینه‌ساز بروز مشکلاتی مانند تأخیر در سینه‌خیز و چهار دست و پا راه رفتن، دیر نشستن و درآمدن دندان‌های کودک، ایجاد پاهای پرانتزی و نرمی استخوان جمجمه است.

تغییر شکل پاها به صورت پرانتزی، یکی از علائم بیماری راشیتیسم است. در این بیماری، استخوان‌ها و مفاصل زانو به هم نزدیک یا از هم دور می‌شوند.

تشخیص زودهنگام و تغییر روش زندگی در بهبود این بیماری موثرند. تشخیص و درمان این بیماری قبل از 10 الی 12 ماهگی کودک موجب می‌شود که تغییرات زیادی در اسکلت اندام تحتانی ایجاد نشود. با افزایش سن کودک و وارد آمدن فشار بیشتر به اندام‌های اسکلتی تحتانی، روند تخریبی این بیماری سرعت بیشتری به خود می‌گیرد.

فرآوری : نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

 


منابع :

جام جم آنلاین - نیلوفر اسعدی بیگی

ایسنا

شکستگي هاي مهره اي

شکستگي‌هاي مهره اي

زني 72 ساله با سابقه دو ماهه درد فزاينده در ناحيه کمر مراجعه کرد. اين درد با ايبوپروفن بهبود نمي‌يافت و باعث مشکلاتي در راه رفتن و لباس پوشيدن بيمار شده بود. وقتي که از بيمار سوال شد، ذکر کرد که قدش نسبت به زمان جواني حدود 5 سانتي‌متر کاهش يافته است...

در معاينه، کيفوز مختصر در مهره‌هاي توراسيک تحتاني مشاهده مي‌شد ولي تندرنس نقطه‌اي وجود نداشت. راديوگرافي لترال ستون مهره‌ها نشان داد که مهره L2 در ظاهر داراي تقعر دوطرفه است که اين يافته با وجود شکستگي مهره‌اي همخواني داشت (شکل 1). درمان اين بيمار چگونه بايد صورت گيرد؟

مساله باليني

شکستگي مهره‌‌ های کمر به نوعي دفرميته تنه مهره‌ها گفته مي‌شود که در تصويربرداري لترال مهره‌ها شناسايي و بر اساس شکل خاص آن مشخص مي‌شود. اين نوع شکستگي شايع‌ترين تظاهر استئوپوروز است. بر اساس برآوردها، شکستگي‌هاي مهره‌اي در نواحي فقرات توراسيک و کمري در ايالات متحده سالانه باعث 700 هزار مورد از کل 5/1 ميليون مورد شکستگي ناشي از استئوپوروز مي‌شوند. اين شکستگي‌ها معمولا به صورت باليني و در مواقعي شناسايي مي‌‌شوند که بيمار با شکايت درد پشت مراجعه کرده است و راديوگرافي ستون مهره‌ها شکستگي تنه مهره را نشان مي‌دهد؛ شکستگی مهره کمر بيش از همه در ناحيه انتقالي مهره‌هاي توراسيک به کمري يا ناحيه توراسيک مياني ديده مي‌شود. با اين حال بر خلاف ساير انواع شکستگي‌ها، اکثر شکستگي‌هاي مهره‌اي در زمان بروز تحت توجه پزشکي قرار نمي‌گيرند. فقط يک‌چهارم تا يک‌سوم شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد در راديوگرافي، به صورت باليني هم تشخيص داده شده‌اند.

شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي در راديوگرافي، همراهي نسبتا کمي با درد پشت و کيفيت زندگي مرتبط با سلامت دارند. البته احتمال درد پشت، کاهش کيفيت زندگي مرتبط با سلامت، و تشخيص باليني با افزايش شدت و تعداد شکستگي‌ها افزايش مي‌يابد. شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد در راديوگرافي (مثلا آن‌هايي که در راديوگرافي‌هاي قبلي وجود نداشته‌اند) با افزايش خطر درد پشت و ناتواني مرتبط با مشکلات ستون مهره‌ها همراهي دارند و اين همراهي در افراد داراي شکستگي‌هاي مهره‌اي شناسايي‌شده به صورت باليني بيشتر است. ناتواني مرتبط با شکستگي همچنين ممکن است در بيماران مبتلا به شکستگي‌هاي کمري نسبت به مبتلايان به شکستگي‌هاي توراسيک بيشتر باشد.

شکستگي‌هاي مهره‌اي در سالمندان با افزايش خطر مرگ همراهي دارند اما اين افزايش خطر تا حد زيادي ناشي از بيماري‌هاي زمينه‌اي داراي همراهي هم با شکستگي‌ مهره‌اي و هم با مرگ است (به عنوان مثال سستي و فرتوتي). هم شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي در راديوگرافي و هم شکستگي‌هاي مهره‌اي داراي علايم باليني با خطر بيشتر شکستگي‌هاي بعدي در هيپ و ساير نواحي بدن همراه هستند؛ تنها بخشي از اين افزايش خطر با پايين‌تر بودن تراکم معدني استخوان در بيماران مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي قابل توجيه است. از اين رو، وجود شکستگي‌هاي مهره‌اي اثر قابل ملاحظه‌اي بر خطر شکستگي‌هاي بعدي دارد و بايد هنگام تصميم‌گيري در مورد درمان‌هاي کاهندة اين خطر لحاظ شود.

 

ارزيابي

اولين شکستگي مهره‌اي در زنان معمولا بعد از يائسگي رخ مي‌دهد. شيوع و بروز شکستگي‌هاي مهره‌اي در راديوگرافي با افزايش سن افزايش مي‌يابد به نحوي که در زنان سفيدپوست از
10-5 بين سنين 59-50 سالگي به 30 يا بيشتر در سن 80 سالگي يا بالاتر مي‌رسد. بر اساس گزارش‌ها ميزان شيوع اين مشکل در زنان سياه‌پوست، آسيايي و مردان کمتر است. در ميان زنان سالمند سفيدپوست بدون شکستگي‌هاي مهره‌اي قبلي، خطر سالانه بروز شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد در سنين 65 ساله و بيشتر 9/0 است که در سنين 80 سالگي و بيشتر به 7/1 مي‌رسد. عوامل خطر باليني براي بروز شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد علاوه بر سن بالا عبارتند از: شکستگي قبلي، سابقه زمين خوردن يک بار يا بيشتر، بي‌تحرکي، سيگار کشيدن در حال حاضر، استفاده از گلوکوکورتيکوييدهاي سيستميک (خطر شکستگي با افزايش ميزان تجمعي مواجهه با اين داروها افزايش مي‌يابد)، بعضي بيماري‌هاي طبي مزمن (براي مثال بيماري انسدادي مزمن ريه [
COPD]، آرتريت روماتوييد سرم مثبت و بيماري کرون)، و پايين بودن شاخص توده بدن (BMI
). در جمعيت‌هاي گزينش‌نشده از نظر خطر شکستگي يا استئوپوروز، کاهش قد (مثلا کاهش بيشتر يا مساوي 4 سانتي‌متر نسبت به 25 سالگي) از حساسيت پايين
(56-31) و ارزش اخباري مثبت پاييني (26-14) براي وجود شکستگي‌هاي مهره‌اي در راديوگرافي برخوردار بوده، ولي ارزش اخباري منفي بالايي (بيشتر يا مساوي 86) داشته است.

معاينه فيزيکي ممکن است تحدب بيش از حد مهره‌هاي توراسيک در محور ساژيتال (هيپرکيفوز يا گوژپشتي) را نشان بدهد که اين يافته در بيماران دچار شکستگي‌هاي گوه‌اي قدامي متعدد در مهره‌هاي توراسيک بيشتر ديده مي‌شود. با اين حال، کيفوز شديد در سالمندان بدون شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي در راديوگرافي هم به وفور ديده مي‌شود.

 

تراکم معدني استخوان

تراکم معدني پايين استخوان که با استفاده از جذب‌سنجي اشعه ايکس با انرژي دوگانه (DEXA) سنجيده مي‌شود، با شانس بيشتر شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي در راديوگرافي و خطر بيشتر شکستگي‌هاي جديد در راديوگرافي همراهي دارد (نسبت شانس يا نسبت زيان به ازاي هر يک انحراف معيار کاهش در تراکم معدني استخوان در مهره‌ها يا هيپ: 0/2-5/1). اگرچه شيوع شکستگي‌هاي مهره‌اي در راديوگرافي در مبتلايان به استئوپوروز (تعريف‌شده به صورت نمره T برابر يا کمتر از 5/2- در مهره‌ها يا هيپ [بيشتر يا مساوي 5/2 انحراف معيار پايين‌تر از ميانگين تراکم معدني استخوان در افراد جوان سالم]) بيشتر است، بيش از يک‌سوم زنان يائسه مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي قبلي در راديوگرافي نمره T بيشتر از 5/2- در مهره‌ها و هيپ دارند. شيوع شکستگي‌هاي مهره‌اي در راديوگرافي در زنان 60 ساله يا بيشتر داراي توده استخواني پايين (نمره T معادل 5/1- تا 4/2- در هيپ يا مهره‌ها) بين 18-14 گزارش شده است.

 

تشخيص

اگرچه شرح حال و معاينه ممکن است احتمال باليني شکستگي‌هاي مهره‌اي را مطرح کنند، اين تشخيص بايد به وسيله بررسي‌هاي تصويربرداري از مهره‌ها تاييد شود. در بسياري از موارد، راديوگرافي لترال قفسه سينه که براي انديکاسيون‌هاي ديگر درخواست شده، شکستگي‌هاي مهره‌اي را نشان مي‌دهد اما اين يافته‌هاي تصادفي غالبا توسط راديولوژيست‌ها گزارش نمي‌گردند و در صورت گزارش هم توسط پزشک مسوول مراقبت از بيمار جدي گرفته نمي‌شوند.

راديوگرافي‌هاي لترال از مهره‌هاي توراسيک و کمري همچنان استاندارد ارزيابي اين بيماران به شمار مي‌آيند. در مورد تعريف شکستگي‌هاي مهره‌اي يک نظر اجماعي وجود ندارد اما روش‌هاي کمي و کيفي متعددي براي کمک به اين تشخيص معرفي شده‌اند. روش نيمه‌کمي ابداعي توسط گنانت (Genant) و همکاران به صورتي گسترده مورد پذيرش واقع شده و براي استفاده در بالين، کاربردي است. اين روش از نمودهاي کيفيِ شکل مهره‌ها و ميزان کاهش ارتفاع آن‌ها در ابعاد عمودي قدامي، مياني يا خلفي براي درجه‌بندي وضعيت تنه مهره به يکي از اين درجات استفاده مي‌کند: طبيعي، غيرقطعي از نظر شکستگي، يا مشخص‌کننده شکستگي خفيف، متوسط يا شديد. استفاده مناسب از اين روش نيازمند داشتن اطلاعات در اين موارد است: دفرميته‌هاي تکاملي (به عنوان مثال بيماري شوئرمن [استئوکندروز صفحات انتهايي مهره‌ها]) و دفرميته‌هاي اکتسابي (مثلا استئوآرتريت) که به صورت شکستگي تظاهر نمي‌کنند و نيز نمودهايي که مطرح‌کننده عللي غير از استئوپوروز براي شکستگي هستند (براي نمونه برجسته شدن [expansion] کورتکس يا ليز ترابکول‌ها يا هر قسمتي از کورتکس؛ که اين يافته‌ها وجود سرطان را مطرح‌ مي‌کنند). مطالعات نشان داده‌اند که روش نيمه‌کمي گنانت از توان خوبي در اين زمينه‌ها برخوردار است: پايايي بين مشاهده‌گران، روايي همزمان (مثلا شکستگي‌هاي قديمي با تراکم معدني پايين استخوان همراهي دارند) و ارزش اخباري (به عنوان مثال شکستگي‌هاي قديمي خطر بروز شکستگي‌هاي جديد را مستقل از تراکم معدني استخوان پيش‌بيني مي‌کنند).

ارزيابي از نظر شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي بي‌علامت را مي‌توان همزمان با سنجش تراکم معدني استخوان، با استفاده از تصاوير لترال ستون مهره‌ها ايجادشده به وسيله DEXA با دسته پرتوهاي داراي سطح مقطع بيضيِ کشيده (fan- beam) و يک نرم‌افزار مناسب انجام داد. عبارت ارزيابي شکستگي مهره‌اي (VFA) بيانگر تصويربرداري تراکم‌سنجي از مهره‌هاي T4-L4 با هدف شناسايي شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي است. در مقايسه با راديوگرافي‌هاي ستون مهره‌ها، تصاوير VFA (شکل 2) به احتمال بيشتر نتايج غير قابل ارزيابي به دست مي‌دهند (به خصوص اگر براي ارزيابي مهره‌هاي بالاتر از T7 به کار روند) اما داراي 3 مزيت زير هستند: ميزان مواجهه با اشعه بسيار کمتر است (3 ميلي‌سيورت براي VFA در مقابل 600 ميلي‌سيورت براي راديوگرافي لترال مهره‌هاي کمري)؛ پارالاکس (اعوجاج پرتو) که در راديوگرافي‌هاي استاندارد گرفته‌شده با دسته پرتوهاي مخروطي اشعه ايکس غالبا وجود دارد، به صورت قابل ملاحظه‌اي کاهش مي‌يابد؛ انجام آن هم براي بيمار راحت‌تر است زيرا تصويربرداري همزمان با سنجش تراکم معدني استخوان انجام مي‌شود. در صورت استفاده از روش نيمه‌کمي گنانت براي شناسايي شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي، VFA و راديوگرافي‌هاي مهره‌اي از نظر پايايي بين مشاهده‌گران و بين دفعات مختلف مشاهده توسط يک مشاهده‌گر و نيز روايي همزمان، مشابه هستند. تصاوير VFA حساسيت و ويژگي تقريبا
90 براي شناسايي شکستگي‌هاي متوسط و شديد دارند اما در شناسايي شکستگي‌هاي خفيف راديوگرافي‌هاي استاندارد نسبت به آن‌ها ارجح هستند. البته شکستگي‌هاي خفيف به اندازه شکستگي‌هاي متوسط تا شديد از قدرت پيش‌بيني براي بروز شکستگي‌هاي بعدي برخوردار نيستند.

راديوگرافي‌هاي استاندارد ستون مهره‌ها و VFA در بيماران داراي نمره T بسيار پايين (5/2- يا پايين‌تر) يا بالا (بيشتر از 5/1-) از نظر تراکم معدني استخوان، انديکاسيون ندارند زيرا شناسايي شکستگي‌هاي مهره‌اي در اين گروه‌هاي بيماران احتمالا بر نحوه مراقبت بي‌تاثير است. با اين حال در آن دسته از زنان يائسه داراي نمره T بين 5/1- و 4/2- که منفعت درمان دارويي در آن‌ها نامشخص باشد، شناسايي شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي مي‌تواند درمان را تغيير بدهد. بر اساس تحليل هزينه- اثربخشي، انتظار مي‌رود که استفاده از راديوگرافي ستون مهره‌ها يا VFA براي ارزيابي مهره‌‌ها در اين زنان (همراه با تجويز بي‌فسفونات‌ها به افراد داراي حداقل يک شکستگي‌ مهره‌اي) منجر به کاهش تعداد شکستگي‌ها با صرف هزينه اضافي بشود (کمتر از 50 هزار دلار به ازاي به دست آمدن هر سال زندگي تعديل‌شده بر حسب کيفيت).

ساير روش‌هاي تصويربرداري ستون مهره‌ها (به عنوان مثال CT اسکن و MRI) و اسکن راديونوکلئيد استخوان به صورت تيپيک براي بيماراني نگه داشته مي‌شوند که براي ارزيابي حدت شکستگي‌ و افتراق شکستگي‌هاي ناشي از استئوپوروز از شکستگي‌هاي مرضي در آن‌ها به کسب اطلاعات اضافي نياز باشد.

 

درمان

کنترل درد

شکستگي‌هاي مهره‌اي داراي علايم باليني ممکن است دردي چنان شديد ايجاد کنند که باعث بستري شدن فرد در بيمارستان شود. داده‌هاي حاصل از کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده شاهددار براي ارزيابي کارآمدي داروهاي ضددرد در بيماران دچار شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد اندک هستند اما در طبابت رايج از داروهاي ضدالتهاب غيراستروييدي، مسکن‌ها (شامل مخدرها و ترامادول)، ليدوکايين ترانس‌درمال و داروهاي مورد استفاده براي تسکين درد نوروپاتيک (مثلا ضد افسردگي‌هاي سه‌حلقه‌اي) به صورت شايع استفاده مي‌شود. اگرچه درد شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد به صورت تيپيک طي يک دوره چند هفته‌اي خودبه‌خود فروکش مي‌کند، غالبا براي تسهيل تحرک و اجتناب از ماندن طولاني بيمار در بستر، به صورت موقت به تجويز مخدرها نياز خواهد بود. کارآزمايي‌هاي کوچک تصادفي‌شده با شاهد دارونما حاکي از آن هستند که کلسي‌تونين (تجويز به صورت تزريق عضلاني يا اسپري بيني) مي‌تواند درد مربوط به شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد را به صورت جزئي تخفيف دهد. تري‌پاراتيد و بي‌فسفونات‌ها ممکن است با پيشگيري از ايجاد شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد باعث کاهش درد پشت شوند اما اثربخشي آن‌ها در کاهش درد ناشي‌ از شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد در کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده مورد ارزيابي قرار نگرفته است.

 

بازتواني

شواهد محدود حاصل از کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده شاهددار کوچک روي بيماران مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي داراي علايم باليني، از کاربرد برنامه‌هاي درمان ورزشي براي کاهش درد و بهبود قدرت، تعادل، وضعيت کارکردي و کيفيت زندگي حمايت مي‌کنند اما اين يافته‌ها در مطالعات مختلف به صورت ثابت (consistent) به دست نيامده است.

بريس‌هاي پشت (يعني ارتوزهاي ستون مهره‌ها) براي درمان بيماران مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد به کار رفته‌اند ولي منافع و مضرات آن‌ها به طور جدي ارزيابي نشده است. نتايج کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده کوچک و غير کور نشان مي‌دهد که استفاده از بريس‌هاي انعطاف‌ناپذير پشت در ساعات بيداري براي مدت 6 هفته يا بريس‌هاي انعطاف‌پذير پشت روزي 2 ساعت براي مدت 24 هفته مي‌تواند ناتواني و درد گزارش‌شده توسط خود فرد را پس از شکستگي‌هاي مهره‌اي داراي علايم باليني، کاهش دهد.

 

ورتبروپلاستي و کيفوپلاستي

جراحي‌هاي تقويت مهره‌ها (ورتبروپلاستي يا کيفوپلاستي) در ايالات متحده با فراواني روزافزوني انجام مي‌شوند. در سال 2005 از هر 100 هزار فرد تحت پوشش مديکر به صورت پرداخت به ازاي خدمت، 86 نفر تحت ورتبروپلاستي قرار گرفته‌اند. مطالعات مشاهده‌اي کاهش درد، ناتواني و طول اقامت در بيمارستان را در آن دسته از مبتلايان به شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد که تحت اين جراحي‌ها قرار گرفته‌اند، در مقايسه با افراد جراحي‌نشده، نشان داده‌اند ولي اين مطالعات در معرض تورش‌هاي قابل ملاحظه هستند.

دو کارآزمايي تصادفي‌شده غير کور روي زنان مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي حاد دردناک (ميانگين مدت درد پشت 6-4 هفته) کاهش درد و بهبود کارکرد فيزيکي را در افراد درمان‌شده با کيفوپلاستي يا ورتبروپلاستي نشان دادند اما گروه مورد مقايسه در هر دوي اين کارآزمايي‌ها به جاي جراحي ساختگي (sham procedure)، تحت مراقبت روتين قرار گرفته بودند. از اين رو منفعت مشاهده‌شده ممکن است ناشي از اثر دارونما بوده باشد. يک کارآزمايي تصادفي‌شده کوچک ديگر تفاوتي را از نظر درد يا وضعيت کارکردي بين ورتبروپلاستي با درمان محافظه‌کارانه در مبتلايان به شکستگي‌هاي مهره‌اي دردناک ايجادشده طي 8 هفته گذشته نشان نداد. به علاوه، در دو کارآزمايي تصادفي‌شده شاهددار ديگر براي مقايسه ورتبروپلاستي با جراحي ساختگي در مبتلايان به شکستگي‌هاي مهره‌اي دردناک شناسايي‌شده طي 12 ماه گذشته، هيچ منفعتي از نظر درد، ناتواني کارکردي يا کيفيت زندگي يافت نشد. ميانگين مدت علايم پيش از انجام جراحي در يک کارآزمايي
13-12 هفته و در کارآزمايي ديگر 20-16 هفته بود. از آن‌جا که گفته شده ورتبروپلاستي و کيفوپلاستي براي درد حاصل از شکستگي‌ «حاد» بيشترين اثربخشي را دارند، در اين دو کارآزمايي تحليل درون زيرگروه‌هايي از بيماران که مدت بيماري‌شان کوتاه‌تر بود نيز انجام گرفت ولي حتي اين تحليل‌ها هم نشان نداد که ورتبروپلاستي مفيدتر از جراحي ساختگي باشد. با اين حال، قدرت اين مطالعات براي شناسايي تفاوت‌هاي بين گروه‌ها محدود بود.

ورتبروپلاستي و کيفوپلاستي اعمالي تهاجمي هستند که خطرات اندکي از نظر بروز نشت علامت‌دار سيمان به فضاي اپيدورال ايجادکننده آسيب ريشه عصبي (در 4-4/0 بيماران) و آمبولي ريه علامت‌دار ناشي از سيمان (در تقريبا 1/0 بيماران) ايجاد مي‌کنند. نکته نگران‌کننده‌تر اين است که اين جراحي‌ها احتمالا مي‌توانند با افزايش بار مکانيکي روي مهره‌هاي مجاور به ناحيه درمان‌شده، خطر شکستگي‌هاي مهره‌اي بعدي را افزايش دهند. البته در کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده انجام‌گرفته تا به امروز، افزايش خطر شکستگي‌هاي مهره‌اي بعدي بر اثر ورتبروپلاستي يا کيفوپلاستي اثبات نشده اما اين کارآزمايي‌ها براي نشان دادن اين پيامد از قدرت کافي برخوردار نبوده‌اند.

 

کلسيم و ويتامين D

تمامي راهکارهاي فعلي براي درمان استئوپوروز، دريافت کافي کلسيم (بيشتر يا مساوي 1000 ميلي‌گرم در روز) و ويتامين D (بيشتر يا مساوي 600 واحد بين‌المللي در روز) را توصيه مي‌کنند. با اين حال هيچ کارآزمايي تصادفي‌شده‌اي با شاهد دارونما ثابت نکرده که با مصرف کلسيم به تنهايي، ويتامين D به تنهايي يا ترکيب هر دو، خطر شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد در راديوگرافي يا بالين، کاهش يابد.

 

درمان دارويي

در افراد مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي در راديوگرافي يا بالين که ناشي از تروماي عمده يا سرطان نباشد، صرف‌ نظر از وجود يا عدم وجود علايم همراه يا نمره T تراکم معدني استخوان، درمان دارويي براي کاهش خطر شکستگي‌هاي بعدي انديکاسيون دارد. کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده بزرگ و دوسوکور با شاهد دارونما در زنان مبتلا به استئوپوروز پس از يائسگي (معيارهاي ورود شامل تراکم معدني استخوان پايين يا شکستگي‌هاي مهره‌اي قبلي در راديوگرافي) کارآمدي چندين درمان دارويي را براي کاهش خطر شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد در راديوگرافي يا بالين نشان داده‌اند (جدول 1). داروهاي مطالعه‌شده عبارتند از: بي‌فسفونات‌هاي خوراکي (آلندرونات، ريزدرونات و ايباندرونات)، بي‌فسفونات‌ وريدي (اسيد زولندرونيک)، تعديل‌کننده‌هاي انتخابي گيرنده استروژن (بازدوکسيفن، لازوفوکسيفن و رالوکسيفن)، هورمون پاراتيروييد، دنوزوماب، رانلات استرانسيم و کلسي‌تونين؛ البته بر اساس گزارش‌ها کارآمدي کلسي‌تونين در کاهش شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد مورد ترديد است. ثابت شده که درمان با بي‌فسفونات‌ها (جز ايباندرونات که داده‌هاي مربوط به آن موجود نيست)، لازوفوکسيفن، استرانسيم، دنوزوماب و تري‌پاراتيد شکستگي‌هاي غير مهره‌اي را نيز کاهش مي‌دهد. همچنين شواهد حاکي از آن هستند که آلندرونات، ريزدرونات، اسيد زولندرونيک و دنوزوماب خطر شکستگي‌ هيپ را کمتر مي‌کنند. نوع ژنريک آلندرونات به دلايل زير غالبا به عنوان درمان خط اول به کار مي‌رود: کارآمدي در کاهش شکستگي‌هاي مهره‌اي و غيرمهره‌اي (از جمله هيپ)، بي‌خطري علي‌رغم 10 سال استفاده گسترده تاکنون و هزينه نسبتا پايين.

 

حيطه‌هاي عدم قطعيت

ارزش تصويربرداري ستون مهره‌ها در بيماراني که درمان دارويي بر اساس انديکاسيون‌هايي غير از شکستگي‌هاي مهره‌اي (مثلا نمره T تراکم معدني استخوان برابر 5/2- يا کمتر) برايشان توصيه مي‌شود، نامشخص است. اطلاعات مربوط به وضعيت شکستگي‌هاي مهره‌اي قبلي ممکن است باعث بهبود پيش‌بيني شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد علاوه بر ابزارهاي موجود براي ارزيابي‌ خطر (مثلا ابزار ارزيابي خطر شکستگي [FRAX] سازمان جهاني بهداشت) شود اما مشخص نيست که آيا اين اطلاعات براي پيش‌بيني شکستگي‌هاي جديد در ساير نواحي بدن هم ارزش دارند يا خير؛ و چنين اطلاعاتي اساسا تا چه حد مي‌توانند باعث تغيير در مراقبت از بيماران شوند. در بيماران مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي قديمي يا استئوپوروز کارآمدي درمان دارويي در پيشگيري از شکستگي‌ها طي دوره‌هاي طولاني‌تر از 5-3 سال نامشخص است و خطرات و منافع قطع درمان براي يک مدت مشخص نيز معلوم نيست. به داده‌هاي بيشتري بر اساس کارآزمايي‌هاي تصادفي‌شده دوسوکور با شاهد مناسب نياز است تا مشخص شود که آيا جراحي‌هاي تقويت مهره‌ها در صورت انجام ظرف 6 هفته اول پس از شکستگي‌هاي مهره‌اي ناتوان‌کننده، کارا و بي‌خطر هستند يا خير. همچنين لازم است کارآزمايي‌هايي روي بيماران مبتلا به شکستگي‌هاي مهره‌اي داراي علامت باليني انجام گيرند تا اثر ارتوزهاي ستون مهره‌ها و برنامه‌هاي ورزشي بر درد، تحرک، وضعيت کارکردي و کيفيت زندگي بيماران در طولاني‌مدت مشخص شود.

 

راهکارهاي جوامع حرفه‌اي

جامعه بين‌المللي تراکم‌سنجي باليني، راهکارهايي را براي ارزيابي شکستگي‌هاي مهره‌اي منتشر کرده است. سازمان‌هاي متعددي از جمله بنياد ملي استئوپوروز، جامعه ارزيابي باليني و اقتصادي استئوپوروز و استئوآرتريت و کالج پزشکان آمريکا راهکارهايي را براي تشخيص و درمان استئوپوروز منتشر نموده‌اند که به اهميت درمانيِ شناسايي شکستگي‌هاي مهره‌اي و درمان‌هاي دارويي براي پيشگيري از شکستگي‌ نيز پرداخته‌اند. توصيه‌هاي ارايه‌شده در اين مقاله عموما با اين راهکارها همخواني دارند.

 

نتيجه‌گيري و توصيه‌ها

شرح حال و معاينه بيمار معرفي‌شده در ابتداي مقاله مطرح‌کننده يک شکستگي مهره‌اي باليني است اما اين تشخيص بايد با يک بررسي تصويربرداري از مهره‌ها تاييد ‌شود. شناسايي يک شکستگي‌ مهره‌اي در چنين شرايطي، تشخيص استئوپوروز را صرف نظر از نمره T تراکم معدني استخوان بيمار مطرح مي‌کند. تسکين درد و حفظ تحرک بايد اهداف فوري درمان باشند که ممکن است نياز به دوره کوتاه‌مدتي از درمان با مخدر را ايجاب کنند. اگرچه در مورد اثر درمان‌هاي ورزشي در اين بيماران ترديدهايي وجود دارد، مولفين مقاله يک برنامه درمان فيزيکي هدفمند را توصيه مي‌کنند که شامل تمرين‌هاي وضعيت‌دهي مجدد و ورزش‌هايي براي افزايش قدرت و تحرک عضلات اکستانسور پشت خواهد بود.

از آن‌جا که شکستگي‌هاي مهره‌اي با افزايش خطر شکستگي در آينده همراه هستند، هدف از درمان شکستگی مهره کمر به صورت طولاني‌مدت بايد کاهش خطر شکستگي‌هاي بعدي باشد. مولفان دريافت روزانه کلسيم به ميزان 1200-1000 ميلي‌گرم و ويتامين D به ميزان 800-600 واحد بين‌المللي را از طريق رژيم غذايي، مکمل‌ها يا هر دو توصيه مي‌کنند؛ هرچند منافع اين روش براي جلوگيري از شکستگي‌هاي مهره‌اي بعدي مشخص نيست. اگرچه داروهاي متعددي وجود دارند که خطر شکستگي‌هاي مهره‌اي جديد را کاهش مي‌دهند، مولفان شروع درمان با نوع ژنريک آلندرونات را با توجه به کارآمدي در کاهش بروز شکستگي‌هاي جديد از جمله در ناحيه هيپ و نيز بي‌خطري و هزينه نسبتا پايين، براي اين بيمار توصيه مي‌کنند.

 

 

منبع:

Ensrud KE, Schousboe JT. Vertebral fractures. New England Journal of Medicine April 28, 2011; 364: 1634-42.

 

 

 
       
       
       
       
       
       
 
       
       
       
 
       
       
 
       
       
 
       
 


منبع: نشریه نوین پزشکی شماره ۵۰۹

روش صحيح خوابيدن در حاملگي

روش صحيح خوابيدن در حاملگي


برای عضله سازی چه تعداد ست (set) و تکرار لازم است؟

برای عضله سازی چه تعداد ست (set) و تکرار لازم است؟

برای عضله سازی چه تعداد ست و تکرار لازم است؟

یکی از سوالات متداولی که در تمرین دادن شاگردان می پرسند این است که برای رشد عضلانی، افزایش قدرت و ارتقاء کلی ساختار بدن چه تعداد ست و تکرار برای تمرینات بدنسازی باید انجام شود.

تکرارها

دامنه تکرار مطلوب برای خانم ها و آقایون برای تقریباً همه تمرینات و حرکات بین 4 تا 6 تکرار برای ست های سنگین پایانی است.

این شامل ست های گرم کردن و ست های سازشی نمی شود و فقط منظور ست های پایانی است.

تنها در یک حالت است که در بدن عضله سازی اتفاق می افتد و بافت ها و عضلاتتان قوی تر می شوند و آن این است که به طور پیشرونده بار را اضافه کنید.

باید به طور پیشرونده عضله را به سمت رشد هل دهید و قوی تر شوید. برای اضافه کردن بار، باید مقاومت را افزایش دهید. برای افزایش مقاومت بای مقدار وزنه یا کاری که می کنید را افزایش دهید.

تکرارهای کمتر برای یک حرکت به شما این امکان را می دهد بتوانید فوراً آن عضله را اضافه بار کنید. این فیبرهای عضلانی جدید را که برای تحمل فشار اضافه به عضله استفاده می شوند، تحریک می کند.

دامنه تکرار برای بهترین تحریک فیبرهای عضلات بین 4 تا 6 تکرار برای هر ست سنگین برای حرکاتی است که انجام می دهید.

تکرارهای پایین باعث حجیم شدن خانم ها نمی شود. تکرارهای کم خیلی بیشتر از تکرارهای بالا عضلات خانم ها را قوی تر کرده و شکل می دهد.

وزنه های سبک تر با تکرارهای بالا باعث می شود نتیجه چندان سریع و مطلوبی به دست نیاورید. اگر بتوانید 10 تکرار از یک حرکت را انجام دهید، پس حتماً آن وزنه برای ایجاد اضافه بار خیلی سبک خواهد بود.

اما از کجا باید بدانید که از چه وزنه ای باید استفاده کنید؟ اگر بتوانید بیشتر از 6 تکرار در ست های سنگین یک حرکت انجام دهید، پس آن وزنه خیلی سبک است. اگر نتوانید حداقل 4 تکرار انجام دهید پس آن وزنه سنگین است.

پس تعداد تکرار برای عضله سازی 4 تا 6 تکرار برای ست های سنگین است. ستهای گرم کردن و ست های میانی می توانند بین 8 تا 10 تکرار باشند.

ست ها

میزان ست های سنگین و شدتی برای هر حرکت تمرینی بسته به نظم تمرین بین یک تا سه ست است. وقتی بدنتان را گرم کردید، تعداد ست های سنگین باید حداکثر 3 ست باشد و برای خیلی از حرکات فقط یک یا دو ست کافی است.

این اضافه بار است که باعث رشد عضلانی می شود نه تعداد ست هایی که انجام می دهید. هیچ قانون کلی وجود ندارد که بگوید اگر تعداد ست هایتان را دوبرابر کنید دوبرابر نتیجه می گیرید.

رمز کار این است که عضلات را برای واکنش دادن و رشد تحریک کنید نه اینکه نابود کنید. اینکار را می توانید با دو ست بسیار سنگین با 4 تا 6 تکرار انجام دهید. این روش به طور موثری عضلات را تحریک خواهد کرد.

اگر حرکت جلوبازو انجام می دهید، ابتدا بدن را گرم کرده و سپس دو ست سنگین و شدتی با 4 تا 6 تکرار انجام می دهید و همین جا تمرین تمام می شود. با این روش به طور موثری اضافه بار را روی عضلات جلوبازو آورده و می توانید سراغ حرکت بعدی بروید.

همانطور که می بینید، برای نتیجه گرفتن مسئله کیفیت کار است نه کمیت آن.

خیلی بهتر است که یک یا دو ست سنگین با ماکسیمم شدت انجام دهید تا سه ست با سطح پایینتر.

همیشه بیشتر بهتر نیست... بهتر، بهتر است!

منبع:


www.mardoman.net  


برچسب‌ها: ارتوپدي در تهران واراك, متخصص طب فيزيكي وتوابخشي در تهران واراك, متخصص فيزيوتراپي درتهران واراك, متخصص مغز واعصاب وستون فقرات در تهران واراك, متخصص روماتيسم ومفاصل درتهران واراك, زانودرد, كمردرد وگردن درد،نوار عصب وعضله،طب سوزني،ورزش درماني،تمرين درماني،درد شانه،فيزيوتراپي





برچسب‌ها: ساوه, آشتيان, خمين, تفرش, شازند, خرم آباد, درود, ازنا, ملاير, قم, نهاوند, همدان, تهران, اراك, كاشان, خنداب, سلفچگان, شهرك مهاجران بروجرد،خنداب،دليجان،فراهان،


راههای جلوگیری از کمردرد

راههای جلوگیری از کمردرد

کمردرد و عوارض ناشی از آن، از جمله مشکلات رایج کنونی در سرتاسر جهان است. طبق آخرین آمار، 60 تا 90 درصد مردم، بطور مزمن از این درد رنج می برند. برخی تن به عمل های جرّاحی می دهند و بعضی با این درد سالها سر می کنند که علاوه بر هزینه های سنگین درمان و تسکین، فرصت شرکت در فعالیتهای جسمانی، ورزش و لذّت از آن را نیز از دست می دهند. علل زیادی سبب ایجاد کمردرد می شود، که در نهایت اگر مداوا نشود، ممکن است شخص حتّی قادر به پوشیدن لباسهای خود نیز نباشد!

متأسفانه بیشتر مردم این درد را جدّی نگرفته و همچنان سالها به فعالیّتهای عادی خود می پردازند. عواملی چون، تصادفات یا فعالیتهای جسمی شدید در جوانی، حمل وسایل سنگین... تا نحوه ی غلط خوابیدن، ایستادن، نشستن، برنامه غلط غذایی، استرسهای روزمره و ... بیشترین تأثیر را در وقوع کمر درد دارند. با راهنمایی و رعایت نکات اشاره شده در این مقاله، می توانید این اشتباهات را اصلاح و از کمردرد و عواقب آن جلوگیری کنید:

نحوه ی خوابیدن

شاید فکر کنید که احتمال وقوع کمردرد به هنگام خواب به دلیل اینکه عضلات کمر و نواحی آن در حال استراحت هستند، بسیار کم است، این در حالیست که حدود 8 ساعت بدن شما بی حرکت روی تختخواب است، بنابراین در صورت عدم راحتی آن، صبحها با کمر درد و کوفتگی بیدار می شوید. از استاندارد بودن تختخواب و تشک آن مطمئن شوید.

نحوه بیدار شدن از خواب

صبحها با چه حالتی از خواب بیدار می شوید؟ سعی کنید به هنگام برخواستن ازجای خود بدون استرس و آهسته بلند شوید، در هنگام شستن دست و صوت و مسواک زدن خیلی خمیده نایستید.

کفشهایی راحت

از راحتی و استاندارد بودن کفشهای خود مطمئن شوید. یکی از دلایل ایجاد کمردردهای مزمن، استفاده از کفش های غیر استاندارد است، چرا که شما تمام روز را مجبورید با آنها سر کنید.

رانندگی

به هنگام رانندگی، از سالم بودن صندلی و درجه ی راحتی آن مطمئن شوید. به آرامی و بدون استرس سوار ماشین شده و به همان آرامی پیاده شوید. از رانندگی های طولانی مدّت خودداری کنید، در صورت اجبار، هر چند ساعت، زمانی را برای استراحت تعیین کنید.

مراقبتهای محیط کار

از آنجاییکه امروزه بیشتر ساعات روز را در محل کار حتّی بیشتر از منزل، سپری می کنیم، از راحتی میز، صندلی، نحوه ی قرارگیری صحیح مانیتور، کیبورد و زاویه ی دید صحیح خود و کمرتان به آنها، مطمئن شوید. یکی از دلایل عمده ی کمردرد، عدم توجّه به موارد فوق می باشد.

به هنگام ورزش

رابطه ی ورزش با کمردرد به طوریست که عدم ورزش خود باعث ایجاد کمردرد و ضعیفی عضلات آن می شود، از طرفی انجام تمرینات اشتباه نیز موجب کمردردهای جدّی و مزمن خواهد شد! البته حتّی اگر از کمردرد رنج می برید با مشورت یک مربی، با انجام تمرینات صحیح و بدون فشار به کمر خود، با ادامه ورزش های سبک، از تشدید کمردرد جلوگیری کنید.

نحوه ی قرار گیری ستون فقرات

همواره از نشستن یا ایستادن بطور خمیده خودداری کنید، سعی کنید با قرار دادن ستون فقرات در حالتی راست و قائم، فشار کمتری به کمر خود وارد کنید، باید بدانید که نحوه غلط قرارگیری عضلات ستون فقرات، به دردهای کمر، لگن، ران و رباط های زانو منجر می شود. بنابراین لازم است با تمرینات ملایم و مداوم ناحیه کمر، علاوه بر تقویت عضلات و ماهیچه های کمر، از صدمات احتمالی به دیگر اعضاء نیز جلوگیری کنید.

حمل وسایل

به هنگام بلند کردن و حمل وسایل، بصورت خمیده راه نروید و با کمک از دیگر اعضای خود (دست، بازوهاو...) از فشار مستقیم بر کمر خودداری کنید.

هول دادن یا کشیدن وسایل

به هنگام هول دادن یا کشیدن اشیاء، به آرامی و بدون استرس این کار را انجام دهید، برای جابه جایی اجسام، می توانید از وسایل مخصوص، مثل، چرخ های مخصوص حمل، فرغون، و...استفاده کنید تا از بروز صدمات وارده به کمر جلوگیری کنید.

برنامه غذایی

همواره اضافه وزن، بر عضلات کمر و رباط های آن فشار وارد می کند، بنابراین سعی کنید با مشورت یک کارشناس تغذیه، وزن اضافی خود را کم کنید. علاوه بر آن با عدم رعایت یک برنامه غذایی صحیح و سرشار از ویتامین و انرژی، همواره با ضعف شدید، مجبور می شوید فشار بیشتری بر دیگر اعضاء، به خصوص کمر، برای انجام فعالیتهای روزانه مثل، راه رفتن و غیره، وارد کنید. با رعایت یک برنامه غذایی کامل و مفید، نیروی خود را افزایش دهید.

استرس

اضطراب، استرس باعث گرفتگی عضلات بدن از جمله کمر می شوند. در اثر استرس، با گرفتگی ماهیچه های نواحی شانه و پشت و در نتیجه فشار به عضلات کمر، دچار کمردردهای مزمن خواهید شد. به هنگام استرس و عصبی شدن، سعی کنید با استراحتی هر چند کم و کسب آرامشی مجدد، فعالیتهای خود را شروع کنید


منبع:

www.mardoman.net

ورشهاي مخصوص سندرم تونل كارپال


ورشهاي مخصوص سندرم تونل كارپال



برچسب‌ها: ارتوپدي در تهران واراك, متخصص طب فيزيكي وتوابخشي در تهران واراك, متخصص فيزيوتراپي درتهران واراك, متخصص مغز واعصاب وستون فقرات در تهران واراك, متخصص روماتيسم ومفاصل درتهران واراك, زانودرد, كمردرد وگردن درد،نوار عصب وعضله،طب سوزني،ورزش درماني،تمرين درماني،درد شانه،فيزيوتراپي





برچسب‌ها: ساوه, آشتيان, خمين, تفرش, شازند, خرم آباد, درود, ازنا, ملاير, قم, نهاوند, همدان, تهران, اراك, كاشان, خنداب, سلفچگان, شهرك مهاجران بروجرد،خنداب،دليجان،فراهان،


ورزش هاي پس از پيچ خوردگي مچ پا--1

ورزش هاي پس از پيچ خوردگي مچ پا 1




تاثیر حرکات ورزشی در درمان دردهای ناحیه کمر

تاثیر حرکات ورزشی در درمان دردهای ناحیه کمر



در قرن اخیر گرچه بشر توانسته است با پیشرفت علوم مختلف از جمله صنعت داروسازی و اختراع انواع واکسن ها بر بسیاری از بیماریهای عفونی فایق آید, اما تغییر شیوه زندگی و صنعتی شدن جوامع و در پی آن تبدیل کارهای بدنی به کارهای فکری و اداری افزایش ساعات اشتغال افراد،وضعیت نامناسب فیزیکی بدن درحین کار, رژیم غذایی نامناسب, عدم استراحت کافی, افزایش استرس های روحی, بیماریهای قلبی عروقی, روماتیسم, تصادفات و ... در دنیا نسبت به گذشته افزایش چشمگیری داشته است.



در بین این بیماریها مشکلات ستون فقرات مخصوصا کمر درد, بالاترین میزان را داراست که علت اصلی آن تغییر شیوه زندگی از زندگی پر تحرک و پر فعالیت به سمت کم تحرکی و پشت میز نشینی و عدم تطابق صحیح وضعیت بدن با این نوع حیات است.

در بررسی آماری شیوع کل دردهای ناحیه کمر حدود ۸۰% گزارش شده است یعنی ۸۰% مردم جهان حداقل یکبار کمردرد را تجربه کرده اند که در جوامع صنعتی اولین تظاهرات آن از حدود ۳۰ سالگی آغاز شده و روند تخریبی سریعتری نیز دارد.
این آمار بسیار بالا ضرورت شناخت وضعیت های مناسب را در زندگی امروزی نشان می دهد.

کمر جزئی از سیستم پیچیده ستون مهره ها است و اجزای آن عبارتند از: ۱ ) ستون مهره ها: ۳۳ استخوان (مهره) دارد. ۲۴ استخوان بالایی بوسیله دیسک هایی که نقش بالشتک دارند, از هم جدا می شود. این استخوان ها توسط ۱۱۸ مفصل بهم متصل می گردند. ۲ ) نخاع:
نخاع در واقع طنابی از اعصاب است که
۴۵ سانتیمتر طول و ۲/۵ سانتیمتر ضخامت دارد. تمام فعالیت هایی که پایین تر از سطح گردن اتفاق می افتد, تحت هدایت نخاع است. ۳ ) اعصاب: ۳۱ جفت عصب از نخاع خارج می شود. این اعصاب اطلاعات را از مغز به سایر قسمت های بدن منتقل می کند. ۴ ) ماهیچه ها:
در این منطقه
۴۰۰ ماهیچه وجود دارد که باعث حرکت در تمامی جهات می گردند.

back pain کمر درد

● عوامل بروز کمردرد:

▪ کمردردهای مکانیکی:

شامل آن دسته از بیماری هایی هستند که در اثر و با بواسطه یک عامل مکانیکی مانند ضربه, حرکات فیزیکی نامناسب, کم بودن قوام عضلات و یا فشار بیش از حد به ناحیه ستون فقرات کمری و در اثر بد قرار گرفتن وضع بدن در حالت نشسته و ایستاده ایجاد می گردند. این دسته از بیماری ها ۹۰% از علل کمردرد را تشکیل می دهند و نکته جالب اینکه به راحتی قابل پیشگیری هستند که عوامل بروز آن ها در زیر آمده است. ۱ ) قرار گرفتن در وضعیت های نا مناسب:


ـ وضعیت نامناسب ایستادن:
قرارگرفتن در وضعیت نامناسب هنگام ایستادن, سبب افزایش یا کاهش قوس های ستون فقرات و یا انحراف جانبی آنها می شودکه در هر صورت باعث بروز کمردردهای شدید می گردد.

ـ وضعیت ایستا:
وضعیت ایستا و بدون تحرک بخصوص وقتی که نامتقارن و کج باشد, برای ستون فقرات بسیار مضر است. این حالت در کار با ماشین آلات, که نیاز به قرار گرفتن در یک وضعیت ثابت و نامتقارن به مدت طولانی دارد بسیار اتفاق می افتد و اگر اصلاح نگردد می تواند باعث درد قابل توجهی در ناحیه کمر شود.
افرادی که با کامپیوتر کار می کنند به طور مداوم ،مثل خودم! در یک وضعیت ایستا قرار دارند به طوری که سر خم شده, دست ها بر روی صفحه کلید قرار گرفته و تنها انگشتان حرکت می کنند. این حالت با فشار بر نواحی شانه ای و انقباض ممتد عضلات گردن و کتف همراه است و اغلب این افراد از درد در ناحیه شانه های خود شکایت دارند.

در صورتی که صفحه کلید در سمت چپ و صفحه کامپیوتر در سمت راست کاربر قرار گیرد به طوری که وی مجبور باشد در طی روز مدام سرش را حرکت دهد و یا اینکه صفحه کلید بالاتر و یا پایین تر از ارتفاع استاندارد خود قرار گیرد, فشار مکانیکی وارد بر ستون فقرات بیشتر شده و سبب آسیب بیشتری می گردد.
وضعیت نامناسب نشستن, خم شدن های طولانی از ناحیه کمر, چمباتمه زدن به مدت طولانی, خم و راست شدن مکرر نیز از دلایل دیگر است.

۲ ) کاهش تحرک

کاهش تحرک می تواند نتیجه عدم استفاده و یا بهبود ناکافی عضو بعد از آسیب دیدن باشد.
عدم استفاده:
کاهش دامنه طبیعی حرکات ستون فقرات و عدم استفاده فعالانه از این عضو منجر به سفتی و کاهش خاصیت ارتجاعی آن شده و از طرفی باعث آتروفی (لاغر شدن) عضلات نگهدارنده ستون فقرات می گردد. عضلات ضعیف و لاغر, قدرت حمایت از ستون فقرات کمری در شرایط مورد نیاز مثل بلند کردن جسم سنگین از روی زمین را ندارند در نتیجه سبب بروز کمردرد می شوند. این وضعیت با ورزش فعال در کل دامنه حرکتی ستون فقرات, فیزیوتراپی و تقویت عضلات نگهدارنده قابل جبران آن است. البته کاهش دامنه حرکات مفصلی می تواند ناشی از عوامل دیگری مانند اسکار سوختگی, علل مادرزادی (مانند جوش و خوردن
۲ مهره و یا مثلا افرادی که محدودیت حرکتی دارند(مانند افراد هموفیلی) به خاطر فشارهای غیر معمول مفاصل دیگر نظیر ران و زانو بیشتر از بقیه مستعد پشت دردند. برای مثال اگر زانوها یا ران ها درست راست نشوند, فرد اجبارا به جلو متمایل می شود. این حالت فشار غیر معمولی به ستون فقرات وارد می کند و در دراز مدت موجب بروز درد خواهد شد.) ۳ ) بهبود ناکافی به طور مثال عدم بهبود کامل بعد از یک حمله کمر درد ناشی از اسپاسم عضلانی که منجر به کاهش گودی کمر شده است, می تواند باعث کاهش تحرک ستون فقرات شود. در این مورد با بهترین درمان انجام تمرینات ورزشی به طور فعالانه و تحت نظر یک فیزیوتراپیست جهت اصلاح گودی کمر و بازگشت به وضعیت طبیعی است.

۴ ) استرس ناشی از کار

ـ نیرو و ارتعاش:
نیرو و ارتعاش تولید شده توسط ابزار مختلف, از طریق دست ها و یا اندام دیگر به بدن منتقل می شود و باعث فشارهای غیر معمول به خصوص در اطراف گردن و شانه ها می گردد. برای مثال کار با دریل های بادی, چکش زدن مداوم, پوشیدن دستکش های سنگین و یا رانندگی طولانی مخصوصا با وسایل نقلیه سنگین از قبیل تراکتورها, یک نیروی ارتعاشی قوی را به بدن منتقل می کند که با افزایش فشار عمودی به دیسکهای بین مهره ای سبب آسیب به آنها و بروز کمردرد می گردد.

ـ توالی و تداوم کار:
کار سنگین و مداوم در یک وضعیت ثابت برای ستون فقرات بسیار مضر است. به خصوص در مشاغل صنعتی که نیروی زیادی برای انجام کار صرف می گردد, بهتر است زمانی هر چند کوتاه به استراحت جهت تجدید قوا اختصاص داده شود, تا از آسیب های ناشی از کار سنگین بر ستون فقرات کاسته شود.

۵ ) چاقی

وزن زیاد مشکل شایعی است که گریبان گیر برخی افراد جامعه می باشد. صرف نظر از شکل ظاهری که یک مقوله شخصی است, عوارض ناشی از چاقی مانند: فشار حاصله بر روی قلب, تمایل به افزایش فشار خون, آسیب به ستون فقرات(بخصوص ناحیه کمر) و ... قابل توجه است.

مهم است بدانید آسیب حاصل از چاقی بر ستون فقرات کمری بلافاصله قابل تشخیص نیست بخصوص اینکه درد ناشی از آن بیشتر در ناحیه لگن و زانوها احساس می شود. شایع ترین شکل آسیب به صورت افزایش گودی کمر ( لوردوز ) در اثر حجم زیاد شکم و آویزان بودن آن است. این حالت به مرور سبب پیدایش کمردردهای شدید و مزمن می گردد, که البته در حاملگی نیز شایع است ولی باید توجه داشت که مدتی پس از ختم حاملگی, ستون فقرات به شکل طبیعی خود بازمی گردد ولی در مورد چاقی مزمن این طور نیست.

کاهش تحرک نتیجه قطعی چاقی است به طوریکه افزایش حجم بافت نرم موجب قطع حرکات مفصلی در انتهای دامنه طبیعی حرکتشان می گردد. تمامی مفاصل بخصوص مفاصل ران و زانوها درگیر شده و توانایی تحرک در کل دامنه حرکتیشان را از دست می دهند. افراد چاق بیشتر از بقیه به آرتروز مهره های کمری مبتلا می شوند در نتیجه در افراد چاق, کاهش وزن, اولین و مهم ترین اقدام در درمان کمردرد می باشد.


▪ عوامل آشکارساز:

در واقع عوامل مستقیم و ناگهانی کمردرد هستند. این عوامل می توانند سبب ایجاد درد کمر برای بار اول و یا عود کمردرد های قلبی گردند. این ها را می توان یر اساس طبقه بندی میتلند(۱۹۸۶) به صورت ذیل برشمرد: ۱ ) استفاده جدید:
به هرگونه فعالیت تمرین نشده و یا اجرا نشده از قبل می گویند که می تواند تحریک آمیز بوده و سبب بروز درد گردد. بنابراین یک حرکت که برای زمانی انجام نشده است اگر به طور ناگهانی انجام شود و یا فراتر از توانایی عضوی باشد که در حالت کنونی سالم است می تواند سبب آسیب به غضو (مثلا ستون فقرات کمری) و درد ناگهانی آن گردد. مانند: تغییر وضعیت ناگهانی پس از یک کار طولانی یا انجام یک ورزش سنگین برای اولین بار در سنین میانسالی.
۲ ) استفاده نادرست:
به هرگونه حرکت نادرست یا قرار گرفتن در وضعیت نامناسب جهت انجام کار گفته می شود. مثلا خم شدن برای برداشتن فرش به شیوه غلط و یا قرار گرفتن در وضعیت نامناسب برای خاموش کردن لامپ یا بالا کشیدن تنه برای رسیدن به کمد, این ها همگی حرکات نرمالی هستند که اگر به درستی اجرا شوند هیچگونه بیماری ایجاد نمی شود, اما این کارها با عضلات نا متعادل و یا حرکت ناگهانی, سبب فشار به ستون فقرات کمری و بروز درد می شود, یک کمر سالم ممکن است از عهده این شرایط بر آید ولی کمری که اغلب از درد رنج می برد تسلیم می گردد.
۳ ) استفاده بیش از حد:
عبارت است از استفاده درست و معمولی از عضوی که بیش از حد خسته است و به مدت طولانی تحت فشار و استرس قرار داده شده است. این حالت در ستون فقرات کمری سبب آسیب به آن و بروز درد شدید کمر می شود.


۴ ) ضربه:
در هر تصادف و یا حادثه ای مانند سقوط از بلندی یا ضربه مستقیم, ستون فقرات کمری ممکن است آسیب ببیند. این آسیب می تواند از یک کوفتگی مختصر عضلانی یا رگ به رگ شدن مهره ها تا پارگی لیگامانها, شکستگی مهره ها و یا آسیب به نخاع کمری باشد. البته شکستگی مهره و آسیب به نخاع بیشتر در اثر پرت شدن از بلندی(مثلا از روی نردبان) و یا تصادف با اتومبیل اتفاق می افتد. باید توجه داشت که در افراد مسن, مهره های کمر به علت پوکی استخوان ضعیف شده اندو ممکن است یک ضربه آرام هم باعث شکسته شدن آن ها شود. در چنین مواردی, باید تا حد امکان از حرکت دادن بیمار جلوگیری کرد.

اگر بیمار نمی تواند پاهایش را حرکت دهد, معنی آن این است که نخاع صدمه دیده است. در این حالت گردن بیمار نباید خم شود و بیمار نباید بشیند و یا از جای خود برخیزد بلکه باید وی را بر روی وسیله ای شبیه برانکارد گذاشته و سریعا به بیمارستان انتقال داد.
▪ علل غیرمکانیکی:
علل غیرمکانیکی شامل آن دسته از علل طبی و یا بیماری های سیستمیک هستند که در سیر بیماری به طرق مختلف ممکن استباعث کمردرد شوند و تشخیص و درمان این بیماری ها تماما به عهده پزشک معالج شما می باشد. به طور کلی هرگاه دچار کمردرد شدید به عنوان اولین اقدام به پزشک مراجعه کنید تا ابتدا علل طبی یا سیستمیک آن بررسی گردد. شایع ترین علل طبی عبارتند از: یماریهای التهابی, بماریهای عفونی, سرطان ها و بیماریهای متابولیکی و ... که تشخیص و درمان همه آن ها همانطور که گفته شد بر عهده پزشک معالج شما می باشد.
ـ بیماریهای التهابی:
آرتریت روماتوئید-اسپوندیلیت آنکلیوزان
ـ بیماریهای عفونی:
عفونت حاد فضای بین مهره ای(دیسک) و استخوان مهره – سل-تب مالت(در ایران شایع است)عفونت مزمن مهره ها و عفونت خارجی
ـ تومورها:
تومور ریشه اعصاب - تومور مهره ها – تومور اولیه استخوانی – تومور اولیه عصبی – تومور متاستازی مهره ها(از پستان, پروستات, ریه, کلیه, تیروئید)
ـ بیماریهای متابولیکی:
پوکی استخوان- نرمی استخوان از علل کمتر شایع می توان به مسمومیت با فلزات سنگین مثل رادیم و بیماریهای ناشی از اختلال جریان خون اشاره کرد.
نکاتی که بیشتر به نفع علل طبی کمردرد هستند عبارتند از:
۱ ) سن بالای ۵۴ سال, بخصوص در بیماریهای غیر التهابی و بیمارانی که سابقه ای از عوامل مکانیکی را ذکر نمی کنند. ۲ ) کمردردهای شبانه که با استراحت نیز بهبود می یابند. ۳ ) وجود علائم و نشانه های کمردرد مانند: تب, تعریق, کاهش وزن, ضعف و خستگی مزمن که با کنترل درد نیز بیمار احساس سلامتی نمی کند. در بسیاری از موارد به رغم معاینه فیزیکی دقیق و انجام آزمایشات مختلف, علت مشخصی برای کمردرد پیدا نمی شود. در چنین مواردی با در نظر گرفتن عوامل روانی که باعث پیدایش و یا تشدید کمردرد می شوند باید با یک روانپزشک و یا روانشناس مشورت کرد. همچنین تمارض برای از زیر کار در رفتن و یا گرفتن خسارت از بیمه مربوط به عواملی هستند که پزشک معالج باید آنها را در نظر داشته باشد.

● پیشگیری:


پیشگیری از صدمات ناحیه کمر به مراتب آسانتر از معالجه آنهاست.
امروزه اکثر متخصصان معتقدند ورزش هایی مثل پیاده روی, شنا و دوچرخه سواری ممکن است در بهبود کمردرد مفید باشد زیرا این روش ها باعث تقویت عضلات اطراف ستون فقرات و مفاصل و باعث تعادل و تناسب بدن می شوند. امروزه ما به جای پیاده روی یا دوچرخه سواری از اتومبیل استفاده می کنیم. بنابراین ممکن است عضلات پاهایمان ضعیف شده و عملکرد قلب و ریه نیز به طور موثر کاهش می یابد. با ورزش می توان عضلات را تقویت کرد و فشار وارد بر ستون فقرات را کاهش داد و مفاصل را متحرک نگه داشت. علاوه بر این با ورزش عملکرد قلب و ریه نیز بهبود می یابد.
ناراحتی های ماهیچه و رباط ها ممکن است در اثر کار سنگین وزیاد خم شدن و بلند کردن اشیا با روش نادرست, چرخیدن و پیچش ناگهانی کمر, سقط و زمین خوردن یا حتی ایستادن نادرست اتفاق بیفتد. در این مقاله سعی شده ورزش های مناسب جهت تقویت عضلات اطراف ستون فقرات و شکم به صورت عملی آموزش داده شود.
از جمله مواردی که برای پیشگیری از کمردرد باید رعایت شود:
۱ ) هنگام ایستادن, راه رفتن و بخصوص نشستن پشت شما کاملا راست باشد.(سر خود را بالا گرفته, شکم را به داخل کشیده و قفسه سینه را در حالت استراحت قرار دهید.) ۲ ) هنگام ایستادن و راه رفتن, انگشت ها تا حد امکان به سمت جلو قرار گرفته و بیشتر وزن روی پاشنه ها تحمیل شود. وزن خود را به طور مساوی بر روی هر دو پا تقسیم کنید, هرگز به عقب خم نشوید. ۳ ) حتی الامکان از پوشیدن کفش های پاشنه بلند خودداری شود. ۴ ) هنگام نشستن در خانه, محل کار یا ماشین باید پشتتان به جایی تکیه داشته باشد در این هنگام حوله ای را لوله کنید و در ناحیه کمری قرار دهید. تا حد ممکن از صندلی هایی محکم و صاف استفاده کنید. در صورت امکان در حالت نشسته یک یا هر دو زانو بالاتر از سطح ران ها قرار گیرد. این مساله بخصوص در هنگام رانندگی (با جلو کشیدن صندلی راننده) یا هنگام نشستن در اتومبیل به عنوان مسافر اهمیت دارد. ۵ ) اجسام را به طور صحیح از زمین بلند کنید(بلند کردن اشیا باید به نحوی باشد که فشار ناگهانی و شدید به کمر وارد نکند.) صحیح بلند کردن, یعنی با حفظ راستای ستون فقرات از زانو و عضلات قوی پا استفاده کردن. اگر شی مورد نظر وزن زیادی دارد, از بلند کردن آن خودداری کنید و از دیگران کمک بگیرید. اگر باید چیزی را بلند کنید, آن را به تنه خود نزدیک کنید, تا فشار وارده بر کمرتان حداقل شود و هرگز بار را از ناحیه کمر به بالا نبرید. ۶ ) حتما تخت راحتی داشته باشید, طاق باز و با زانوهای خم بخوابید یا به پهلو خوابیده و یکی از دو زانو را خم کنید. اگر هرروز با کمردرد از خواب بلند می شوید, احتمالا تخت خیلی سفت یا خیلی نرمی دارید و در هنگام خواب وضعیت های مختلفی به خود بگیرید و هرگز به روی شکم نخوابید. ۷ ) اگر کارهایی مانند باغبانی انجام می دهید که مستلزم به جلو خم شدن است, بعد از پنج دقیقه بایستید. همچنین می توانید کمی به عقب خم شوید. در این صورت تمامی اعضایی که مدتی در اثر به جلو خم بودن تحت فشار بوده اند کشیده می شوند و شما احساس راحتی می کنید. ۸ ) از چاقی پرهیز کنید یک رژیم غذایی متنوع و متعادل که شامل مقادیر زیادی میوه و سبزیجات تازه است, برای خود در نظر بگیرید . مصرف انواع چربی, شیرینی و نمک را کم کنید. ۹ ) از کشیدن سیگار اجتناب نمایید. زیرا سیگار خطر پوکی استخوان را افزایش داده نیکوتین موجود در سیگار از طریق تداخل با مواد غذایی که به دیسک های مهره های کمری می رسند آنها را آسیب پذیر می کند. ۱۰ ) برای جلوگیری از خشکی پشت, مرتب ورزش کنید. پیاده روی, شنا و غیره به شما کمک خواهند کرد(اگر پیاده روی یا دویدن را انتخاب کردید کفش مناسب به پا کنید). در این موارد سخت گیری نکنید. مقدار ورزش را به تدریج افزایش دهید. ۵ دقیقه نرمش روزانه بهتر از یک ساعت و یک بار نرمش در هفته است.

● تمرین های بدنی: (برای پیشگیری از کمردرد ) تمرین های بدنی که به شرح آن ها می پردازیم برای حفظ قوای عضلانی و کمک به هرچه فعال تربودن شما طراحی شده اند.

اگر به ورزش کردن عادت ندارید, اول برنامه را به آرامی شروع کنید. تعداد این تمرین ها را هنگامی که بدنتان آمادگی لازم را پیدا کرد اضافه کنید. در شروع, هر تمرینی را پنج بار تکرار و بعد پنج تا پنج تا اضافه کنید. اگر در انجام تمرین خاصی, درد و نارحتی احساس می کنید, آن را انجام ندهید و تمرین های پیشنهاد شده دیگر را انجام ندهید. از وزنه استفاده نکنید.

تمرین ها را منظم انجام دهید. تمرین های سبک و منظم بسیار با ارزش تر از تمرین های سنگینی است که بعد از یک هفته کاملا کنار گذاشته شود. ۱ ) مانند شکل به پشت بخوابید. زانوها را خم کنید و کنار یکدیگر قرار دهید. حال آن ها را به سمت راست و چپ حرکت دهید. ۲ ) در همان حالت قبل, باسن را بالا و پایین ببرید. ۳ ) به پشت بخوابید و زانوها را به آرامی به سمت قفسه سینه بکشید. ۴ ) به پشت بخوابید و زانو ها را خم کنید. با سفت کردن عضلات شکم, پشت خود را صاف کنید. بعد سر وشانه ها را از زمین بلند کنید و دست ها را به زانو برسانید. به آرامی سر جای اول برگردید و ماهیچه ها را شل کنید. ۵ ) به شکم بخوابید. با زانوی صاف کل اندام تحتانی را به نوبت بلند کنید. ۶ ) به شکم بخوابید. ساعد را روی زمین قرار دهید و سر و شانه ها را بالا ببرید. ۷ ) به پشت بخوابید. روزانه به مدت ده دقیقه صاف بخوابید تا بدنتان کاملا کشیده شود.

▪ تمرین های پر خطری که باید از آن ها اجتناب کرد: ۱ ) لمس انگشتان پا در حالت خم شده
این ورزش به منظور کشش عضلات همسترینگ (عضلات پشت ران) طراحی شده است. این حالت باعث فشار آمدن به مهره ها و زانوها می شود.
۲ ) برخاستن از حالت خوابیده به حالت نشسته در حالی که با دست ها روی گردن یا سر فشار می آید.
این حالت باعث فشار آمدن بر روی گردن و قسمت بالایی ستون فقرات می شود.
۳ ) چرخش گردن به صورت دایره کامل
این ورزش باعث فشار آمدن گردن به (قسمت بالایی ستون فقرات) می شود (می توان چرخاندن گردن به صورت نیم دایره را جایگزین کرد.)

نویسنده: سید حسین میری کارشناس ارشد تربیت بدنی
منابع و مآخذ:

www.amerinia.com/sport.htm
www.amerinia.com
www.iranian-vic.org.au/fa/facts.htm
www.tebyan.net
http://www.mehrnews.com/fa/links.aspx


سازمان آموزش و پرورش استان خراسان