عامل‌های خطر روماتیسم مفصلی

عامل‌های خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی به شرح زیر است:

ژنتیک یا سابقه خانوادگی: آرتریت (بیماری‌های التهابی مفصل) می‌تواند ارثی باشد، بنابراین اگر والدین یا خواهر و برادرتان مبتلا به این اختلال است، احتمال این که شما نیز دچار روماتیسم مفصلی شوید، بیشتر می‌شود. به علاوه ژن‌ها ما را در برابر عامل‌های خارجی/ محیطی محرک شروع آرتریت آسیب‌پذیرتر می‌کنند.
جنسیت: زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند، حال آن که اکثر بیماران مبتلا به نقرس (نوع دیگری از آرتریت) مرد هستند.
سابقه آسیب دیدگی مفصل: بیمارانی که مفاصل ران یا زانویشان آسیب دیده یا جراحی بر روی این مفصل‌ها انجام داده‌اند، احتمال این که در این مفصل‌ها مبتلا به آرتریت روماتوئید بشوند، بیشتر است. به همین دلیل درمان‌های جایگزین جراحی زانو، هیپ یا شانه برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه توصیه می‌شود.
چاقی/ وزن بدن: جابجا کردن وزن اضافی فشار روی مفصل‌هایی مانند زانو، ستون فقرات یا هیپ را افزایش می‌دهد. بنابراین افراد دارای اضافه وزن به موازات بالاتر رفتن سن بیشتر در معرض خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی قرار می‌گیرند.
سن: خطر ابتلا به بسیاری از انواع بیماری‌های التهابی مفصل همگام با افزایش سن بیشتر می‌شود.

آدرس مطب دكتر دقاق زاده 

اراكــــــــــ: خیابان امام ، بعد از چهاراه دکتر حسابی ، جنب داروخانه تخت جمشید ، ساختمان پزشكان455 ، (تيموري)طبقه اول

تلفن: [phone]

كد:086

علائم و نشانه‌های روماتیسم مفصلی

علائم متعددی نشان دهنده ابتلا به روماتیسم مفصلی است. علائم تمام بیماران یکسان نیست و به شدت پیشرفت بیماری بستگی دارد. شایع‌ترین علائم روماتیسم مفصلی عبارت است از:

درد، ورم و خشکی مفصلی معمولاً مچ دستها، انگشتان دست و پای هر دو طرف را درگیر می‌کند. البته احتمال درگیر شدن مفصلهای دیگری مانند شانه، آرنج، زانو، مچ پا و گردن نیز وجود دارد.
درد مربوط به آرتریت روماتوئید معمولاً صبح‌ها و پس از استراحت کردن شدیدتر است.
خشکی مفصلی پس از استراحت کردن و خشکی صبحگاهی که بیشتر از 30 دقیقه ادامه دارد.
احساس کسالت عمومی و کاهش وزن
کاهش توانایی برای انجام دادن کارهای روزمره مهم مانند وظایف شغلی، امور خانه و تفریحات مورد علاقه
ایجاد توده (ندول) پوستی، خشکی یا قرمزی چشم
خستگی مزمن نیز یکی از علائم شایع روماتیسم مفصلی است و بیمار متوجه می‌شود که بیشتر استراحت کردن کمکی به رفع خستگی‌اش نمی‌کند. برخی بیماران ورزش کردن را به امید تسکین دادن درد شروع می‌کنند، اما حالشان بدتر می‌شود و در این شرایط روحیه خود را می‌بازند. اگر درد دارید، مضطرب و افسرده هستید و خوب نمی‌خوابید، این احساس خستگی بیشتر بر وجودتان مستولی می‌شود. چنانچه برای خود هدف تعریف کنید و با بهره‌گیری از روش‌های صحیح مدیریت درد با سرعت مناسب برای رسیدن به هدفتان حرکت کنید، مطمئن باشید که حال جسمی و روحی‌تان بهتر خواهد شد.

آدرس مطب دكتر دقاق زاده 

اراكــــــــــ: خیابان امام ، بعد از چهاراه دکتر حسابی ، جنب داروخانه تخت جمشید ، ساختمان پزشكان455 ، (تيموري)طبقه اول

تلفن: [phone]

كد:086

علت‌ها و عوامل روماتیسم مفصلی

روماتیسم مفصلی رمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به سینوویوم (پوشش غشاء که مفاصل شما را احاطه کرده) حمله می‌کند. این التهاب موجب ضخامت سینوویوم شده، در نهایت می‌تواند غضروف و استخوان مفصل را از بین ببرد.

تاندون‌ها و رباط‌هایی که مفصل را کنارهم نگه‌ می‌دارند، ضعیف شده و کش می‌آیند. به‌تدریج مفصل شما شکل و چیدمان صحیح خود را از دست می‌دهد.

پزشکان نمی‌دانند که چه چیزی این روند را آغاز می‌کند، اما دخالت عامل ژنتیکی، محتمل به نظر می‌رسد. البته ژن‌ها مستقیماً موجب روماتیسم مفصلی نمی‌شوند، اما می‌توانند بدن را بیشتر تحت تاثیر عوامل محیطی بیماری‌زا قرار دهند، مانند عفونت ناشی از ویروس‌ها و باکتری‌های خاص که ممکن است آغازگر این بیماری شود. کمبود ویتامین D ،بارداری  از دلایل دیگری هستند که می توانند در ایجاد روماتیسم مفصلی مؤثر باشند.

آدرس مطب دكتر دقاق زاده 

اراكــــــــــ: خیابان امام ، بعد از چهاراه دکتر حسابی ، جنب داروخانه تخت جمشید ، ساختمان پزشكان455 ، (تيموري)طبقه اول

تلفن: [phone]

كد:086

درمان بیماری روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید): جراحی، فیزیوتراپی و...

فیزیوتراپی

ممکن است پزشک شما را به یک فیزیوتراپیست یا متخصص کاردرمانی معرفی کند. این افراد می‌توانند به شما تمریناتی را آموزش دهند تا به کمک آن‌ها انعطاف مفاصل خود را حفظ کنید. ماساژ درمانی، طب سوزنی، الکتروتراپی، اولتراسوند، تحریک الکتریکی اعصاب از راه پوست (TENS) و یونتوفورز.

ورزش و تمرینات

ورزش کردن به‌منظور حفظ سلامتی و داشتن عضلات قدرتمند و همچنین حفظ تحرک پذیری و انعطاف مفاصل ضروری است.

تمرینات کششی: می‌توانید به‌صورت نشسته این تمرینات را انجام دهید. همچنین می‌توانید از بندهای کششی استفاده کنید. (یک بند نایلونی دارای حلقه برای جای دست یا پا).
وزنه‌برداری: عضلات قدرتمندتر به شما در انجام فعالیت‌های روزانه کمک می‌کنند. می‌توانید این ورزش را در ابتدا با زدن دمبل‌های سبک انجام داده و با گذر زمان بر وزن وزنه‌ها و مدت‌زمان انجام وزنه‌برداری بیفزایید.
یوگا: تقریباً هرکسی می‌تواند از این ورزش سود ببرد، حتی افرادی که دچار مفاصل دردناک و حساس‌اند.
پیلاتس: به‌منظور تثبیت مفاصل و تقویت عضلات حمایت‌کننده از آن‌ها ورزش مناسبی است. افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی که به دنبال عضلات قوی‌ترند، می‌توانند از این ورزش استفاده کنند.
ورزش در آب: می‌توانید در یک استخر کم‌عمق (معمولاً با عمق ۱٫۲ متر) از یک طرف استخر با سرعت به‌طرف دیگر آن راه بروید.
تایچی: این روش درمانی شامل ورزش‌های سبک و تمرینات کششی همراه با تنفس عمیق می‌باشد. بسیاری از مردم به‌منظور کاهش استرس، از تایچی استفاده می‌کنند.

عمل جراحی

درصورتی‌که دارودرمانی نتواند فرایند آسیب به مفاصل را کند کرده و یا آن را متوقف کند، ممکن است شما و پزشکتان عمل جراحی برای ترمیم مفاصل آسیب‌دیده را در نظر بگیرید. عمل جراحی می‌تواند به شما کمک کند تا عملکرد ازدست‌رفته‌ی مفصل را دوباره به دست آورید. همچنین می‌توان به کمک عمل جراحی درد را کاهش داده و بدشکلی‌ها را اصلاح نمود. عمل جراحی روماتیسم مفصلی می‌تواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:

سینووکتومی: " عمل جراحی برای برداشتن غشای سینوویال (پوشش درونی مفصل) ملتهب شده. سینووکتومی را می‌توان برای درمان روماتیسم مفصلی زانو، آرنج، مچ دست، انگشتان و مفاصل ران انجام داد.10
ترمیم تاندون‌ها: التهاب و آسیب به مفاصل می‌تواند باعث شل و یا پاره شدن تاندون‌های اطراف مفصل شما گردد. ممکن است جراح بتواند این تاندون‌های اطراف مفصل را ترمیم کند.
جوش دادن مفصل: در مواردی که نمی‌توان عمل تعویض مفصل را انجام داد، می‌توان عمل جوش دادن مفصل را به‌صورت عمل جراحی و به‌منظور تثبیت مفصل و تسکین درد انجام داد.
عمل تعویض کامل مفصل: در طول عمل تعویض مفصل، جراح قسمت‌های آسیب‌دیده‌ی مفصل شما را برداشته و به‌جای آن‌ها پروتزهای ساخته‌شده از فلز و یا پلاستیک را قرار می‌دهد.

به یاد داشته باشید که عمل جراحی همواره خطراتی چون خونریزی، عفونت و درد را با خود همراه خواهد داشت. در مورد مزایا و معایب این عمل با پزشک خود مشورت کنید.

رژیم غذایی سالم و کنترل وزن

با خوردن غذای سالم برای انجام فعالیت‌های روزانه خود انرژی کافی دریافت می‌کنید و همچنین سیستم ایمنی بدن شما بهبود یافته و استخوان‌ها و بافت‌ها هم سالم‌تر می‌مانند. سه روش برای بهبود تغذیه عبارتند از:

• از مصرف شکر پرهیز کنید.
• میوه و سبزیجات بیشتری بخورید.
• از چربی‌های سالم استفاده کنید، شما در رژیم غذایی خود به چربی هم نیاز دارید اما استفاده بیش از حد از چربی برای سلامت بدن مضر است. دو گروه از چربی‌ها که برای بدن مفید هستند در روغن‌های طبیعی زیتون و کانولا و آواکادو و آجیل‌هایی مانند بادام و پسته یافت می‌شوند. این چربی‌ها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 یا امگا 6 بوده و در ماهی‌های آب‌های سرد، گردو، دانه آفتابگردان و دانه‌های کتان یافت می‌شوند.

 

تشخیص و درمان دارویی آرتریت روماتوئید و روماتیسم مفصلی با فوق تخصص روماتولوژی است و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند به کاهش درد با درمان‌های ورزشی و درمان‌های فیزیکی کمک کند و بیمار به هیچ وجه دارو را قطع نمی‌کند،بنابراین بیمار باید همیشه زیر نظر فوق تخصص روماتولوژی باشد و در کنار آن می‌تواند از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی هم استفاده کند

روش‌های درمانی بدون جراحی آرتریت روماتوئید(روماتیسم مفصلی)

بااینکه هیچ روشی برای درمان قطعی روماتیسم مفصلی وجود ندارد، روش‌های متعددی برای کمک به مدیریت درد، حفظ فعالیت و داشتن یک زندگی شاد وجود دارند. درمان‌های ارتوپدی استفاده‌شده برای روماتیسم مفصلی، به محل درد و شدت آسیب به غضروف بستگی دارند. بسیاری از بیماران، با انجام روش‌های درمانی بدون جراحی مناسب، می‌توانند از میزان علائم عارضه بکاهند.

استراحت

محدودیت و یا متوقف کردن فعالیت‌های که باعث تشدید درد می‌شوند، اولین قدم برای تسکین درد می‌باشد.

یخ

قرار دادن یخ به مدت ۲۰ دقیقه بر روی محلی که بیشترین درد را در آن احساس می‌کنید می‌تواند مفید باشد. می‌توانید این کار را ۳ تا ۴ بار در روز انجام دهید. بهترین زمان قرار دادن یخ در محل آسیب، درست پس از انجام یک فعالیت فیزیکی می‌باشد.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی

داروهای چون ایبوپروفن و ناپروکسن، می‌توانند درد و التهاب را کاهش دهند.

کفی‌های طبی کفش

استفاده از کفی‌های طبی می‌تواند راه مناسبی برای کاهش فشار واردشده در اثر برآمدگی‌های استخوانی باشد. هدف اصلی از این کار، کاهش فشار، درد و پینه‌هاست. این روش برای بدشکلی قسمت‌های جلویی و میانی پا کاربرد بیشتری دارد.

بریس های طبی

استفاده از بریس های طبی در ناحیه‌ی مچ پا می‌تواند یک روش درمانی مناسب برای از بین بردن درد پشت پا می‌باشد. وظیفه‌ی بریس، حمایت از پشت پا و مفاصل آن می‌باشد. در بیماران مبتلا به صافی کف پا و یا گرفتگی‌های شدید آرتروزی، یک بریس پلاستیکی یا چرمی سفارشی موردنیاز است.

تزریق استروئید

تزریق کورتیزون به مناطق آسیب‌دیده‌ی مفصل می‌تواند در مراحل اولیه‌ی بیماری مفید باشد. استروئید به کاهش التهاب در مفصل کمک می‌کند. تزریق استروئید یک روش درمانی موقتی بوده و معمولاً روند پیشرفت بیماری را متوقف نخواهد کرد.

طب سوزنی

این روش سنتی طب چینی از سوزن‌های فوق‌العاده ریز برای تحریک مسیرهای انرژی که “مریدین” نام دارند، استفاده می‌کند تا عدم تعادل انرژی یا “چی” را در بدن اصلاح کند. تحقیقات زیادی در زمینه ی تاثیر طب سوزنی روی روماتیسم مفصلی (آرتریت رواتوئید) صورت نگرفته‌است اما مطالعات نشان می‌دهند که طب سوزنی در کاهش میزان درد، به ویژه درد کمر کمک می‌کند. این روش درمانی می‌تواند به بهبود علائم آرتروز نیز کمک کند.

ماساژ درمانی برای بهبود درد روماتیسم پا

موسسه آرتروز گزارش داده که استفاده از ماساژ درمانی منظم به بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد و چوب شدگی ناشی از روماتیسم پا کمک می‌کند. به یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا به شما آموزش دهد که چگونه خود را ماساژ دهید یا برنامه منظمی برای مراجعه به یک ماساژور برای خودتان تنظیم کنید.

 

تشخیص و درمان دارویی آرتریت روماتوئید و روماتیسم مفصلی با فوق تخصص روماتولوژی است و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند به کاهش درد با درمان‌های ورزشی و درمان‌های فیزیکی کمک کند و بیمار به هیچ وجه دارو را قطع نمی‌کند،بنابراین بیمار باید همیشه زیر نظر فوق تخصص روماتولوژی باشد و در کنار آن می‌تواند از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی هم استفاده کند

عوارض آرتریت روماتوئید(روماتیسم مفصلی) و علائم آن در دست

عوارض

آرتریت روماتوئید خطر ابتلای شما به بیماری‌های زیر را افزایش می‌دهد:

پوکی استخوان: آرتریت روماتوئید به‌خودی‌خود و همچنین برخی از داروهای مصرف‌شده برای درمان آن، می‌توانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را بالا ببرند.
ندول های روماتوئید: این توده‌های بافتی، معمولاً در اطراف مناطق تحت‌فشار مانند آرنج ایجاد می‌شوند.
خشکی دهان و چشم‌ها: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، بیشتر درخطر ابتلا به سندرم شوگرن قرار دارند، عارضه‌ای که در طی آن میزان رطوبت در دهان و چشم‌ها کاهش پیدا می‌کند.
عفونت: خود بیماری و بسیاری از داروهای استفاده‌شده برای مبارزه با آن، دستگاه ایمنی بدن را تضعیف کرده و خطر ایجاد عفونت را افزایش می‌دهند.
ترکیب غیرعادی بدن: حتی در افرادی با شاخص جرم بدنی (BMI) مناسب، نسبت چربی بدن در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، به‌طور غیرطبیعی بالاست.
سندرم تونل کارپال: درصورتی‌که آرتریت روماتوئید مچ دست شما را درگیر کند، التهاب ناشی از آن می‌تواند عصب اصلی سرویس‌دهنده به دست و انگشتان را تحت‌فشار قرار دهد.
مشکلات قلبی: آرتریت روماتوئید می‌تواند خطر سفت و مسدود شدن عروق را افزایش داده و همچنین باعث التهاب کیسه‌ی دربرگیرنده‌ی قلب شود.
بیماری‌های ریوی: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، بیشتر درخطر ابتلا به التهاب ریه و ایجاد بافت زخم مانند در آن‌ها می‌باشند. این امر می‌تواند موجب تنگی نفس پیش‌رونده شود.

علائم رماتیسم مفصلی در دست چیست؟

 

علائم روماتیسم مفصلی بیش از هر مفصل دیگر در مچ دست و مفاصل متاکارپوفالانژیال Metacarpophalangeal یا MP دیده میشوند. مفاصل متاکارپوفالانژیال در محل اتصال انگشتان به کف دست قرار گرفته اند. در روماتیسم مفصلی مفاصل گرفتار دچار درد، تورم و خشکی میشوند.. تورم انگشتان دست از علائم ابتدایی ابتلا به روماتیسم مفصلی است و موجب میشود انگشت از وسط متورم و پهن تر شود و به اصطلاح شکل دوک نخ ریسی به خود بگیرد.

 

دیگر علائم این بیماری در دست عبارتند از:

 

•  برجستگی های نرم در پشت دست که با حرکت انگشتان دست حرکت میکنند.

•  برجستگی های گرد در زیر پوست انگشت یا آرنج

•  خم شدن بند آخر انگشت که به آن انگشت چکشی یا مالت فینگر Mallet finger میگویند.

•  انحراف انگشتان دست به سمت استخوان اولنا .

• خم شدن مفصل انتهایی انگشت و باز شدن مفصل میانی

•  خم شدن مفصل میانی انگشت و باز شدن مفصل متاکارپوفالانژیال 

•  ناپایدار شدن مفاصل دست

•  ناتوانی و ضعف در گرفتن اشیاء با دست

•  ناتوانی ناگهانی در راست کردن یا خم کردن انگشت دست به علت پاره شدن تاندون آن انگشت

•  برجسته شدن استخوان ها در مچ دست

•  صدای جیرجیر در موقع حرکت مفصل به علت حرکت تاندون های ملتهب

•  بیحسی و احساس گزگز در دست به علت بروز سندروم تونل کارپ

 

تشخیص و درمان دارویی آرتریت روماتوئید و روماتیسم مفصلی با فوق تخصص روماتولوژی است و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند به کاهش درد با درمان‌های ورزشی و درمان‌های فیزیکی کمک کند و بیمار به هیچ وجه دارو را قطع نمی‌کند،بنابراین بیمار باید همیشه زیر نظر فوق تخصص روماتولوژی باشد و در کنار آن می‌تواند از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی هم استفاده کند

علائم و تشخیص روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)

نشانه های روماتیسم مفصلی

از شایع‌ترین علائم این عارضه می‌توان به درد، ورم و گرفتگی اشاره کرد. برخلاف استئوآرتریت که معمولاً یک مفصل را درگیر می‌کند، علائم آرتروز روماتوئید معمولاً در هر دو پا ظاهر شده و مفاصل یکسانی را در هر پا درگیر می‌کنند.

مچ پا: دشواری در بالا رفتن از سطوح شیب‌دار و راه‌پله‌ها، ازجمله علائم اولیه‌ی درگیر شدن مچ پا می‌باشند. با پیش رفتن بیماری، ایستادن و راه رفتن نیز ممکن است موجب احساس درد شوند.

قسمت عقبی پا (بخش پاشنه): دشواری در راه رفتن بر روی سطوح ناهموار، چمن و خاک، ازجمله علائم اولیه می‌باشند. احساس درد در زیر استخوان نازک نی (استخوان کوچک‌تر ساق پا) و در قسمت بیرونی پا، شایع است. با پیشرفته شدن بیماری، حالت طبیعی پا ممکن است دچار تغییراتی شود چراکه استخوان‌ها از موقعیت طبیعی خود خارج می‌شوند. همچنین ممکن است بدشکلی‌هایی مانند صافی کف پا ایجاد شوند.

قسمت میانی پا (روی پا): با وجود آرتروز روماتوئید، رباط‌هایی که از بخش میانی پا حمایت می‌کنند تضعیف‌شده و قوس پا از بین می‌رود. با از دست رفتن قوس، معمولاً کف پا دچار اختلالاتی شده و قسمت جلویی پا به سمت بیرون می‌چرخد. با گذشت زمان، ممکن است شکل طبیعی پا دستخوش تغییراتی شود، چراکه ساختارهای حمایت‌کننده از آن، تخریب می‌شوند. همچنین ممکن است یک برآمدگی استخوانی بزرگ بر روی قوس ایجاد شود.

تشخیص

تشخیص روماتیسم مفصلی به نتیجه‌ی معاینه‌ی فیزیکی و علائم فرد مانند گرما، ورم و درد مفاصل، بستگی دارد. برخی از انواع آزمایش خون نیز می‌توانند به تشخیص آرتریت روماتوئید کمک کنند.

تست‌های آزمایشگاهی. تعدادی تست آزمایشگاهی می‌توانند به‌منظور تائید تشخیص آرتریت روماتوئید استفاده شوند. در زیر به برخی از تست‌های رایج‌تر پرداخته‌شده است:

•      عامل روماتوئید (RF): عامل روماتوئید نوعی پادتن است که در خون اکثر افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی وجود دارد. سطح بالای این عامل در خون می‌تواند نشان‌دهنده‌ی شدید بودن بیماری باشد.
•      پادتن ضد CCP: در این آزمایش، پادتن‌های ضد پپتید حلقوی سیترولینه (CCP) شناسایی می‌شوند.

عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس. اشعه‌ی ایکس می‌تواند به تشخیص آرتریت روماتوئید کمک کند ولی در مراحل اولیه‌ی بیماری، هیچ‌چیز غیرعادی را نشان نخواهد داد. بااین‌حال عکس‌برداری‌های اولیه می‌توانند برای تعیین میزان پیشرفت بیماری مفید باشند. معمولاً به‌منظور تعیین شدت آرتریت روماتوئید، از اسکن MRI و عکس‌برداری با فراصوت (اولتراسوند) استفاده می‌شود. پزشک شما با در نظر گرفتن نتایج معاینه‌ی فیزیکی، علائم و نشانه‌ها و همچنین آزمایشات و عکس‌برداری‌ها، عمل تشخیص را انجام می‌دهد.

 

تشخیص و درمان دارویی آرتریت روماتوئید و روماتیسم مفصلی با فوق تخصص روماتولوژی است و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند به کاهش درد با درمان‌های ورزشی و درمان‌های فیزیکی کمک کند و بیمار به هیچ وجه دارو را قطع نمی‌کند،بنابراین بیمار باید همیشه زیر نظر فوق تخصص روماتولوژی باشد و در کنار آن می‌تواند از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی هم استفاده کند

علت رماتیسم مفصلی چیست؟

بیماری روماتیسم مفصلی جزو دسته ای از بیماری های انسان است که به آنها بیماری های خود ایمنی یا اتو ایمیون Autoimmune disease میگویند.
بدن انسان سیستم دفاعی خاصی دارد که با استفاده از آن در برابر تهاجم میکروب ها از خود دفاع میکند. یکی از روش های سیستم دفاعی بدن، تولید مواد خاصی به نام آنتی بادی Antibody یا پادتن است. این مواد که از جنس پروتئین هستند به میکروب ها میچسبند و موجب تخریب آنها میشوند. گاهی اوقات سیستم دفاعی بدن به دلایلی که هنوز بر ما ناشناخته است بعضی از سلول های بدن خود انسان را غریبه و مهاجم تشخیص داده و بر علیه آنها آنتی بادی یا پادتن تولید میکند. این آنتی بادی ها به سلول ها حمله کرده و موجب آسیب آنها میشوند. مکانیسم ذکر شده علت اصلی بروز بیماری های خود ایمنی است.
در روماتیسم مفصلی هم سیستم ایمنی به سلول های بدن بخصوص سلول های سینوویوم Synovium cells بعضی از مفاصل حمله کرده و موجب تغییراتی در آنها میشوند. سینوویوم لایه ای از سلول ها است که سطح درونی کپسول مفصلی را فرش میکنند و موجب ترشح مایع مفصلی ( مایع سینوویوم) میشوند. تاثیر آنتی بادی ها بر سلول های سینوویوم موجب میشود سلول های این لایه افزایش پیدا کرده و در نتیجه لایه سینوویال ضخیم، متورم و همچنین ملتهب شود.
عروق خونی لایه سینوویال افزایش پیدا کرده، همراه با التهاب لایه سینوویال، ترشح مایع مفصلی هم بیشتر شده و مفصل متورم میشود. بدنبال این تغییرات سلول های سینوویال موادی بنام سیتوکین Cytokin ترشح میکنند که موجب بروز التهاب در مفصل شده و همچنین روی سلول های مفصل اثرات تخریبی دارد.
بدنبال تورم مفصل، لیگامان ها و تاندون های اطراف آن تحت کشش قرار میگیرند. این کشش در کپسول مفصلی و تاندون و لیگامان های اطراف مفصل بتدریج آنها را شل و ضعیف کرده و ضعف این ساختمان ها موجب ناپایداری مفصل و در نهایت نیمه دررفتگی و تغییر شکل مفصل میشود.
بتدریج و با گذشت زمان بافت سینوویال رشد کرده بر روی غضروف رفته و موجب خوردگی آن میشود. بعد از مدتی استخوان اطراف مفصل هم دچار پوکی و خوردگی شده و در آن کیست هایی بوجود میاید. این تغییرات استخوانی تغییر شکل مفصل را تشدید میکنند.

دلایل ابتلا به روماتیسم مفصلی

علت اصلی و دقیق ابتلا به روماتیسم مفصلی هنوز ناشناخته است اما تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل مختلفی در شکل‌گیری این بیماری نقش دارند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• سابقه‌ی فامیلی: در برخی افراد، ممکن است عوامل ژنتیکی باعث ابتلا به روماتیسم مفصلی شود. البته وجود عوامل ژنتیکی لزوماً به این معنا نیست که حتماً شما به این بیماری مبتلا خواهید شد.
•     جنسیت: زنان دو تا سه برابر بیش از مردان در معرض ابتلا به بیماری روماتیسم مفصلی هستند.
•    هورمون‌ها: به نظر می‌رسد تغییرات هورمونی احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می‌دهند. برای مثال علائم روماتیسم مفصلی در دوران حاملگی افزایش می‌یابد که ممکن است این علائم شدید تا زمان زایمان و وضع حمل باقی بمانند. روماتیسم مفصلی در میان زنانی که به بچه شیر می‌دهند کمتر دیده می‌شود.
• سن: هر کس در هر سنی ممکن است به روماتیسم مفصلی مبتلا شود اما با بالا رفتن سن احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی هم افزایش می‌یابد (معمولاً این بیماری در سنین بین 40 تا 60 سال بیشتر دیده می‌شود)
•     محیط: افرادی را که به صورت ژنتیکی مستعد ابتلا به روماتیسم مفصلی هستند ممکن است دچار عفونت شوند. البته لازم به ذکر است که بیماری روماتیسم مفصلی یک بیماری عفونی یا یک بیماری مسری و واگیردار نیست.
•   استعمال دخانیات: مطالعات نشان می‌دهد که در میان تمام عوامل محیطی، استعمال دخانیات بیشترین ارتباط را با ابتلا به روماتیسم مفصلی دارد.

 

تشخیص و درمان دارویی آرتریت روماتوئید و روماتیسم مفصلی با فوق تخصص روماتولوژی است و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند به کاهش درد با درمان‌های ورزشی و درمان‌های فیزیکی کمک کند و بیمار به هیچ وجه دارو را قطع نمی‌کند،بنابراین بیمار باید همیشه زیر نظر فوق تخصص روماتولوژی باشد و در کنار آن می‌تواند از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی هم استفاده کند

بیماری روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) چیست؟

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی، شایع‌ترین نوع آرتروز خود ایمنی است. این عارضه در اثر اختلال در دستگاه ایمنی بدن (سیستم دفاعی) رخ‌داده و مفاصل کوچک مانند مچ دست و مفاصل انگشتان را درگیر می‌کند. روماتیسم زانو باعث می‌شود مفصل زانو حساس شود، درد بگیرد و همچنین خشک، گرم و متورم شود. آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) یک بیماری التهابی است که مفاصل سراسر بدن، ازجمله زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

آرتریت روماتوئید یک بیماری سیستمیک است. منظور این است که بسیاری از ارگان‌های بدن انسان ممکن است درگیر این بیماری شده و از آن آسیب ببیند. این بیمار میتوان مفاصل مختلف و متعددی را در بدن انسان مبتلا و درگیر کند. ۹۰ درصد کسانی که آرتریت روماتوئید دارند در سیر بیماریشان، مفاصل پا یا مچ پایشان درگیر بیماری میشود. علائم بیماری معمولاً در ابتدا در ناحیه جلو پا و انگشتان پا ظاهر میشود. بعد از مدتی پشت پا و سپس مچ پا هم درگیر میشوند. بیماری های دیگری هم هستند که میتوانند علائمی مشابه آرتریت روماتوئید در پا ایجاد کنند مانند نقرس، اسپوندیلیت انکیلوزان و پسوریازیس.هیچکس به درستی نمیداند علت روماتیسم مچ پا چیست ولی تئوری هایی در این زمینه وجود دارد. زمینه ژنتیکی در بروز این بیماری دخالت دارد. با این حال یک عامل محیطی و بیرونی مانند ضربه یا عفونت ممکن است موجب شروع این بیماری شود. در این بیماری سیستم دفاع ایمنی بدن سرکش میشود و به عوض اینکه به عوامل بیگانه حمله کند بدن خود انسان را عامل بیگانه احساس کرده و به آن حمله میکند. مهمترین محل های حمله سیستم ایمنی در این بیماری مفاصل هستند. به علت ترشح مواد سمی مفاصل آسیب میبینند.

مفاصلی که تحت تأثیر آرتروز قرار می‌گیرند

در مراحل اولیه ابتلا به روماتیسم مفصلی ممکن است هر یک از مفاصل بدن تحت تأثیر این بیماری قرار گیرند. مفاصلی که بیشتر دچار این عارضه می‌شوند عبارتند از:

•     مفاصل کوچک در دست‌ها و پاها
•     مچ دست
•      آرنج
•      شانه‌ها
•     روماتیسم زانو

 

تشخیص و درمان دارویی آرتریت روماتوئید و روماتیسم مفصلی با فوق تخصص روماتولوژی است و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند به کاهش درد با درمان‌های ورزشی و درمان‌های فیزیکی کمک کند و بیمار به هیچ وجه دارو را قطع نمی‌کند،بنابراین بیمار باید همیشه زیر نظر فوق تخصص روماتولوژی باشد و در کنار آن می‌تواند از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی هم استفاده کند

علت، تشخیص و درمان روماتیسم مفصلی

علت روماتیسم مفصلی

علت دقیق روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) ناشناخته‌است ولی در ایجاد این بیماری ایمنی سلولی و ایمنی هومورال هر دو نقش دارند. البته به نظر می‌رسد که گلودرد چرکی در ایجاد آن نقش بسزایی دارد. افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی، نسبت به دیگران شانس ابتلای بیشتری به بیماریهای مزمن مانند پوکی استخوان، آلرژی، بدخیمی‌ها، عفونت‌ها، بیماری‌های گوارشی، بیماریهای قلبی–عروقی و فشارخون دارند.

تشخیص روماتیسم مفصلی

میانگین تاخیری که از شروع بیماری تا تشخیص آن وجود دارد ۹ ماه‌است. این امر، غالباً مربوط به ماهیت غیر اختصاصی علایم آغازین می‌باشد. آرتریت روماتوئید، به راحتی در افرادی که دارای بیماری تثبیت شده تیپیک هستند، تشخیص داده می‌شود. در اکثر مبتلایان، تظاهرات بالینی مشخصه بیماری، ظرف ۱ تا ۲ سال پس از شروع آن دیده می‌شوند.

درمان روماتیسم مفصلی

از آنجا که علت آرتریت روماتوئید ناشناخته‌است، پاتوژنز آن کاملاً مشخص نشده‌است و مکانیسم عمل بسیاری از عوامل درمانی مورد استفاده نیز قطعی نیست، درمان آن عمدتاً به صورت تجربی انجام می‌شود. هیچ یک از ملاحظات درمانی علاج بخش قطعی نیستند. بنابراین همه آنها را باید تسکین دهنده در جهت تخفیف علایم و نشانه‌های بیماری ومتوقف کننده بیماری قلمداد نمود.

اهداف درمان عبارتند از: ۱- تسکین درد ۲- کاهش التهاب ۳- محافظت ساختارهای مفصلی ۴- حفظ عملکرد و ۵- کنترل درگیری سیستمیک.

درمان شامل مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (آسپرین، پیروکسیکام، . سولفاسالازین, دیکلوفناک، ایندومتاسین، ناپروکسن و بروفن و...)است.

منبع:متخصص جراحی و ارتوپدی تهران