مراقبت از پروتز بعد از تعویض مفصل
مراقبت از پروتز بعد از تعویض مفصل
تعویض مفصل یکی از رایج‌ترین و موفق‌ترین جراحی‌های ارتوپدی برای درمان مشکلات شدید زانو یا لگن است. اما موفقیت نهایی این جراحی، به میزان زیادی به مراقبت‌های بعد از آن بستگی دارد. در این مقاله، به زبان ساده و کاربردی، نکات کلیدی برای مراقبت از مفصل مصنوعی (پروتز) را توضیح می‌دهیم.
۱. مراقبت‌های اولیه در منزل
در هفته‌های اول پس از جراحی، رعایت موارد زیر بسیار مهم است:
پیشگیری از عفونت: پانسمان زخم باید تمیز و خشک نگه داشته شود. از تماس مستقیم آب با زخم تا زمان ترمیم کامل خودداری کنید. در صورت مشاهده ترشح، قرمزی، تب یا درد شدید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
کنترل درد و ورم: مصرف منظم مسکن‌ها طبق دستور پزشک، بالا نگه داشتن پا و استفاده از کیسه یخ در محل عمل به کاهش تورم کمک می‌کند.
شروع زودهنگام حرکت: برخلاف تصور عموم، استراحت مطلق بعد از تعویض مفصل توصیه نمی‌شود. با کمک عصا یا واکر، راه رفتن از روز اول تحت نظر متخصص طب فیزیکی آغاز می‌شود.
۲. پیشگیری از لخته شدن خون
بی‌حرکتی بعد از جراحی می‌تواند منجر به لخته خون در پا شود. برای پیشگیری:
داروهای ضد انعقاد طبق دستور پزشک مصرف شود.
از جوراب‌های واریس استفاده کنید.
مچ پا و انگشتان را مرتب حرکت دهید.
۳. توانبخشی و ورزش درمانی
فیزیوتراپی و ورزش درمانی نقش کلیدی در بهبود عملکرد مفصل دارد. این تمرین‌ها شامل:
تقویت عضلات اطراف مفصل (مثل عضله چهارسر ران، سرینی و نزدیک‌کننده‌ها)
تمرین‌های دامنه حرکتی برای جلوگیری از خشکی مفصل
تمرین راه رفتن صحیح با وسایل کمک حرکتی
ورزش‌ها باید حتماً زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی انجام شوند تا از آسیب جلوگیری شود.
۴. مراقبت‌های حرکتی و محیطی
برای جلوگیری از آسیب به مفصل جدید:
روی زمین ننشینید و از توالت فرنگی استفاده کنید.
از صندلی‌های بلندتر و با پشتی استفاده کنید.
از پریدن، دویدن و فعالیت‌های شدید اجتناب کنید.
۵. مراقبت‌های بلندمدت
حفظ وزن مناسب برای کاهش فشار روی مفصل مصنوعی ضروری است.
هرگونه عمل دندان‌پزشکی یا جراحی دیگر را با پزشک طب فیزیکی در میان بگذارید تا در صورت نیاز، آنتی‌بیوتیک پیشگیرانه تجویز شود.
معاینه دوره‌ای مفصل با رادیوگرافی برای بررسی وضعیت پروتز توصیه می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دچار هر یک از علائم زیر شدید، حتماً سریعاً با پزشک ارتوپد یا متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مشورت کنید:
افزایش ناگهانی درد یا تورم
قرمزی یا ترشح از محل عمل
تب یا لرز
احساس لق شدن مفصل
جمع‌بندی: مراقبت مناسب بعد از تعویض مفصل، کلید حفظ عملکرد خوب مفصل مصنوعی و افزایش عمر آن است. اگر شما یا یکی از عزیزانتان جراحی تعویض مفصل انجام داده‌اید، حتماً برنامه توانبخشی و درمان‌های طب فیزیکی و توانبخشی را جدی بگیرید.
برای مشورت و برنامه‌ریزی درمان مناسب، با متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی و توانبخشی مشورت کنید.
به نام يكتا خالق هستي