جلوگیری از مشکلات پوستی بعد از شیمی‌درمانی
یکی از روش های درمانی رایج برای بیماران سرطانی، شیمی درمانی می باشد. داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی از طریق خون به سلول های سرطانی و تمام قسمت های بدن منتقل می شوند.
داروهایی که طی شیمی درمانی به فرد تزریق می شوند، می توانند مشکلات پوستی برای او ایجاد کنند، زیرا این مواد شیمیایی، نه تنها سلول های سرطانی را از بین می برند، بلکه بخشی از سلول های سالم بدن را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.
لذا بیمار پس از شیمی درمانی، احساس خارش و خشکی پوست می کند؛ مثلا کسانی که پوست چرب دارند، پوستشان پس از شیمی درمانی، پوسته پوسته می شود. این عوارض موقتی هستند و با اتمام درمان قطع می شوند.
برای جلوگیری از عوارض پوستی ناشی از شیمی درمانی، به توصیه های زیر عمل کنید:
1- برای جلوگیری از خارش و خشکی پوست، می توانید به جای دئودورانت و ضد تعریق ، از جوش شیرین استفاده کنید. مقداری جوش شیرین را به آبی که برای استحمام خود در نظر گرفته اید، اضافه کنید و آن را برای پوست خود مصرف کنید. همچنین می توانید با تجویز پزشک از کرم های مرطوب کننده و ضد خارش استفاده کنید.
2- به افرادی که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند، توصیه می شود که حتما از دوش آب ولرم استفاده کنند و هرگز از آب داغ استفاده نکنند، زیرا خارش بدن را بیشتر می کند.
3- به این دسته از بیماران توصیه می شود که پوست خود را تمیز نگه دارند. همچنین هنگام استحمام بدن خود را با لیف نرم و لطیف بشویند و از وسایل زبر و خشن استفاده نکنند؛ مثلا چیزی را روی پوست خود نکشند، زیرا پوست آنها به دلیل داروهای شیمی درمانی بسیار حساس شده و تحمل مواد خشن را ندارد.
5- اگر لب های شما خشک است، از کرم های مخصوص لب یا رژهای خاص استفاده کنید تا آنها را چرب و مرطوب نگه دارند.
6- همیشه همراه خود یک شیشه آب داشته باشید و مکررا از آن بنوشید.
7- این دسته از بیماران باید سعی کنند که همیشه پوست خود را با کرم مرطوب نگه دارند. حفظ رطوبت پوست در افرادی که تحت شیمی درمانی قرار دارند، بسیار ضروری است و سبب می شود تا پوست آنها خشک نشود و از ترک خوردگی آن جلوگیری شود.
متاسفانه بسیاری از افراد، حفظ رطوبت پوست را در طی این دوران جدی تلقی نمی کنند و ترک خوردگی پوست آنها منجر به بروز عفونت می شود. همانطور که می دانید بروز هر گونه عفونتی در طی دوران شیمی درمانی، به سختی و با کندی بسیار بهبود پیدا می کند.
8- حفظ سلامت دست ها و پاها در طی دوران شیمی درمانی بسیار ضروری است، زیرا در صورت عدم توجه کافی به پوست این مناطق، احتمال بروز تاول زدگی در این مناطق زیاد است.
9- پوست افرادی که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند، نسبت به اشعه فرابنفش بسیار حساس تر از قبل است. بنابراین این دسته افراد باید تحت نظر پزشک، از کرم ضد آفتاب باSPF بالای 15 استفاده کنند تا از مضرات این اشعه در امان بمانند. بهتر است که از مرطوب کننده هایی که حاوی ضد آفتاب هم می باشند، استفاده کنند.
10- برای در امان ماندن از اشعه فرا بنفش خورشید، این دسته از بیماران باید همیشه در طول روز علاوه بر استفاده از کرم ضد آفتاب، از کلاه لبه دار نیز استفاده کنند تا اشعه خورشید مستقیما به آنها نتابد. استفاده از لباس های آستین بلند و شلوار و جوراب نیز برای این منظور بسیار توصیه شده است.
11- این بیماران باید در ساعات اوج تابش نور خورشید که معمولا بین 10 صبح تا 4 بعدازظهر است، از منزل خارج نشوند و یا در مکان های مسقف (سایه) قرار بگیرند تا میزان قرارگیری در برابر اشعه خورشید را به حداقل میزان ممکن برسانند.
12- در صورت مشاهده هر گونه تغییر رنگ پوست در مناطق مختلف بدن، سریعا به پزشک خود اطلاع دهند. برای این منظور لازم است که حداقل هفته ای یک بار، پوست بدن خود را در جلوی آینه مورد معاینه قرار دهند تا هر گونه تغییر رنگ را تشخیص دهند.
13- از صابون های حاوی گلیسیرین استفاده کنند تا پس از استفاده، دچار خشکی پوست نشوند. صابون های حاوی جوی دو سر معمولا خارش پوست را تسکین می دهند.
بنابراین در نوع صابون دقت کنید و حتی المقدور از صابون های معمولی که سبب خشکی پوست می شوند، استفاده نکنید.
هشدار
- اگر در حین شیمی درمانی، سوزش غیر طبیعی و شدیدی را در پوست خود احساس کردید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است این سوزش ناشی از واکنش های آلرژیک بدن شما نسبت به مواد شیمیایی تزریق شده باشد.
پوست، پوشش بیرونی بدن هر انسانی است و سلامت آن به نوعی نشان دهنده سلامت داخل بدن می باشد. بنابراین سعی کنید با رعایت موارد گفته شده در طول شیمی درمانی، سلامت پوست خود را حفظ کنید.
منبع : تبیان
به نام يكتا خالق هستي