انحراف ستون فقرات و بارداری

اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات و بارداری بیشتر از حالتی که فرد به تنهایی دچار یکی از این شرایط باشد، می‌تواند در صورت بروز همزمان برای فرد نگران‌کننده باشد. به هر حال، مهم است توجه داشته باشید به خاطر ابتلای مادر به اسکولیوز، نوزاد در معرض خطر قرار نمی‌گیرد.

در این شرایط لازم است مراقبت‌های خاص از فرد بیمار انجام شود، اما سلامت و رشد نوزاد به هیچ وجه به خاطر ابتلای مادر به اسکولیوز در معرض خطر نیست.

به خاطر ابتلای مادر به اسکولیوز، کودک در معرض خطر قرار نمی‌گیرد. در حقیقت، اکثر خانم‌های مبتلا به این بیماری، مشکلی برای به دنیا آوردن کودک نخواهند داشت. به هر حال، مطمئن شوید با متخصص طب فیریکی خود درباره ابتلا به اسکولیوز در مراحل اولیه شروع بارداری صحبت کرده باشید.

در این شرایط با توجه به انحنای ایجاد شده در ستون فقرات (انحراف جانبی، انحراف طرفی یا چرخش ستون فقرات)، بی‌هوشی بیمار ممکن است سخت یا حتی برای برخی خانم‌های دچار این مشکل غیرممکن باشد. علاوه بر این ممکن است شرایط بیمار به خاطر فشار وارد شده به بدن در هنگام زایمان خطرناک باشد یا لازم باشد از عمل جراحی سزارین برای به دنیا آوردن کودک استفاده شود.

در سه ماهه سوم بارداری، زنان مبتلا به انحراف ستون فقرات می‌بایست مراقبت خاص از ناحیه کمر خود داشته باشند. با توجه به اینکه در طول دوره بارداری انواع مختلف هورمون‌ها در بدن آزاد می‌شوند، رباط‌ های بدن به‌طور طبیعی کمی شل شده و سست می‌شوند. این شرایط می‌تواند احتمال ایجاد انحراف در ستون فقرات را افزایش داده و برای بیمار در ناحیه کمر، لگن یا پا درد به همراه داشته باشد.

برای افرادی که از عمل جراحی اسکولیوز و ابزارهای کمکی در ناحیه ستون فقرات استفاده کرده‌اند، درد طولانی‌مدت در ناحیه کمر و کاهش میزان رضایت از نتایج جراحی اسکولیوز پس از بارداری مسئله‌ای عادی است.

خانم‌های مبتلا به انحراف ستون فقرات احتمالاً با درد بیشتر در ناحیه لگن، پا، و کمر خود در طول دوره بارداری مواجه می‌شوند. در این شرایط با توجه به انحراف موجود در ناحیه ستون فقرات، ممکن است فرآیند نفس‌گیری برای تولد کودک دشوارتر از شرایط عادی باشد.

 پس از به دنیا آمدن کودک، احتمالاً شرایط اسکولیوز در صورتی که مادر از یک طرف بدن خود بیشتر برای نگهداری کودک استفاده کند، تشدید خواهد شد. به همین خاطر بهتر است از وسایل کمکی برای خانم‌های مبتلا به اسکولیوز پس از زایمان استفاده شود.

در حقیقت اکثر خانم‌های مبتلا به انحراف ستون فقرات بدون مشکل فرزند به دنیا می‌آورند. به هر حال، لازم است این افراد اطلاعات مناسب درباره اقدامات لازم در طول دوره بارداری و خطرات احتمالی مربوط به آن داشته باشند.

تشخیص انحراف ستون فقرات

انحنای ستون فقرات ناحیه کمر اختلالی است که باعث می شود که ستون مهره های مفصل کمر به سمت راست و چپ خمیده شود. انحنای ستون فقرات در اکثر موارد در افراد بین سنین 9 تا14 سالگی در دوران بلوغ و رشد ایجاد می شود. ستون فقرات یکی از حیاتی‌ترین قسمت‌های بدن ماست که از بدن پشتیبانی می‌کند و امکان حرکت کردن بدن در جهات مختلف را ممکن می‌سازد. آناتومی مهره های کمر به نحو شگفت‌انگیزی خلق شده و ساختار آن به گونه‌ای است که عملکرد‌های بسیار زیادی دارد.

انحنا یا انحراف ستون فقرات اغلب خفیف است و نیازی به درمان خاصی ندارد اما در موارد شدید درمان هایی مانند کاربرد بریس یا جراحی برای درمان این عارضه به کاربرده می شود. خمیدگی دیگری وجود دارد که باعث انحنای ستون فقرات به سمت جلو میشود و به آن کیفوز گفته می شود و به هیچ گونه درمانی نیاز ندارد.

تشخیص

در صورتی که شخص بزرگسالی دچار اسکولیوز شود، لازم است قبل از اقدام به درمان، وضعیت انحراف ستون فقرات او به دقت ارزیابی شود و علل احتمالی بروز اسکولیوز نیز تشخیص داده شوند. اولین قدم برای ارزیابی وضعیت بیمار، علت ابتلای او به اسکولیوز و بررسی سایر مشکلات احتمالی، گرفتن شرح حال از بیمار و بررسی سوابق پزشکی او است. متخصص طب فیزیکی ممکن است در مورد موارد زیر از شما سوال کند:

• سوابق خانوادگی در ابتلا به این عارضه
• زمان بروز یا شدت گرفتن ستون فقرات
• نحوه‌ی پیشروی انحراف و شدیدتر شدن آن
• داشتن درد
• اختلال در دفع مدفوع و ادرار
• عملکرد و کارایی عضلات
• سابقه‌ی انجام جراحی در گذشته

معمولا بعد از ارزیابی‌های اولیه، انجام رادیوگرافی با اشعه‌ی ایکس تجویز می‌شود تا متخصص طب فیزیکی بتواند ساختار و شکل ستون فقرات را ببیند و میزان انحراف آن را اندازه گیری کند. بسته به نتایج به دست آمده از معاینات اولیه و رادیوگرافی، ممکن است انجام تستهای بیشتری مانند اسکن MRI و CT SCAN و تست نوار عصب و عضله تجویز شوند تا ارزیابی‌های بیشتری بر روی ستون فقرات انجام شود.

چه عواملی باعث انحراف ستون فقرات می‌شود؟

تصور عمومی و کلی از بدشکلی اسکولیوز انحناء جانبی ستون فقرات است. حال آن که این عارضه در واقع بسیار پیچیده‌تر است. اسکولیوز (کژپشتی، انحراف یا کجی جانبی ستون فقرات) بیشتر به یک مارپیچ شبیه است تا یک گودی یا انحناء ساده و می‌توان آن را با عبارت "مارپیچ سه بعدی" ستون فقرات توصیف کرد. شکل دنده‌ها، شانه‌ها و مفصل‌های ران نیز با چرخش ستون فقرات تغییر می‌کند و بیمار دچار مشکلات جدی می‌شود و از ناراحتی عمومی و تغییرهای قابل توجه ظاهری رنج می‌برد.

چه عواملی باعث انحراف ستون فقرات می‌شود؟

دلایل و انواع بسیاری از انحراف و کجی ستون فقرات (اسکولیوز) وجود دارد، از جمله:

• اسکولیوز مادرزادی که ناشی از یک اختلال و عارضه استخوان در هنگام تولد است.
• اسکولیوز عصبی، عضلانی که ناشی از ناهنجاری‌های عضلات و یا اعصاب است. این نوع انحراف غالبا" در افرادی مشاهده می‌شود که مبتلا به اسپینا بیفیدا (مهره شکاف دار) یا فلج مغزی (CP) و یا مبتلا به عوارض مختلفی هستند که با فلج همراه است و یا منجر به فلج می‌شود.
• اسکولیوز دژنراتیو، این نوع انحراف ممکن است ناشی از فروپاشی استخوان (به دلیل آسیب یا بیماری)، عمل جراحی ماژور کمر، یا بیماری پوکی استخوان باشد.
• اسکولیوز ایدیوپاتیک، شایع‌‌ترین نوع عوارض انحراف ستون فقرات است که علت آن هنوز ناشناخته است. تئوری‌های مختلفی در این زمینه وجود دارد، اما هیچ کدام از آن ها قطعی نمی‌باشد. با این وجود، شواهد محکمی وجود دارد که اسکولیوز ایدیوپاتیک یک بیماری وراثتی است.

علائم و نشانه‌های انحراف ستون فقرات (اسکولیوز):

•     بالاتر بودن یکی از شانه‌ها
•     بالاتر بودن یک سمت لگن
•     برآمدگی یک استخوان کتف از پشت
•     به هم خوردن خط کمر
•     نامتقارن بودن اندازه و یا مکان پستان در زنان
•     خارج بودن سر بیمار از نقطه مرکزی محور لگن
•     متمایل بودن تمام بدن به یک طرف
•     یکسان نبودن فاصله بین دست‌ها و بدن
•     قرار داشتن دنده‌ها در ارتفاع مختلف
•     تفاوت قابل مشاهده در ظاهر و یا بافت پوست دو طرف ستون فقرات
•     برجسته‌تر بودن دنده‌ها در یک طرف قفسه سینه
•     برجستگی دنده‌ها هنگام خم شدن بیمار
•     اختلاف طول پاها

انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) چیست؟

 اسکولیوز به انحنای جانبی ستون فقرات نسبت به خط عمودی و مستقیم آن گفته می‌شود. اگر از پهلو به ستون فقرات نگاه کنیم، باید در قسمت فوقانی کمر دارای قوس خفیف (به سمت پشت) باشد و در قسمت تحتانی کمر نیز باید اندکی قوس کمری (انحنا به سمت شکم) داشته باشد. هنگامی که فردی را که دارای ستون فقرات طبیعی است، از جلو یا پشت مشاهده می‌کنیم، ستون فقرات به شکل یک خط راست و مستقیم به نظر می‌رسد. اما هنگامی که فرد مبتلا به انحراف ستون فقرات ( اسکولیوز) را از جلو یا پشت مشاهده می‌کنیم، ستون فقرات او منحنی به نظر می‌رسد.

چه کسانی در معرض ابتلا به  انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) هستند؟

در اغلب موارد انحراف ستون فقرات در کودکان و نوجوانان ایجاد شده و درمان می‌شود. شایع‌ترین نوع اسکولیوز، اسکولیوز ایدیوپاتیک نام دارد که در دوران نوجوانی ایجاد می‌شود. این نوع اسکولیوز در نوجوانان و در سنین رشد و بلوغ رخ می‌دهد. در صورتی که اسکولیوز در دوران بعد از بلوغ رخ دهد، به آن اسکولیوز بزرگسالی گفته می‌شود. علت این دو نامگذاری این است که اسکولیوز رخ داده در طی دوران رشد استخوانی از نوع دیگر اسکولیوز تشخیص داده شود. اسکولیوز بزرگسالی ممکن است در نتیجه‌ی عدم درمان اسکولیوز در دوران کودکی و نوجوانی باشد و یا در همان دوران بزرگسالی شکل گرفته باشد. علل بروز انحراف ستون فقرات در دوران بزرگسالی از دلایل بروز انحراف ستون فقرات در دوران کودکی، معمولا کاملا متفاوت است.

اسکولیوز ممکن است در بارداری نیز اتفاق بیفتد. اسکولیوز در بارداری بیشتر از حالتی که فرد به تنهایی دچار یکی از این شرایط باشد، می‌تواند در صورت بروز همزمان برای فرد نگران‌کننده باشد. به هر حال، مهم است توجه داشته باشید به خاطر ابتلای مادر به اسکولیوز، نوزاد در معرض خطر قرار نمی‌گیرد.

کجی ستون فقرات

اسکولیوز

 

● شرح بیماری
اسکولیوز (انحنای‌ ستون‌ فقرات‌) خمیدگی‌ بدون‌ درد ستون فقرات که‌ گاهی‌ حالت‌ پیشرونده‌ داشته‌ و باعث‌ تغییر شک‌ قفسه‌ سینه‌ و پشت‌ می‌شود. این‌ عارضه‌ می‌تواند مهره‌های‌ قفسه‌ سینه‌ای‌ (میانی‌) یا مهره‌های‌ کمری‌ (پایینی‌) ستون‌ فقرات‌ را درگیر سازد. این‌ عارضه‌ بیشترین‌ شیوع‌ را در نوجوانان‌ داشته‌ و در دختران‌ شایعتر از پسران‌ است‌.
● علایم‌ شایع‌
الف) مراحل‌ اولیه‌:
در مراحل‌ اولیه‌ علایم‌ واضحی‌ وجود ندارد و اسکولیوز توسط‌ پزشک‌ یا مسؤول‌ بهداشت‌ مدرسه‌ در طی‌ معاینات‌ معمول‌ کشف‌ می‌گردد.
ب) مراحل‌ پیشرفته‌:
۱) انحنای‌ قابل‌ مشاهده‌ قسمت‌ بالای‌ تنه‌. ستون‌ فقرات‌ به‌ شکل‌ S یا کمان‌ درمی‌ آید.
۲) شانه‌ها غیرهم‌تراز شده‌ و مدور می‌گردند.
۳) فرورفتگی‌ قفسه‌ سینه‌
۴) حرکت‌ موجی‌ پشت‌
۵) به‌ جلو کشیده‌ شدن‌ یک‌ طرف‌ لگن
۶) درد پشت‌
● علل‌
معمولاً ناشناخته‌ است‌. اسکولیوز گاهی‌ نتیجه‌ موارد زیر است‌:
الف) بیماری‌های‌ دستگاه‌ عصبی‌ مرکزی‌، نظیر فلج اطفال یا دیستروفی عضلانی
ب) نقایص‌ مادرزادی‌ ستون فقرات
ج) نابرابری‌ طول‌ پاها
● عوامل تشدید کننده بیماری
‌سابقه‌ خانوادگی‌ اسکولیوز
● پیشگیری‌
‌در حال‌ حاضر قابل‌ پیشگیری‌ نیست‌.
● عواقب‌ موردانتظار
اسکولیوز اگر زود تشخیص‌ داده‌ شود معمولاً به‌طور کامل‌ قابل‌ اصلاح‌ است‌. اغلب‌ ممکن‌ است‌ به‌ یک‌ بریس‌ پشت‌ که‌ روزها بیمار آن‌ را می‌بندد، برای‌ سالیان‌ دراز نیاز باشد.
● عوارض‌ احتمالی‌
الف) تغییر شکل‌ شدید ستون فقرات و دنده‌ها
ب) اختلال‌ در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های‌ اجتماعی‌ بیمار
ج) اختلال‌ تنفس‌
د) عفونت ریه
و) نارسایی احتقانی قلب
● درمان
الف) اصول‌ کلی‌
۱) تشخیص‌ اسکولیوز براساس‌ معاینه‌ فیزیکی‌ و رادیوگرافی ستون‌ فقرات‌ مطرح‌ می‌گردد.
۲) بسیاری‌ از موارد اسکولیوز خفیف‌ بوده‌ و درمان‌ چندانی‌ جز درمان‌ فیزیکی‌ به‌منظور تقویت‌ عضلات‌ پشت‌ و اصلاح‌ وضعیت‌ فیزیکی‌ ظاهری‌ بدن‌ نیاز ندارند.
۳) در مورد کودکانی‌ که‌ به‌ درمان‌ بیشتری‌ نیازمندند معمولاً استفاده‌ از بریس‌ طبی‌ پشت‌ (گاهی‌ برای‌ چندین‌ سال‌) توصیه‌ می‌شود. انواع‌ جدیدتر بریس‌ پس‌ از پوشیده‌ شدن‌ کمتر در ظاهر قابل‌ مشاهده‌ بوده‌ و این‌ امکان‌ را فراهم‌ می‌آورند که‌ فرد مانند افراد عادی‌ لباس‌ بپوشد.
۴) در مورد بزرگسالان‌ نیازمند درمان‌، ورزش‌هایی‌ به‌منظور تقویت‌ عضلات‌ پشت‌ توصیه‌ می‌گردد (ورزش‌ انحنای‌ ستون‌ فقرات‌ را اصلاح‌ نمی‌کند). از آنجا که‌ در بزرگسالان‌ رشد ستون‌ فقرات‌ متوقف‌ شده‌ است‌، استفاده‌ از بریس‌ پشت‌ مؤثر نیست‌.
۵) جراحی‌ برای‌ اصلاح‌ تغییر شکل‌ (تنها در موارد شدید) توصیه‌ می‌گردد.
۶) اگر طول‌ دوپا نابرابر باشد، کفش‌ مخصوص‌ برای‌ پای‌ کوتاهتر ممکن‌ است‌ تجویز شود.
ب) داروها
‌داروها در تصحیح‌ این‌ اختلال‌ نقش‌ ندارند. برای‌ ناراحتی‌ خفیف‌ ناشی‌ از عدم‌ تعادل‌ عضلات‌ یا عوارض‌ اسکولیوز می‌توان‌ از داروهای‌ بدون‌ نسخه‌ نظیر آسپیرین یا استامینوفن استفاده‌ کرد.
ج) فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
‌نرمش‌های‌ اختصاصی‌ ممکن‌ است‌ بخشی‌ از درمان‌ باشد. اگر استفاده‌ از بریس ضروری‌ باشد، شرکت‌ کردن‌ بیمار در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های‌ ورزشی‌ محدود می‌گردد. برخی‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری ها نظیر شنا و اسب‌سواری‌ ممکن‌ است‌ توصیه‌ شوند چون‌ این‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری ها باعث‌ تقویت‌ عضلات‌ پشت‌ می‌گردند.
د) رژیم‌ غذایی‌
رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌.
● درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
شک‌ به‌ پیدایش‌ اسکولیوز در کودک‌.

 

منبع: www.irteb.com

 

منبع : شبکه رشد

درمان اسکولیوز با بریس

دانشمندان میگویند استفاده از بریس و کمربندهای طبی میتواند مانع از پیشرفتاسکولیوز شود و در بسیاری موارد میتواند نیاز به عمل جراحی اسکولیوز احتمالی را مرتفع کند.

اسکولیوز بیماری است که در آن ستون مهره به چپ یا راست نحرف میشود و بیشتر در بچه ها و نوجوانان دیده میشود. علت اسکولیوز در غالب موارد ناشناحته است و در صورتیکه شدید شود موجب درد و ناتوانی بخصوص در بچه های در حال رشد میگردد. وقتی زاویه انحراف ستون مهره مبتلا به اسکولیوز بین 40-25 درجه است معمولا ازبریس استفاده میشود. وظیفه بریس ممانعت از بیشتر شدن انحراف است چون اگر انحراف از حد مشخصی بیشتر شود نیاز به عمل جراحی اسکولیوز خواهد بود.

با این که سال ها است از بریس در درمان اسکولیوز استفاده میشود ولی تاکنون شواهد قاطعی دال بر اثربخشی آن وجود نداشته است. در مطالعه جدیدی که نتایج آن در مجله The New England Journal of Medicine به چاپ رسیده است تاثیر بریس در پیشگیری از پیشرفت اسکولیوز مورد بررسی قرار گرفته است.

در این بررسی محققان تعداد 242 بیمار با سن بین 15-10 سال را بین سال های 2011-2007 مورد مطالعه قرار دادند. اینها بیمارانی بودند که با در نظر گرفتن نوع انحراف ستون مهره، سن و شدت انحراف، احتمال بالایی برای پیشرفت و بدتر شدن کجی ستون مهره را داشتند. آنها را به دو گروه تقسیم کردند. برای تعدادی از بریس استفاده کردند و در تعدادی دیگر بریس استفاده نشد. بریس معمولا برای بیماران روزی 18 ساعت استفاده شد. تمامی بیماران تا سن بلوغ پیگیری شدند. ذکر این نکته ضروری است که پیشرفت انحرافاسکولیوز غالبا تا سن بلوغ است و بعد از آن شدت انحراف بیشتر نمیشود.

در این مطالعه در صورتی که تا سن بلوغ انحراف ستون مهره حداکثر به 50 درجه میرسید درمان موفق محسوب میشد و اگر شدت انحراف از 50 درجه بیشتر میشد درمان ناموفق بود. 50 درجه زاویه است که اگر شدت انحراف ستون مهره از آن بیشتر شود بیمار نیاز به عمل جراحی پیدا میکند.

در پایان مدت مطالعه مشخص شد که در بیمارانی که از بریس استفاده کرده بودند درمان بطور متوسط در 72 درصد موفقیت آمیز بود و در آنهایی که بریس را برای ساعات بیشتری در طول روز پوشیده بودند احتمال موفقیت بیشتر بود. در آنهایی که بریس را به مدت بیش از 13 ساعت در روز پوشیده بودند احتمال موفقیت درمان 93-90 درصد بود. در گروه دیگر یعنی آنها که از بریس استفاده نکرده بودند پیشرفت انحراف ستون مهره تنها در 41 درصد به حد کمتر از 50 درجه رسیده بود.

این مطالعه نشان داد که استفاده مناسب از بریس در بیمار مبتلا به اسکولیوز یقینا میتواند احتمال نیاز وی به عمل جراحی اسکولیوزدر آینده را کاهش دهد.

 

مطالب مرتبط:

 

اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات

 

انحراف ستون فقرات

 

اسکولیوز؛ انحنای غیرعادی ستون فقرات

 

علل و درمان اسکولیوز (درمان انحنای ستون فقرات )

علل و درمان اسکولیوز (درمان انحنای ستون فقرات )

اسکولیوز

منظور از اسکولیوز انحراف طرفی یا جانبی ستون فقرات است.در حالت طبیعی ایستاده در نمای خلفی(پشتی) نباید انحرافی در ستون مهره ها وجود داشته باشد.

درحقیقت اگر در وضعیت نرمال خطی از زواید خاری(Spinous Processes) ناحیه گردنی به سمت پایین ترین قسمت(ناحیه ساکروم یا خاجی) به هم وصل گردند این خط باید مستقیم باشد.هرگونه انحراف با هر درجه ای اسکولیوز را مطرح می کند.

جهت اسکولیوز نشان دهنده سمت تحدب است.اسکولیوز چپ یعنی تحدب انحراف به سمت چپ است و بالعکس.اسکولیوز به علت انحرافی که در ستون مهره ها ایجاد می کند باعث چرخش جسم مهره ها نیز می شود که جهت آن به سمت تحدب است.چرخش مهره ها به سمت تحدب باعث می شود که زواید خاری انحرافی در خلاف جهت آن یعنی به سمت تقعر داشته باشند.

اگر انحراف جانبی در مهره های پشتی اتفاق افتد دنده ها هم جهت با جسم مهره به سمت تحدب می چرخند.چرخش دنده ها به طرف تحدب باعث ایجاد برجستگی در آن سمت می گردد(Posterior Hump).

درمان اسکولیوز


درمان با توجه به علت و میزان مشکل می تواند درارتباط با موارد زیر باشد

-درمان فیزیوتراپی

-درمان با بریس

-درمان ارتوپدی(گچ گیری و جراحی)

علل اسکولیوز

    معمولاً ناشناخته‌ است‌. اسکولیوز گاهی‌ نتیجه‌ موارد زیر است‌:
    بیماری‌های‌ دستگاه‌ عصبی‌ مرکزی‌، نظیر فلج اطفال یا دیستروفی عضلانی
    نقایص‌ مادرزادی‌
    نابرابری‌ طول‌ پاها

مشاهده فیلم آموزشی 

بر روی لینک زیر کلیک کنید 

پشت کج (اسکولیوز)