درمان دیسک گردن بدون جراحی (بخش سوم)
فیزیوتراپی
هدف کلی فیزیوتراپ قادر ساختن بیمار به پیگیری و شرکت در فعالیتهای روزمرّهی معمول و نقشهای اجتماعی و شغلی است. فیزیوتراپ بر مبنای یافتههای حاصل از ارزیابی و معاینه و اهداف شخصی بیمار برنامهی درمانی را طرحریزی میکند. ترکیبی از نرمشها و تمرینها به احتمال زیاد در برنامهی درمانی گنجانده میشود. دکتر فیزیوتراپی در این برنامه نکات زیر را مدّ نظر خواهد داشت:
• نرمشها و تمرینات ورزش دیسک کمر و گردن که شامل حرکات خاصی برای کاهش فشار روی عصب، تسکین و کاهش درد و دیگر علائم، به ویژه در مراحل اولیه درمان، میشوند.
• نرمشهای کششی و انعطافپذیری برای بهبود قابلیت حرکتی مفصلها و عضلههای ستون فقرات، بازوها و پاها. لازم به ذکر است که افزایش دامنه حرکتی مفصل نفشی حیاتی در تسکین و کاهش درد دارد.
• نرمشهای تقویتی ـ عضلههای قوی بالاتنه از مفصلهای ستون فقرات حمایت میکنند و عضلههای نیرومند بازو و پا بخشی از وزن تحمیلی بر مفاصل را جذب میکنند.
• نرمشهای ایروبیک (هوازی) ـ تأثیر مثبت این نرمشها بر تسکین درد پارگی و بیرون زدگی دیسک گردن، تناسب اندام، داشتن وزن مناسب و افزایش قابلیت حرکتی و استقامت کل بدن اثبات شده است که همگی از جمله عوامل مؤثر در مدیریت فتق دیسک به شمار میروند.
شاید به نظر برسد که این برنامه درمانی شامل انجام نرمشهای فراوان است، اما نگران نباشید: پژوهشها حکایت از آن دارند که هر چه نرمش بیشتری انجام دهید، سریعتر از چنگ درد و علائم دیگر خلاصی خواهید یافت.
طب سوزنی
این روش چینی سنتی در این باور ریشه دارد که تمامی انسانها از انرژیای موسوم به چی (با نگارش Chi یا Qi) برخوردار هستند. بدن در صورت مسدود شدن چی یا عدم توازن آن با درد و بیماری واکنش نشان میدهد. متخصصین طب سوزنی سنتی با فرو کردن سوزنهای بسیار باریک در نقاط مشخص پوست در صدد پاک کردن کانالهای چی، موسوم به مریدیان، برمیآیند. متخصص طب سوزنی بر مبنای تشخیص به عمل آمده چندین سوزن را وارد نقاط مشخص میکند و این سوزنها مدت ۲۰ تا ۴۰ دقیقه در بدن میمانند. به علاوه این گونه گفته میشود که طب سوزنی آزادسازی اندورفینها در جریان خون را نیز تحریک میکند. اندورفینها به بیان ساده مسکنهای طبیعی بدن هستند؛ بنابراین آزادسازی آنها باعث کاهش درد پارگی دیسک گردن میشود.
نظریه کنترل دروازه درد نقشی اساسی در کارآمدی طب سوزنی در کاهش درد ایفاء میکند. بر طبق این نظریه، سیگنالهای درد به آهستگی از ناحیهی آسیب دیدهی نخاع میگذرند و به مغز میرسند چون این عصبها تنها شمار محدودی از سیگنالها را به طور همزمان کنترل میکنند. این گونه پنداشته میشود که طب سوزنی سیگنالهای سریعتری را برای پس زدن سیگنالهای درد با حرکت آهسته تولید میکند و به این ترتیب راه عبور درد را سد میکند و به درمان درد آرتروز و دیسک گردن کمک می کند.
ماساژ درمانی
دریافت ماساژ به صورت منظم تسکین درد مزمن کمر را به ارمغان میآورد. ماساژ شامل ضربه زدن آهسته و کنترل شده، مالش دادن و دستکاری بافتهای پشت بدن میشود. این حرکات جریان خون را افزایش میدهند و به این ترتیب مواد مغذی و اکسیژن بیشتری به عضلهها میرسد. همچنین خون اضافی فرآوردههای جانبی زائد انباشته شده به مرور زمان را دور میکند. اگرچه تأثیرگذاری ماساژ بر درمان دیسک گردن هنوز اثبات نشده است، استفاده از آن با توجه به ایمن بودن و عاری از اثرات جانبی بودن آن توصیه میشود. بااین وجود، ماساژدرمانی ممکن است در صورت ابتلا به پوکی استخوان، ترومبوزیس عمیق وریدی (تشکیل لخته خون در رگ)، عفونتهای پوستی، زخمهای باز یا آرتروز در ناحیه تحت ماساژ درمانی یا نزدیکی آن گزینهی مناسبی نباشد. بیش از ۱۰۰ روش ماساژ دادن وجود دارد. برای مثال، در ماساژ سوئدی از استروکهای طولانی برای تأثیرگذاری بر لایههای سطحی عضلهها استفاده میشود. در مقابل، در ماساژ بافتی عمیق فشار مستقیم و استروکهای آهسته برای تسکین لایههای عمیق عضله و کاهش فشار و تنش عضلانی مزمن مورد استفاده قرار میگیرد. ماساژور به کمک بیمار بهترین ماساژ خاص را برای تسکن درد تعیین میکند.
به نام يكتا خالق هستي