آرتروز گردن

 

ستون فقرات هم مثل هر ساختمان دیگر بطور طبیعی در معرض تغییرات ناشی از افزایش سن است اما برخی مسائل مثل حرکات بیش از حد یا ناصحیح ، استفاده نادرست ، سوانح رانندگی که باعث خمیدگی ناگهانی سر به جلو و سپس عقب می شوند ( Wiplash ) ، کارهای سنگین ، حمل وسایل و اشیاء روی سر ( که در جامعه روستایی ما شایع است ) ، اختلالات مادرزادی و … سرعت و شدت پیدایش این تغییرات را بیشتر می کنند.از جمله این تغییرات می توان به تغییر ساختمان دیسک بین مهره ای ، برجسته شدن آن به داخل کانال نخاعی یا سوراخ های بین مهره ای ، پیدایش خارهای استخوانی در لبه مهره ها ( اوستئوفیت ) و حتی تغییر شکل و بهم خوردن انحنای طبیعی آنها اشاره کرد .هر کدام از این تغییرات ، بسته به محل ، می توانند باعث فشار بر ریشه های عصبی یا حتی نخاع شوکی شوند و بیمار را علامتدار کنند.

علائم اسپوندیلوز گردنی :

اغلب بیماران با درد و محدودیت حرکتی ناحیه گردن مراجعه می کنند .بسته به محل فشار ، ممکن است علائم محدود به اندام فوقانی باشند( بی حسی ، درد تیر کشنده به شانه یا دست و خصوصا پشت سر و کاهش قدرت عضلانی ) ، یا اندام تحتانی را درگیر کنند ( سفتی و اختلال در قدرت عضلانی پاها ، اختلالات حسی ، بی اختیاری یا احتباس ادرار و مدفوع و بعضا علائم در هر چهار اندام مشاهده می شوند .برخی از سر دردها خصوصا سردرد های نیز کشنده از پشت سر که با حرکات یا برخی وضعیت های خاص پدید می ایند ، درد بین دو کتف و درد شانه ها نیز از جمله علائمی هستند که میتوانند در اثر اسپوندیلوز مشاهده شوند و متأسفانه پاسخ کمتری به درمان می دهند. برای بررسی و تأیید تشخیص اسپوندیلوز گردن می توان از عکس رادیوگرافی ساده در چهار جهت ، سی تی اسکن و MRI استفاده کرد که هر یک ارزش خاص خود را دارند .

اصول درمانی :

بستن یقه های طبی مخصوص و محدود ساختن حرکات گردن برای مدت کوتاه می تواند از شدت درد بکاهد ، حرکات درمانی با احتیاط و فیزیوتراپی نیز در بسیاری از موارد مشکلات بیمار را کاهش می دهند اما در برخی موارد خصوصا در صورت وجود علائم عصبی یا شواهدی به نفع فشار بر نخاع ، انجام عمل جراحی کمک زیادی به بیمار خواهد کرد و علاوه بر کاهش درد از پیدایش علائم عصبی شدیدتر جلوگیری خواهد کرد. انجام یک سری حرکات کششی و تقویتی می تواند از پیدایش درد های گردن و شانه جلوگیری کرده و درصد زیادی از موارد را بهبود بخشد .

 

علل ابتلا به آرتروز گردن

خیلی از دردها از قبیل کمر درد، گردن‌ درد، پشت‌ درد، کوفتگی اعضای بدن، که ممکن است روزانه دچارش شوید، زنگ خطری است تا به شما بفهماند «آرتروز» آماده حمله به شما می باشد.

آرتروز بیماری‌ای است که بیشتر کارمندان و جماعت پشت میزنشین یا دقیق‌تر بگوییم «افراد بی‌تحرک و ثابت‌نشین» را مبتلا می سازد.

در آرتروز گردن، درد تا قسمت‌های بالای شانه، وسط پشت بدن، کمر، بالای کمر و قسمت پس‌سری انتشار می یابد و اگر آرتروز سبب فشار روی ریشه‌های عصبی شود، می‌تواند باعث ایجاد دردهای انتشاری در مسیر عصب حتی تا نوک انگشتان شود و درصورت فشار به نخاع ،باعث ایجاد علائم دیگری مانند ضعف عضلات و عدم‌توانایی در حرکت ظریف انگشتان می شود.

ضربه‌ها (شکستگی‌ها)‌، بیماری‌های التهابی مفاصل و عفونت‌های مفصلی از عوامل زمینه‌ای آرتروز گردن می باشند. چنانچه فردی دچار عوامل زمینه‌ای آرتروز نگردد، در سنین کم، انتظار بروز آرتروز نمی‌رود اما با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری بالا می‌رود.
آرتروز بیماری  با روند طبیعی است و درمان آن باید به‌صورت فیزیولوژیک (طبیعی)‌ باشد و با تقویت عضلات اطراف ستون گردنی، می‌توان از این عارضه جلوگیری نمود.
با ورزش و تقویت عضلات اطراف ستون فقرات می‌توان جلوی حرکات نابجای ستون مفصلی را گرفت و تا حدی از بروز درد پیشگیری کرد.

عوارض بدخیم

اگر فشار بر روی نخاع باشد و شخص دیر به پزشک مراجعه نماید، عواقب غیرقابل برگشتی مانند فلج اندام تحتانی، فلج مثانه و عدم‌توانایی در دفع ادرار و دستگاه گوارش رخ می‌دهد. البته همیشه دردهای «پس‌سری»، به دلیل آرتروز نیست و گاهی ناشی از اسپاسم است که گاهی در سنین پایین نیز دیده می‌شود.

متخصصان طب فيزيكي وتوانبخسي ورزش، فیزیوتراپی و استفاده از گردنبند طبی را از مراحل درمان این بیماری می دانند که اگر بیماری به وسیله این روش‌ها کنترل نشد، در مراحل پیشرفته نیاز به عمل جراحی می باشد و پزشک متخصص با خشک کردن مفاصل، دردی را که از حرکت ۲سطح ناهموار آرتروز به‌وجود می‌آید متوقف می سازد؛ لذا بهتر است کارمندان مستعد این بیماری برای جلوگیری از بروز بیماری، گاهی نسبت به تغییر جهت دادن محل صفحه کلید، مانیتور و تغییر سطح‌ صندلی خود اقدام نمایند و به هنگام استراحت خود، از بالش‌هایی استفاده نمایند که روی آن راحت هستند، زیرا قانون خاصی درخصوص بالش زیر سر به هنگام خواب  وجود ندارد و تجربه می‌تواند در این خصوص به افراد کمک نماید.

آرتروز گردن

خانم های خانه‌دار که به هنگام انجام کارها منزل سر خود را به سمت پایین به مدت طولانی نگه‌می‌دارند در معرض ابتلا به آرتروز گردن قرار دارند. زمان بروز آرتروز گردن بعد از ۴۰سالگی است و این در حالی است که درصورت رعایت نکردن نکات ایمنی در فعالیت‌های روزانه، سن ابتلا به آرتروز کاهش می‌یابد. خم نگه‌داشتن سر به طرف پایین در طول روز به‌مدت طولانی باعث ایجاد فشار به مهره‌های گردن و دیسک بین مهره‌ها می شود و آرتروز گردن را ایجاد می نماید. خانم ها به هنگام کار باید سطح کار خود را بالاآورده تا مجبور به خم کردن سر و گردن نباشند.

گردن، گذرگاه عصب‌های حسی بسیار مهم است که به سر و صورت ختم می‌شوند. ستون فقرات در گردن شامل ۷ مهره است که قابل حرکت هستند و این امکان را به ما می‌دهند که گردن خود را به اطراف بگردانیم.

گردن به‌دلیل نرمی و قابلیت انحنا به آسانی می‌تواند در مواقع زمین خوردگی یا تصادف صدمه ببیند و چون گردن ایستگاهی برای گذشتن رگ‌های مهم و حساس به سر و مغز است،  لذا آسیب گردن سبب قطع جریان خون و مشکلات حسی می‌شود.

علل گردن‌ درد متعدد است که بیشترین و مهم‌ترین آن با  برخی مشاغل در  ارتباط است.  در اشخاصی که مرتب رانندگی می‌کنند مانند رانندگان کامیون،  اتوبوس امکان ابتلا به گردن‌ درد بیشتر است. برخی افراد که با ماشین‌های سنگین حرکت می‌کنند یا مجبور به بلند کردن بارهای سنگین هستند و با حرکت شدید و محکم شانه‌ها این عمل را انجام می‌دهند ممکن است دچار کوفتگی ماهیچه‌های گردن شوند. سائیدگی و پوسیدگی، پوکی استخوان‌ها در سنین بالا و وجود آرتروز که تعداد زیادی افراد دچار آن هستند، سبب ازبین رفتن فاصله بین استخوان‌ها می شود و گردن درد ایجاد می شود.  ورزش غلط،  به‌کار بردن متکاهای سفت و بالش‌های بزرگ وحرکت شدید سر و گردن به طرف جلو هم علت گردن درد می باشند.

متخصصان  طب فيزيكي وتوانبخشي می گویند: افسردگی برخی افراد، گرفتاری‌های شغلی، تغذیه نامناسب،  عدم‌استفاده از میوه و سبزی و لبنیات به اندازه کافی، کمبود فسفر، کلسیم و ویتامین‌های گوناگون در بدن، ورزش نکردن، بیماری‌های مفصلی و آرتروزهای منجر به گردن‌درد نیز مانند سایر بیماری‌های استخوان رو به افزایش است.زنان خانه‌دار برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه و درمان ارتروز گردن هر یک ربع ساعت باید یک‌بار به گردن استراحت دهند.